در روزهای اخیر که تلاشهای حکومت افغانستان و امریکا برای ختم جنگ در افغانستان به داغترین مراحل خود رسیده، طالبان یکبار دیگر با بیمیلی خود به مذاکره تمام امیدها به موفقیت پروسه صلح افغانستان را به یأس مبدل ساختهاست و علیرغم اقدامات صورت گرفته، صلح در افغانسان هنوز یک رؤیای دست نیافتنی به نظر میرسد. اعلام عملیات بهاره طالبان با نام الفتح، برگزاری نشست قطر که نوعی گفتوگوی بینالافغانی به نظر میرسد و قرار است از نوزده تا بیستویک ماه جاری میلادی در دوحه برگزار شود را تحتالشعاع خود قرار دادهاست.
از سویی هم جنجالها بر سر تعیین هیأت مذاکره کننده حکومت برای شرکت در نشست قطر و برگزاری لویه جرگه مشورتی برای صلح، مشکل آفرین شدهاست: بسیاری از چهرههای برجسته سیاسی به شمول نامزدان انتخابات ریاست جمهوری آینده و همتیمیهای سرشناس آنها، شرکت در لویه جرگه مشورتی را تحریم کردهاند. تحریم کنندگان لویه جرگه مشورتی، آن را چیزی جز کمپاین انتخاباتی برای تیم غنی نمیدانند و معتقدند که لویه جرگه هیچ مشکلی را حل نمیکند.
منتقدان رئیس جمهور غنی، وی را به انحصارگرایی در پروسه صلح وانتخابات متهم میکنند: به باور مخالفان سیاسی غنی، رئیس جمهور قصد دارد مذاکره با طالبان را بدون توجه به خواست واقعی مردم و شخصیتهای کلان سیاسی به پیش ببرد. برای غنی، منافع شخصیاش مهمتر از رسیدن به صلح است. مخالفان سیاسی غنی تأکید میکنند، صلح برای غنی زمانی اهمیت دارد که دوام قدرت او را تهدید نکند.
منتقدان و مخالفان غنی میافزایند اینکه غنی بر برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آینده افغانستان تأکید میکند، نشان میدهد که وی و حلقه اطرافش از قبل این انتخابات را هم مانند انتخابات پارلمانی اخیر مهندسی کردهاند.
پروسه صلح و انتخابات ریاست جمهوری و اماو اگرهای دخالت و انحصارگرایی غنی در آنها، دو موضوع مهمی است که شهروندان افغانستان را دچار سردرگمی بزرگی ساختهاست.
محمد اسماعیل خان از اعضای ارشد حزب جمعیت اسلامی و کسیکه در پستهای کلان حکومتی ایفای وظیفه کرده در مصاحبه با یکی از رسانهها به بسیاری از سؤالات مربوط به این موضوع مهم پاسخ دادهاست.
اسماعیل خان در پاسخ به سؤالِ «ارزیابی اراده حکومت در پروسه صلح» میگوید: «امیدوار بودیم در نشستهایی که با رئیس جمهور غنی داشتیم، وی را به نیت خیر شخصیتهای سیاسی کشور در پیشبرد پروسه صلح واقف ساخته و حمایتش را جلب کنیم اما غنی و حلقه اطرافش از دست شرکتکنندگان در گفتوگوی مسکو بسیار عصبانی هستند. تلاشهایی صورت گرفت تا از طریق حامد کرزی، رئیس جمهور پیشین افغانستان، سوء برداشتهای ایجاد شده اصلاح و فاصله ایجاد شده میان حکومت و شخصیتهای برجسته سیاسی خارج از حکومت کم شود. در جلسات ابتدایی با رئیس جمهور غنی، ارادهی وی درحمایت از پروسه صلح احساس شد اما در جلسات بعدی که بحث تشکیل هیأت مذاکره کننده برای شرکت در نشست قطر مطرح شد، هیچ علاقهای از سوی تیم رئیس جمهور مشاهده نگردید، شورای عالی مصالحه روی «تعداد اعضای هیأت مذاکره کننده، انتخاب اعضای آن از میان شخصیتهای مختلف کشور و هماهنگی میان اعضای حکومتی شامل در لیست و دیگر سیاسیون بیرون از حکومت» به اختلاف خورد و بدون نتیجه به پایان رسید. به نظر میرسد برنامههای سیاسیون بیرون از حکومت به شمول رهبران احزاب، نامزدان انتخابات ریاست جمهوری آینده و دیگر شخصیتهای تأثیر گذار سیاسی در مورد صلح، برای رئیس جمهور اهمیتی ندارد و رئیس جمهور غنی حاضر نیست آنها را بپذیرد.
محمد اسماعیل خان در بخش دیگری از مصاحبه خود به لویه جرگه مشورتی برای صلح اشاره و میگوید لویه جرگه مشورتی برای صلح که از سوی حکومت روی دست گرفتهشده هرگز به نفع ملت افغانستان نیست چون شهروندان افغانستان نگرانند غنی و همتیمیهایش از این لویه جرگه سوء استفاده کرده و مشروعیت لازم برای دوام حکومت خود را به دست آورند درحالیکه نامزدان انتخابات ریاست جمهوری ادامهی این حکومت بعد از 22 ماه می (اول جوزا) سال جاری میلادی را قانونی نمیدانند. مخالفان سیاسی غنی بعد از اول جوزا و در صورت پافشاری غنی به دوام حکومتش، ممکن است دست به اقداماتی بزنند که سبب ایجاد نگرانیهای کلان و بیثباتی بیشتر در افغانستان گردد. با درنظرداشت چنین فضایی، رئیس جمهور بهتر است که برگزاری لویه جرگه را متوقف کند.
اسماعیلخان میافزاید حکومت و طالبان علیه همدیگر اعلام جنگ کردهاند در حالیکه انتظار داشتیم رئیس جمهور غنی اهمیت پروسه صلح را ملاحضه کند تا ما به یک آتشبس برای پیشبرد پروسه صلح برسیم.
این همه در حالیست که سفر هیأت مذاکره کننده حکومت برای شرکت در نشست قطر تا زمان نامعینی به تأخیر افتاده و طالبان با لحنی تمسخر آمیز تعداد زیاد اعضای هیأت مذاکره کننده را نامناسب دانستهاند.