در حالیکه این روزها توافق صلح امضا شده بین امریکا و طالبان در مورد ختم جنگ در افغانستان تیتر یک بسیاری از رسانه های بین المللی و داخلی ست بروز دو مشکل اساسی انتظارات و دلخوشی ها به این توافق را کمرنگ ساخته است.
به گفته کارشناسان اولین نکته امضای این توافق نامه پشت درهای بسته و توافق امریکا و طالبان روی آزادی نزدیک به پنج هزار زندانی طالبان از زندان های حکومت افغانستان می باشد. رئیس جمهور غنی تنها یک روز پس از امضای توافق نامه صلح واشنگتن با طالبان اعلام کرد صلاحیت آزادی زندانیان طالبان فقط و فقط در اختیار حکومت افغانستان است. طالبان نیز در اولین واکنش به این اظهار نظر غنی حدود پنجاه و پنج غیرنظامی را در میدان وردک با خود بردند.
نکته مهم و دلهره آور دیگر ذکر «حکومت اسلامی جدید» در متن توافق نامه صلح است: کارشناسان می گویند احتمال تشکیل یک دولت تازه با مشارکت طالبان و حمایت امریکا در افغانستان وجود دارد. امری که اگر به واقعیت تبدیل شود، تمام زحمات افغانستان برای رسیدن به دموکراسی و تقویت پایه های نظام جمهوری را یک شبه هدر می دهد.
در همین راستا یک سیاستمدار برجسته پاکستانی نسبت به توافق نامه صلح امضا شده میان طالبان و امریکا در ختم جنگ چندین دهه ای در افغانستان اظهار شک و تردید می کند.
بیلوال بوتو زرداری، رئیس حزب مردم پاکستان، می گوید نبود سهامدار اصلی یعنی حکومت افغانستان در توافق نامه صلح امریکا و طالبان امیدواری به موفقیت این توافق صلح را از بین می برد.
آقای زرداری تاکید کرد:«تنها یک پروسه صلح افغان محور و با مالکیت افغان ها می تواند به یک صلح دائمی در افغانستان منجر شود. بدون حضور شهروندان افغان، زنان، نمایندگان پارلمان و تمام عوامل داخلی که با تروریزم در افغانستان می جنگند در پروسه صلح نمی توان جنگ را به پایان رساند.»
به نقل از روزنامه پاکستانی «داون» زرداری که شب گذشته در لاحور سخن می گفت افزود در صورتیکه پروسه گفت و گو بر صلحی که به شهروندان عادی افغان اعم از زن و مرد سود می رساند و حقوق اجتماعی و اقتصادی آنان را تضمین می کند استوار باشد، آنگاه می توان به ختم جنگ چند دهه ای در افغانستان از کانال راه حل دموکراتیک امیدوار بود.
وی گفت:«وقتی پروسه با یک تویت از سوی ترامپ آغاز و حکومت افغانستان در حاشیه نگهداشته شود گفت و گوی مستقیم با طالبان از سوی امریکا شروع شود، نمی توان به عاقبت نیک آن دلخوش بود.»
این درحالی ست که توافق صلح امریکا با طالبان هفته گذشته پس از نزدیک به یک و نیم سال گفت و گوی مستقیم خلیل زاد با نمایندگان طالبان سرانجام در دوحه قطر به امضا رسید.
خروج نیروهای امریکایی در طی چهارده ماه و آزادی نزدیک به پنج هزار زندانی طالبان از مفاد مهم این توافق نامه صلح گفته شده است.
اگرچه امریکا هدف از این توافق صلح را ختم جنگ در افغانستان اعلام کرده است اما کارشناسان با استناد به مفاد این توافق نامه آن را بیشتر به نفع امریکا می داند تا یک توافق نامه واقعی برای پایان جنگ در افغانستان.
از سویی هم طالبان با مراجعه به مفاد این توافق نامه خواستار آزادی پنج هزار زندانی خود قبل ز هرگونه مذاکره بین الافغانی شده است.
مشکل دیگر اختلاف داخلی سران حکومت روی تشکیل تیم مذاکره کننده با طالبان است: داکتر عبدالله عبدالله چندی قبل اعلام کرده بود که هیات جداگانه خود را برای مذاکره با طالبان تعیین می کند. اگرچه پادرمیانی کرزی و سیاف برای رفع اختلافات عبدالله با رئیس جمهور غنی و اتحاد روی یک تیم مذاکره کننده همه شمول ادامه دارد.
