چین و تلاش برای حمایت از طالبان در برابر تهدید های غرب

این هفته به عنوان یک لحظه حیاتی و مهم در دوران ریاست جمهوری جو بایدن به ثبت خواهد رسید: لحظه ای توام با فروتنی اما تعیین کننده، سرشار از جسارت و دور اندیشی اما تاکتیکی که بر منافع ملی امریکا تمرکز نمود.

آن تاکید می کند توانایی ایالات متحده امریکا برای تحمیل اراده اش بر دیگر کشورهای جهان و حتی بازیگران غیر دولتی به طور چشمگیری کاهش یافته است.

به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری رها برای مخالفین و منتقدین جو بایدن این ممکن است لحظه ضعف به نظر آید: اینکه ویلیام برنز، رئیس سازمان استخبارات مرکزی امریکا(سیا) مجبور شد برای جلب رضایت رهبران طالبان مبنی بر تمدید ضرب العجل 31 آگوست برای خروج نیروهای امریکایی از میدان هوایی کابل، به افغانستان سفر کند و با پاسخ منفی ملاعبدالغنی برادر مواجه گردد از دید منتقدان بایدن ضعف دولت او را نشان می دهد.

با این وجود جو بایدن اما به آن دسته از مردان سیاسی سرشناس تعلق دارد که نشان داده اند توانایی اتخاذ تصامیم سخت را دارند و می توانند شرایط و اوضاع را تحت کنترل نگهدارند. او کاملا متقاعد شده که ادامه جنگ در افغانستان به اولویت های بازآفرینی ملی ایالات متحده امریکا آسیب می زند.

بدون شک مواجه شدن با طالبان در کابل آن هم در شرایط نابسامان کنونی یک دیوانگی محض بود. سیاستمداران زبده دولت بایدن نیز حالت ایده آل و مطلوب پایان سریع تخلیه و خروج نیروهای امریکایی از افغانستان را محاسبه کرده بودند.

روند تخلیه از فرودگاه کابل با انتشار خبر مشاهده جنگجویان داعش در اطراف میدان هوایی کابل اما خود به یک معضل خطرناک تبدیل شد.

بنابراین در سی و یک آگوست، طالبان میدان هوایی بین المللی کابل را تصرف خواهند کرد. این گروه اجازه فرار مغزها از افغانستان را نخواهند داد: افراد با تخصص فوق العاده بالا، انجینران و داکتران نخواهند توانست پس از این تاریخ افغانستان را ترک کنند. ذبیح الله مجاهد سخنگوی طالبان از غرب خواسته است نخلگان باسواد افغان را برای ترک افغانستان تشویق نکنند.

با خروج کامل نیروهای غربی از افغانستان در تاریخ سی و یکم آگوست سال جاری میلادی، شاهد تشکیل یک حکومت فراگیر از سوی طالبان آن طور که رهبران این گروه بارها و بارها اعلام کرده اند خواهیم بود. دولتی که به قول طالبان بیشترین درصد حضور اقوام مختلف افغانستان را در برخواهد گرفت. این در حالی ست که بدون شک در این دولت فراگیر نقش اصلی در دست خود این گروه می باشد.

بوریس جانسون نخست وزیر بریتانیا روز سه شنبه همین هفته در نشست رهبران گروه هفت در مورد افغانستان یک برنامه پنج ماده ای را ارائه کرد که یکی از مفاد آن به تهیه یک پلان روشن برای نحوه رفتار با رژیم تازه در افغانستان به صورت متحد و محکم، مربوط می شد.

جانسون پس از نشست رهبران گروه هفت مدعی شد کشورهای گروه هفت اهرم های فشار اقتصادی، دیپلماتیک و سیاسی قابل ملاحظه های در اختیار دارد. کشورهای عضو گروه هفت به نظر می رسد سیاست تشویق طالبان را در پیش بگیرند(سیاست هویچ و چماق) که در آن کمک های انسانی، به رسمیت شناختن بین المللی و مواردی دیگر سبب خواهد شد فشار نفوذ بر کابل همچنان حفظ گردد.

اعلامیه پایانی نشست گروه هفت، لزوم تلاش های انسانی تازه از سوی جامعه بین الملل را تایید می کرد. براساس این اعلامیه، کشورهای گروه هفت در هماهنگ نمودن پاسخ به کمک های انسانی فوری منطقه به شمول دسترسی بدون محدودیت به کمک های انسانی در افغانستان با سازمان ملل همکاری خواهند نمود و به صورت جمعی در راستای این پاسخ همکاری خواهند کرد.

اعلامیه می افزاید:«به عنوان بخشی از این برنامه، گروه هفت با همکاری هم و نیز همکاری کشورهای همسایه و دیگر کشورهای منطقه از مهاجرین افغان حمایت می کند و به عنوان یک پاسخ منطقه ای بلند مدت هماهنگ شده میزبان جوامع خواهد بود. همچنین از تمام همکاران افغانستان می خواهیم از این تلاش ها و ثبات منطقه ای بیشتر از طریق کانال های چندگانه حمایت نمایند.

