جو بایدن و سیاست امریکا در قبال افغانستان/آیا نیروهای امریکایی در افغانستان باقی می مانند؟

پس از ۱۹ سال و سه دور رییس‌جمهوری امریکا، اکنون میراث جنگ افغانستان به جو بایدن رسیده است. پرسش این است که آیا او هم‌چنان به خروج نیروها دست خواهد زد؟
شرایط در افغانستان خیلی دشوار است، نیروهای امریکایی بر اساس توافق‌‌نامه‌ی ترامپ و طالبان، در حال خروج از افغانستان قرار دارند. با وجود توافق‌نامه‌ی صلح امریکا-طالبان و دولت افغانستان، موج حملات گسترده‌ی طالبان در شهرهای بزرگ رو به افزایش است.
مقامات افغانستان این را درک کرده اند که امریکا از جنگ افغانستان خسته شده است؛ چیزی شبیه مناظره‌ی نامزدان ریاست‌جمهوری امریکا که به نظر می‌رسید، دیدگاه جو یایدن با دونالد ترامپ در راستای خروج از افغانستان تفاوت چشم‌گیری نداشت.
جو بایدن در آغاز سال روان میلادی در نوشته‌ا‌ی به «Foreign Affairs» گفت؛ زمان خروج از افغانستان گذشته است، امریکا هزینه‌‌ی مالی و جانی زیادی داشته است. «من پیش از این خواهان برگرداندن نیروها از افغانستان و خاور میانه بودم تا برای مبارزه با داعش و القاعده، گروه کوچکی از نیروهای‌ امریکایی آن‌جا مستقر شوند. هنوز افغانستانی‌ها به این باور هستند که جو یایدن در این مورد تعمق بیش‌تر کرده و خروج نیروها را متوقف کند.
نرگس نهان، وزیر پیشین معادن و نفت، گفت: «ما می‌دانیم که نیروهای امریکایی در حال خروج قرار دارند؛ اما در اداره‌ی بایدن امید می‌رود تا روند خروج به اساس مسوولیت‌پذیری راهبردی صورت بگیرد.»
مقامات در کابل و واشنگتن ابراز نگرانی کرده ‌اند که دونالد ترامپ در روزهای اخیر مسوولیت‌ اش، به خروج تمام نیروها از افغانستان سرعت بخشد. مسوولان امنیتی گفته اند این روند به صورت عادی تا ماه جنوری امکان‌پذیر نیست.
روی‌کردهای اخیر مقامات پنتاگون را حیرت‌زده کرد، دونالد ترامپ در انتخابات باخت. مسوولان امنیتی گفته اند که در روزهای اخیر اسکات میلر برای بحث به واشنگتن فراخوانده شده است.
کولینل سونی، یک سخن‌گوی نیروهای امریکایی در افغانستان، گفته است که جنرال اسکات میلر به اساس برنامه‌ی از پیش تعیین‌شده برای بحث به امریکا رفته است.
فرمانده‌هان امریکایی، مخفیانه گفته اند که رییس‌جمهوری به خروج نیروها به اساس توافق با طالبان دستور داده است. مقامات افغانستانی انتظار دارند که بایدن توافق‌نامه‌ی دوحه را مد نظر داشته باشد؛ اما برای طالبان امتیاز زیاد ندهد.
روز دوشنبه‌ی هفته‌ی گذشته، محمد سرور دانش، معاون دوم رییس‌جمهوری، گفت که با آمدن اداره‌ی جو یایدن در راس قدرت، توافق‌نامه‌ی امریکا-طالبان دوباره مورد مطالعه قرار بگیرد.
یک دهه پیش زمانی که جو بایدن معاون رییس‌جمهور اوباما بود، با افزایش نیروها در افغانستان در ۲۰۰۹ مخالفت نشان داد.
برای سال‌ها پالیسی‌سازان امریکایی روی ساخت‌وساز یک حکومت جدید و قانون مدرن و نیروهای امنیتی-دفاعی و فرودگاه در افغانستان و خاور میانه کار کردند. در ۲۰۰۹ جو بایدن طرح مبارزه با تروریزم بین‌المللی را در افغانستان پیشنهاد کرد.
