آقای یونس قانونی که در مراسم تجلیل از پنجمین سالگرد درگذشت مارشال فهیم امروز در کابل سخن میگفت، تأکید کرد مجاهدین از همان ابتدا برای صلح جنگیدند: آمر شهید احمدشاه معسود برای صلح با طالبان مذاکره کرد و شهید صلح برهانالدین ربانی در مسیر صلح شهید شد.
محمد یونس قانونی گفت: «صلح یک اکت سیاسی نیست بلکه خواستهی اصلی تمام شهروندان افغانستان میباشد. صلح وجیبه دینی ماست.»
آقای قانونی افزود مجاهدین همانطور که در گذشته برای صلح جنگیدند امروز نیز در مرحلهی تازهای از تاریخ افغانستان برای صلح تمام تلاش خود را انجام میدهند.
معاون اول تیم انتخاباتی صلح و اعتدال اما گفت مشکل اصلی ما در افغانستان تنها طالب نیست بلکه داعش، القاعده و ترکستان شرقی نیز به عنوان گروههای تروریستی در افغانستان فعالیت دارند.
محمد یونس قانونی تأکید کرد صلحی که بدون حضور حوزه مقاومت صورت گیرد، یک صلح عادلانه و پایدار نیست.
وی افزود مجاهدین باید در این شرایط حساس تمام جناحبندیهای سیاسی خود در مورد انتخابات ریاست جمهوری را کنار بگذارند و برای سرنوشت مشترک حوزه مقاومت گرد هم آیند و طرح خود برای صلح را به حکومت و طالبان ارائه کنند.
به گفته قانونی جبههی مقاومت افغانستان متشکل از تمام اقوام کشور «سیالِ» اصلی طالبان به شمار میرود.
قانونی افزود کسانیکه در خط اول مبارزه با طالب قرار داشت حوزه مقاومت افغانستان بود؛ مجاهدین با طالبان جنگیدند و طالبان با مجاهدین جنگید، بهترین و شجاعترین فرماندهان حوزه مقاومت در جنگ با طالبان شهید شدند.
یونس قانونی تأکید کرد در گفتوگوی مسکو، سران جهاد با شجاعت از قانون اساسی، حکومت، زنان و دستاوردهای هفده ساله در مذاکره با طالبان دفاع کردند. سران جهاد نود درصد با حکومت در مورد صلح دیدگاه مشترک دارند.
معاون اول تیم انتخاباتی صلح و اعتدال افزود اگر مجاهدین برای صلح طرح و برنامه روشن نداشته باشند، از کاروان صلح عقب میماند و دولت هم اگر برای صلح برنامه روشن و مشخصی نداشته باشد، نمیتواند به یک اجماع ملی برسد.
باید گفت مارشال محمد قسیم فهیم، بعد از شهادت احمد شاه مسعود در یک حادثه تروریستی، رهبری مجاهدین برای مبارزه با تروریزم را برعهده گرفت.
مارشال فهیم سرانجام در 18 حوت سال 1392 براثر بیماری در کابل درگذشت.
بسیاری مارشال فهیم را از حامیان اصلی نظام سیاسی جدید افغانستان که در سال 2001 و پس از کنفرانس بن شکل گرفت میدانند.
به باور این دسته، مارشال فهیم گرایش تنظیمی و قومی نداشت و تنها به منافع ملی فکر میکرد.
قابل ذکر است پروسه صلح افغانستان هم اکنون با مذاکره مستقیم امریکا با نمایندگان طالبان در دوحه قطر در حال پیگیریست؛ گفته میشود جدول زمان خروج نیروهای خارجی از افغانستان و قطع ارتباط طالبان با گروههای تروریستی از جمله القاعده از موضوعاتیست که هنوز مورد موافقت دو طرف واقع نشدهاست.
از سویی هم دولت افغانستان قرار بود برای رسیدن به یک اجماع ملی، لویه جرگه مشورتی برای صلح را برگزاری کند که به دلیل سرمای شدید به تأخیر افتاد.
این درحالیست که بسیاری از کارشناسان به تبدیل شدن افغانستان به میدان رقابت قدرتهای بزرگ هشدار میدهند، مسألهای که در مورد پروسه صلح افغانستان نیز صدق میکند.