خبرنگاران از پوشش مذاکرات محروم شدند

شماری از خبرنگارانی که از قطر برگشته‌اند، می‌‎گویند حکومت با ایجاد برخی موانع، آنان را از ماندن در دوحه و تعقیب روند مذاکرات صلح منصرف کرده است.

این خبرنگاران می‌گویند، حدود سه هفته پیش از سفر به قطر، بحث سفر مطرح شد. آنان به وزارت دولت در امور صلح مراجعه کردند و به صورت رسمی درخواست دادند تا در این سفر اشتراک کنند.

به گفتۀ این خبرنگاران، دو روز پیش از سفر به آنان گفته شد که آمادۀ سفر باشند. این خبرنگاران می‌گویند شب سفر به آنان گفتند، کسانی که تا ساعت 12 شب پیام دریافت کنند، می‌توانند به قطر سفر کنند و کسانی که پیام دریافت نکنند، در این سفر نخواهند بود.

خبرنگاران می‌گویند برای شمار اندکی از آنان پیام فرستاده شد و به مابقی گفته شد اگر می‌خواهند به قطر بروند، باید خودشان اقدام کنند و با هزینۀ شخصی سفری ترتیب دهند. اما یکی از مسئولان وزارت دولت در امور صلح پس از چانه‌زنی این مشکل را حل کرد و تمامی خبرنگارانی که درخواست اشتراک در نشست دوحه را داده بودند، به دوحه رفتند.

یکی از خبرنگاران که نمی‌خواهد نامش در گزارش ذکر شود، می‌گوید، پس از این که به میدان هوایی قطر رسیدند، پاسپورت‌شان از آنان گرفته شد و چند روزی که در قطر بودند، نتوانستند آزادانه گشت‌وگذار کنند.

این خبرنگار می‌گوید، هیأت حکومت افغانستان و هیأت گروه طالبان در دو هتل جداگانه بودند و دوری آن‌ها سبب شد تا ما به اطلاعات دقیق دست‌رسی نداشته باشیم.

وحید پیمان که از آدرس روزنامه هشت صبح به دوحه رفته بود، می‌گوید  قبل از سفر، شرایط سفر از سوی مسئولان حکومتی به آنان گفته شد، اما در مورد مشکلات ناشی از کرونا که ممکن بود در قطر برای آنان پیش بیاید، هیچ چیزی گفته نشد.

آقای پیمان می‌گوید، پس از ختم نشست افتتاحیه، کارمندان وزارت خارجه به آنان گفتند اگر می‌خواهند روند گفت‌وگوها را پوشش دهند، باید دوباره به افغانستان برگردند و درخواست ویزه دهند. به گفتۀ او، در صورتی که آنان این کار را بکنند، دو هفته در دوحه قرنطینه خواهند شد.

به گفتۀ آقای پیمان، حاشیه‌های مذاکرات دوحه فربه‌تر از متن این اتفاق بود. او افزود حکومت افغانستان علاقه‌مند نبود تا این حاشیه‌ها رسانه‌یی شود. تیم هماهنگ‌کنندۀ حکومت به شماری از این خبرنگاران گفته‌اند، ممکن است افشای حاشیه‌ها به روند مذاکرات آسیب برساند.

شاه‌حسین رسولی، خبرنگار سلام‌وطندار می‌گوید، حکومت به آنان گفت که فقط می‌توانند 5 روز در قطر بمانند، در حالی که ویزه‌شان یک ماهه بوده است.

آقای رسولی می‌گوید، کارمندان وزارت خارجه به آنان گفتند، در صورتی که بیش‌تر از 5 روز در قطر بمانند، هیچ همکاری‌یی از سوی آنان صورت نخواهد گرفت.

نرگس هورخش، خبرنگار ایران انترنشنل که در قطر مانده است، می‌گوید ویزه آنان مشکل دارد. زمان ختم ویزه آنان یک ماهه است، اما خبرنگاران فقط اجازه دارند 5 روز در قطر بمانند.

خانم هورخش می‌گوید اصلاً به اطلاعات و محل گفت‌وگوها دست‌رسی ندارند.  به گفتۀ خانم هورخش، آنان حتا نمی‌توانند در محوطۀ هتلی که گفت‌وگوها جریان دارد، حضور پیدا کنند.

او افزود آنان چندین ساعت تلاش کردند تا به محل گفت‌وگوها برسند، اما از سوی نیروهای امنیتی از ساحه بیرون رانده شدند. خانم هورخش می‌گوید هیچ کسی حاضر نیست در مورد گفت‌وگوها با آنان صحبت کند.

خبرنگار ایران انترنشل می‌گوید نهادهای حامی رسانه‌ها باید به حکومت فشار وارد کنند تا معلومات با آنان شریک شود.

واحد حیدری، خبرنگار روزنامه اطلاعات روز، از خبرنگاران دیگری است که در قطر مانده است. او می‌گوید تا هنوز نتوانسته است با هیچ یک از اعضای هیأت حکومت افغانستان یا طالبان گفت‌وگو و یا مصاحبه داشته باشد.

ضیا شریعتی، مسئول فرهنگی در سفارت افغانستان در قطر به رسانه ها گفت تمام مسئولیت سفر خبرنگاران به قطر به دوش وزارت دولت در امور صلح بود و سفارت افغانستان در قطر تمام تلاشش را برای ایجاد سهولت برای خبرنگاران انجام داده است.

آقای شریعتی افزود حکومت قطر به آنان به صورت شفاهی گفتند خبرنگاران تا 72 ساعت می‌توانند در قطر بمانند و در این مدت، تمام هزینه‌‌ها از سوی حکومت قطر پرداخت خواهد شد، در صورتی که بیش‌تر از این بمانند، باید شرایط حکومت قطر را قبول کنند.

به گفتۀ آقای شریعتی، شرایط قطر برای ماندن خبرنگاران خیلی سنگین است و خبرنگارانی که می‌خواستند بمانند باید شرط‌ نامه امضا می‌کردند.

 مجیب خلوتگر، رئیس اجرایی نی می‌گوید، حکومت افغانستان و قطر باید بر مبنای تعهدات بین‌المللی، به خبرنگاران اجازه دهند تا بر مذاکرات نظارت داشته باشند و معلومات و مشاهدات‌شان را با مردم شریک کنند.

به گفتۀ او، دولت قطر تنها به تعهدی که با طالبان دارد، عمل کرده است.

صدیق‌الله توحیدی، مسئول کمیته مصونیت خبرنگاران نیز گفت حکومت تعهد به اطلاع‌رسانی دارد و هیأت گفت‌وگوکنندۀ حکومت افغانستان سخن‌گو دارد که روزانه باید اطلاعات را در دست‌رس خبرنگاران قرار دهد.

آقای توحیدی می‌گوید در مورد بازگشتاندن شماری از خبرنگاران نیز با حکومت صحبت شده است و به‌زودی نتایج آن روشن خواهد شد.

شماری از آگاهان حقوق رسانه می‌گویند که ادامه روند گفت‌وگوها در غیبت رسانه‌ها پذیرفتنی نیست و احتمال از دست رفتن داشته‌های نسل نو زیاد است.