در بخش دیگری از اعلامیه آمده است باید اطمینان حاصل کرد طالبان از تهدید تحریم های غرب به هراس نخواهند افتاد. این گروه هم اکنون دیدگاه های ملی گرایانه از خود نشان می دهند و نمی خواهند انزوای دهه 1990 میلادی برای آنها تکرار گردد. طالبان البته در مذاکره با چین و پاکستان هستند.

پکن درصد بالایی از پذیرنده بودن را دارد. بنابراین، آنچه چین انتظارش را دارد حیاتی قلمداد می شود. معید یوسف، مشاور امنیت ملی پاکستان روز سه شنبه هفته جاری تماسی تلفنی با ژائو کاژی، همتای چینی اش، داشت.

معید یوسف پس از این تماس تلفنی در تویتی نوشت:« خوشحالم که با عالی جناب ژئو کاژی همتای چینی ام صحبت نمودم. ما در مورد راه های تقویت هرچه بیشتر همکاری های دو جانبه گفت و گو کردیم. اوضاع در افغانستان را بررسی کردیم و توافق شد همکاری های نزدیک به شمول مواجه با خرابکاران را حفظ کنیم. ما با یک دیدگاه مشترک به پیش می رویم.»

این در حالی ست که یک زمانی معید یوسف مشاور امنیت ملی پاکستان همکاری های نزدیک با جیک سالیوان مشاور امنیت ملی امریکا داشت و نسبت به افغانستان ابراز دیدگاه مشترک می کردند، مساله یی که دیگر وجود ندارد.

بنابراین، پکن به دنبال چیست؟

 هو شیجین، مدیر مسئول «گلوبال تایمز» نوشته است:

اولین نکته در ارتباط چین با طالبان این است که طالبان خط روشنی علیه جنبش اسلامی ترکستان شرقی و دیگر نیروهای تروریستی که به استقلال استان سین کیانگ چین ضربه می زنند، کشیده اند. طالبان دیگر از هیچ فعالیتی که با هدف ناامن ساختن منطقه خودمختاراویغور در استان سین کیانگ چین صورت می گیرد، حمایت نمی کند. 

دومین نکته این است که طالبان وعده سپرده اند یک دولت فراگیر با حضور تمام اقوام افغانستان تشکیل می دهند و به نزاع های مدنی برای یک صلح دائمی نقطه پایان می گذارند. این گروه همین طور وعده سپرده اند برای رفاه مردم افغانستان و تسهیل روابط منطقه ای تلاش کنند و دیگر هیچگاهی زمینه مداخله نیروهای خارجی در افغانستان را فراهم نکنند.

سومین دلیل رابطه نزدیک چین با طالبان این است که طالبان از امریکا و دیگر نیروهایی که دشمن چین هستند فاصله گرفته اند. طالبان می بایست نقش ابزار بودن برای این قدرت ها جهت ضربه زدن به منافع استراتژیک چین را کنار بگذارد. با این حال، امیدواریم طالبان به تعهد خود مبنی بر توسعه روابط و همکاری با چین و دیگر کشورهای همسایه پایبند باشند و برای صلح و توسعه در منطقه هماهنگ عمل نمایند.

نکته چهارمی که در مورد تلاش چین برای نزدیک شدن به طالبان باید اشاره کرد تبلیغ این گروه در مورد «تعدیل سیاست های اساسی اجتماعی داخلی خود، پایبندی به حقوق بشر، حفظ حقوق زنان و کودکان و تبدیل افغانستان به یک کشور اسلامی میانه رو ، می باشد. »

 پکن تلاش می کند برای طالبان یک دیوار محافظتی در برابر فشارهای غرب ایجاد کند. این در حالی ست که نفوذ امریکا در افغانستان بسیار کاهش یافته است.

 اشاره مشاور امنیت ملی پاکستان به «خرابکاران» و توصیه مدیر مسئول رسانه گلوبال تایمز مبنی بر خواست چین از طالبان برای فاصله گرفتن از امریکا و دیگر نیروهایی که دشمن چین هستند می بایست به دقت مورد توجه قرار گیرد.

از سویی هم سخنان وزیر امور خارجه چین که نسبت به استفاده از تروریزم برای رسیدن به دستاوردهای ژئوپلوتیک اخطار داده بود و از کشورهای منطقه خواسته بود برای نابودی گروه های تروریستی با یکدیگر کار کنند را نیز نباید فراموش کرد. 

پاکستان لیستی از تروریستان تحت تعقیب را به طالبان تحویل داده است. اقدام اسلام آباد در فاش ساختن مکالمات فوق سری با دستگاه امنیتی چین حاوی یک پیام روشن می باشد: منافع امنیت ملی دو کشور همسو شده و تلاش های مشترک برای عقب زدن دشمنان روی دست گرفته می شود.