تمیم عاصی، معاون پیشین وزارت دفاع اداره‌ی غنی، گفت: «من فکر نمی‌کنم که راهبرد او تغییر کرده باشد؛ نیروهای خود را از افغانستان بیرون می‌کند و دولت افغانستان را به حال خودش می‌گذارد؛ اما یک جای پای برای نیروهای خود نگه ‌می‌دارد.»
برنامه‌ی حفظ نیروهای اندک در افغانستان برای مبارزه با تروریزم (داعش و القاعده) موضوعی است که پنتاگون و حقوق‌دانان به آن اشاره کرده اند.
در توافق‌نامه‌ی ۲۹ فبروری، امریکا به خروج از افغانستان تعهد کرد و طالبان تعهد قطع رابطه با القاعده را دادند -شبکه‌ی تروریستی‌ای که زیر حاکمیت طالبان، حملات ۱۱ سپتامبر را راه‌اندازی کرد- هم‌چنان وعده سپردند که افغانستان دوباره به مرکز امن تروریستان تبدیل نمی‌شود. خروج نیروها در حالی ادامه دارد که ماه گذشته یک عضو ارشد القاعده در ساحه‌ی تحت کنترل طالبان در شرق این کشور کشته شد. این نشان می‌دهد؛ میان طالبان و القاعده هنوز رابطه وجود دارد. مقامات افغانستانی انتظار دارند که جو بایدن در رابطه به خروج از افغانستان، محتاطانه عمل کرده و بیش‌تر فکر بکند تا یک بار دیگر افغانستان به چنگال طالبان و کشورهای منطقه سقوط نکند.
اورزالا نعمت، پژوهش‌گر آزاد در افغانستان گفت: مبارزه با داعش و القاعده بخشی از تامین ثبات در افغانستان است. حضور نمادین نیروهای بین‌المللی و یک توازن ناپایدار، موقف ضعیف افغانستان را در میان قدرت‌‌های ناشناخته‌ی منطقه‌ای نشان می‌دهد.
آقای عاصی گفت بایدن از افغانستان شناخت خوب دارد؛ زیرا در زمان عضویت سنا و معاونیت رییس‌‌جمهوری، صدها مرتبه به این کشور سفر و با مقامات افغانستان صحبت داشته است. بایدن به رییس‌جمهور غنی نزدیک بود. هم‌چنان با مقامات پیشین به ویژه حامد کرزی –رییس‌جمهوری پیشین افغانستان– لفاظی‌هایی داشته است، مخصوصا زمانی که بایدن گفته بود: «پاکستان ۵۰ مرتبه از افغانستان برای امریکا بهتر است.» در آن زمان به فساد اداری افغانستان اشاره کرد.
شهروندان افغانستان با انتقاد از توافق‌نامه‌ی دونالد ترامپ، می‌گویند که به آزادی زندانیان طالبان راضی نبودند. نیروهای فعال حقوق بشری نیز در رابطه به آزادی زنان و اقلیت‌های قومی نگرانی کرده اند. آنان ابراز امیداواری کردند که کماله هریس -معاون بایدن- بتواند حامی خوب به اقلیت‌ها و زنان باشد.
نرگس نهان گفت: ما امیدواریم که هریس در این بخش در اداره‌ی جو بایدن بیش‌تر نقش بازی بکند؛ چیز‌هایی که در اداره‌ی ترامپ فراموش شده بود. علاوه بر آن، این دست‌آوردهایی است که ما در بخشی از آن سهیم بودیم.
در حالی که ۴۵۰۰ تن از نیروهای امریکایی در افغانستان حضور دارند؛ اما طالبان هشدار دادند که در صورتی که اداره‌ی جو بایدن به حضور در افغانستان، حتا در بخش مبارزه با تروریزم تصمیم داشته باشد، توافق را می‌شکنند. رهبری طالبان اکنون بر گسترش حملات خود تمرکز کرده اند و انتظار می‌کشند.
نیروهای امریکایی به حمایت از نیروهای امنیتی-دفاعی[افغانستان] حملات هوایی را گسترش دادند؛ مطابق به چیزی که در توافق‌نامه‌ی دوحه ذکر شده است؛ اما در اداره‌ی جدید، طالبان در عقب خط جبهه می‌توانند توافق را دور بزنند. به اساس آمار نیویارک تایمز، ماه اکتبر یکی از ماه‌های خونین برای شهروندان غیرنظامی افغانستان بود، حداقل ۲۱۲ تن جان باختند.

نیویوک تایمز

صبح کابل