بدون شک اگر خداوند این همه نعمت و ظرفیت را به هر کشوری غیر از افغانستان داده بود، امروز مردمش از رفاه و آسایش شهره خاص و عام بودند. افغانستانی های مظلوم اما سخت گوش و کم توقع به هر دری می زنند تا بارقه های امید خود به زندگی را از دست ندهند. براساس آمار حدود هشتاد درصد مردم افغانسنتان از طریق زراعت و مالداری امرار معاش می کنند و اگر دولت بی کفایت تنها گوشه نظری به این ظرفیت داشته باشد و با اقدامات مناسب زراعت و مالداری افغانستان را از حالت «زراعت معیشتی به زراعت صنعتی» تبدیل کند، بدون شک بازارهای داخلی، منطقه ای و جهانی از محصولات با کیفیت زراعتی افغانستان پر می شود و آنگاه است که افغانستان و افغانستانی ها به جای شناخته شدن با پسوند جنگ و انتحار و انفجار با تولید تربوز، انگور و دیگر محصولات زراعی در دنیا شناخته خواهند شد.
ظرفیت بالا و عدم توجه دولت
دولت های افغانستان از گذشته تاکنون توجه خاصی به بخش زراعت و مالداری افغانستان نکرده است و به ویژه در دوران نظام سیاسی جدید این نکته به دست فراموشی سپرده شده است. دولت تمام وقتش را روی رقابت های داخلی و خارجی منتهی به قدرت صرف می کند و هیچ توجهی به دهاقین بیچاره ای که هر ساله متحمل خسارات زیاد در بخش محصولات خود می شوند، ندارد. این نکته در مورد دهاقین ولایت فراه که هر ساله تربوز فراوان کشت می کنند اما نمی توانند آنها را به فروش برسانند تلخ تر است.
محصول تربوز دهاقین فراه از روی اجبار هر ساله به قیمت ناچیز فروخته می شوند و حتی گاهی اوقات دور ریخته می شوند و هیچ چیزی عاید دهقان مظلوم که مدت طولانی برای پرورش محصول خود صرف کرده و از جیب هزینه نموده است، نمی شود.
سال گذشته تربوز فراه به قیمت خاک در بازار نیست و نابود شد و امسال باز هم همین داستان تکرار شده است.
دهاقین فراه می گویند حکومت چهار سال پیش وعده ساخت سردخانه هایی را در ولایت فراه داده بود اما امروز نه تنها سردخانه ای ساخته نشده که قصدی هم برای این کار از سوی دولت دیده نمی شود.
یکی از دهاقین به تلویزیون طلوع گفت:«اکبر رستمی سخنگوی وزارت زراعت چهار سال پیش اعلام کرد دولت در فراه سردخانه می سازد. از این وعده تنها کلنگی بر زمینی خورد و همه چیز به دست فراموشی سپرده شد.»
این دهقان می افزاید تربوز های پاکستان و ایران کمی زودتر از تربوز فراه به بازار های افغانستان وارد می شود و زمانیکه تربوز فراه می رسد مردم دیگر اشتهای خوردن تربوز را ندارند و انگار فصل آن گذشته است.
یافتن بازار و رعایت استاندارد در بسته بندی محصولات
به باور کارشناسان امر در صورتیکه دولت اقدامات لازم برای بازاریابی جهت فروش محصولات زراعی افغانستان را انجام دهد، افغانستان این ظرفیت و توان را دارد که از ناحیه تولید محصولات زراعی خود عواید ملی را افزایش دهد و زندگی دهاقین بهبود یابد. نبود سردخانه، عدم وجود اماکانات لازم جهت بسته بندی مناسب محصولات زراعی برای ارائه به بازارهای احتمالی منطقه و جهان و از همه مهم تر بی برنامگی وزارت زراعت و مالداری اوضاع دهاقین فراه را بد از بدتر ساخته است. وقتی یک من(معادل 5 کیلو) تربوز فراه به 10 افغانی خریداری شود، چه امیدی می توان به توسعه زراعت در فراه داشت.
کشت حرام به جای کشت حلال
یکی از عواملی که سبب گسترش کشت تریاک در بین دهاقین شده عدم توجه دولت به بخش زراعت و کشاورزی ست. وقتی دهقان پس از زحمات زیاد محصولش را جمع اور می کند اما در کمال ناباوری متوجه می شود که تازه اول مشکلات است و هیچ پولی از فروش محصولاتش به دست نمی آورد، بدون شک سراع کشت تریاک می رود که هم بازار خوبی دارد و هم مافیای مواد مخدر حاضرند از قبل به دهاقین بابت کشت تریاک پول بدهند. توسعه کشاورزی و مالداری بدون شک سبب ایجاد فرصت های شغلی و رفاه مردم می شود و دیگر جوانان سراغ گروه های هراس افکن و تروریست را نمی گیرند. وقتی جیب پر بود ذهن آزاد است و بهتر تصمیم می گیرد.
دهلیزهای هوایی، وعده های تو خالی
دولت گاه و بی گاه به ویژه هنگام انتخابات فریاد می زد که دهلیزهای هوایی را برای صادرات محصولات افغانستان فعال کرد است. اینکه اما کارشناسان می گویند که صادرات از طریق دهلیز هوایی هزینه های زیادی دارد که دولت بخشی از آنها را پرداخت می کرد. دولت اما اینکه به دهلیزهای هوایی بدهکار است و عملا صادرات از این طریق متوقف شده است.
بازارهای هند و پاکستان مناسب برای محصولات زراعی افغانستان
کارشناسان امر معتقدند چون دولت اقدامات لازم برای پیدا کردن بازارهای جهانی برای محصولات زراعی افغانستان را انجام نداده و از سویی محصولات زراعی افغانستان استانداردهای بسته بندی برای ارائه به بازارهای جهانی را ندارند، بازارهای هند و پاکستان بهترین گزینه برای فروش محصولات زراعی افغانسنتان و کمک به بهبود وضعیت دهاقین از جمله دهاقین ولایت فراه می باشد. به باور این کارشناسان دولت باید دهلیزهای زمینی با پاکستان را تقویت کند تا تربوز های فراه از دست نرود.
به هر صورت با توجه به درگیر بودن دولت در جنگ های قدرت و بی توجهی محض به کشاورزی و مالداری خود شهروندان افغانستانی باید کاری بکنند. شهروندان برای کمک به رشد زراعت و مالداری باید به خرید محصولات داخلی روی آورند.
اگر در محافل و مجالس خود به جای نوشابه های گاز دار خارجی که سود آن به جیب مافیا می رود از تربوز فراه استفاده کنیم، باور کنید همه چیز درست می شود!