معترضان که از مسجد جامع شهید مزاری تا چوک الیکین مرکز بامیان راهپیمایی کردند و با سردادن شعارهای حکومت حکومت، عدالت عدالت”، “اشرف غنی،عبدالله، کجا شد وعده ها؟” و “انحراف توتاپ؛ تبعیض آشکار”، از جامعه جهانی خواستند تا با وارد کردن فشار بر دولت افغانستان، این خط برق را از مناطق مرکزی عبور دهد.
توتاپ یکی از پروژه های بزرگ انتقال برق ترکمنستان به افغانستان است. شرکت فیشنر آلمانی که ماستر پلان برق بسیاری از کشورها را ساخته است، مناطق مرکزی از جمله بامیان را برای عبور این خط برق مناسب تخشیص داده اما اکنون برخلاف نظر متخصصان این شرکت، دولت تصمیم گرفته است تا این پروژه را از مسیر پرخطر سالنگ عبور دهد.
محمدصادق علی یار آگاه مسائل سیاسی در بامیان در تظاهرات امروز گفت که تغییر مسیر عبور پروژه توتاپ، تبعیض آشکار دولت نسبت به مناطق مرکزی است: “دولت باید به سیاست امتیازدهی بی مورد به برخی مناطق و محروم نگهداشت برخی مناطق دیگر، نقطه پایان بگذارد، سران دولت باید تبعیض را کنار گذاشته و ضمن عملی کردن وعده های شان، به تمام مناطق افغانستان به یک دید بنگرند”.
آقای علی یار تاکید کرد که دسترسی باشندگان بامیان به انرژی برق حق آنان است و توتاپ باید از این ولایت بگذرد، حتا اگر هزینه بیشتری بردارد.
“تغییر مسیر توتاپ؛ خیانت ملی”
بامیان از ولایت های کمتر انکشاف یافته در مرکز کشور است که علی رغم داشتن منابع آبی فراوان، در یک و نیم دهه گذشته هیچ اقدامی در زمینه تامین برق آن از سوی دولت صورت نگرفته است. با آنکه در این مدت چندین بند برق آبی، بارها در این ولایت تهداب گذاری شده اند اما هیچگاه کار عملی آنها آغاز نشده است.
در چند سال گذشته تنها یک نیروگاه تولید برق آفتابی با هزینه ۱۵ میلیون دالر از کمک های مالی زیلاندنو در بامیان ایجاد شده که فقط ظرفیت تولید بیشتر از یک میگاوات برق را دارد. هم اکنون حتا مرکز بامیان بدلیل اینکه برق تولیدی این نیروگاه بیشتر از ظرفیت تولید آن توزیع شده است، برق منظم و دائمی ندارد.
با این حال ناصر اخلاقی یکی از عالمان دینی در بامیان گفت که در چنین شرایطی، تغییر مسیر پروژه توتاپ، از نظر بامیانی ها خیانت ملی محسوب می شود:”عملی سازی این تصمیم، خیانت به انسانیت و حقوق بشر است”.
هشدار از گسترش اعتراضات
فعالان مدنی بامیان تظاهرات امروز را آغاز جنبش موسوم به روشنایی خواندند و هشدار دادند؛ در صورتی که دولت در تصمیم خود تجدید نظر نکند، دامنه اعتراضات شهروندان مناطق مرکزی، تا درازه های ارگ نیز گسترش خواهد یافت.
اسماعیل ذکی از فعالان مدنی بامیان گفت:” که دولت باید بر سیاست تعبیض آمیز اش در برابر بامیان خط بطلان بکشد و به فریاد عدالت طلبانه شهروندان بامیان پاسخ مثبت بدهد، در غیر صورت، مبارزات مدنی بامیانی ها فراتر از مرزهای این ولایت خواهد رفت و به سراسر کشور گسترش خواهد یافت”.
بامیانی ها سالها است که از نبود برق رنج می برند. آنها تاکنون بارها در اعتراض به بی توجهی دولت به تامین برق این ولایت اعتراض کرده اند. ایجاد چوک الیکین و ارسال یک الیکین به بارک اوباما، از ماندگاترین حرکت هایی اند که در این راستا صورت گرفته اند. دولت اما تا کنون توجهی به این اعتراضات نکرده است.
با این حال معترضان در بامیان قطعنامه ای نیز منتشر کردند که در آن از جامعه جهانی و سازمان های بین المللی خواسته شده تا با حمایت از حرکت های اعتراضی باشندگان مناطق مرکزی، با وارد کردن فشار بر دولت افغانستان، جلو انحراف مسیر خط برق توتاپ را بگیرد.
قعطنامه تاکید کرده است در صورت برآورده نشدن خواست معترضان، کسانی که به نمایندگی از مناطق مرکزی در بدنه دولت حضور دارند، با دولت قطع رابطه خواهند کرد.
