کودکان در مرز تورخم از سوی تاجران مورد سوء استفاده قرار می گیرند
گذرگاه مرزی تورخم در مرز افغانستان و پاکستان یکی از مکان های مزدحم تجاری بین دو کشور محسوب می شود. روزانه کودکان افغان زیادی که بیشترشان زیر ده سال سن دارند از این مرز برای قاچاق کیسه های حاوی کالاهای مختلف از جمله «سیگرت، قطعات کامپیوتری و لوازم بهداشتی» استفاده می کنند.
بسیاری از این کودکان مجبور می شوند از مسیر کوهستان نقطه مرزی را پشت بگذارند یا زیر موترهای باری خود را پنهان کنند.
کیسه های حاوی کالاهای قاچاق روزانه چندین مرتبه توسط این کودکان بین افغانستان و پاکستان جابه جا می شود.
بازرگانان اغلب از این کودکان برای انجام کار تجارت استفاده می کنند و با فرار از پرداخت عوارض گمرکی سودهای کلانی به جیب می زنند.
برخی از کیسه ها به اندازه خود کودکانی که آنها را حمل می کنند وزن دارند.
به نقل از «NIKKEI ASIA» سوء استفاده از کودکان برای حمل کالاهای قاچاق در مرز تورخم یک پدیده خطرناک بوده کودکان را در خطر مرگ قرار می دهد.
غیرت هشت ساله از منطقه بگرام ولایت پروان افغانستان، روزانه مجبور است دو تا سه مرتبه یک کیسه سنگین را حمل کند. وی به ازای حمل و انتقال هرکیسه 1500 روپیه پاکستانی(8.50 دالر) به دست می آورد. این کار غیرت اما او را در معرض خطر دستگیر شدن توسط گاردهای مرزی پاکستان یا زخمی شدن هنگام پنهان شدن و حتی مرگ هنگام پنهان شدن در زیر موترها قرار داده است.
غیرت می گوید گاردهای مرزی پاکستان خیلی سخت گیر هستند و اگر ما را ببینند که در زیر موترها پنهان شده ایم، کیسه های ما را می گیرند و کالاها را توقیف می کنند. بعضی مواقع نیز ما را با چوب می زنند.»
والدین غیرت بیکار هستند و در خانه شان در بگرام زندگی می کنند. غیرت اما با یکی از دوستان پدرش زندگی می کند و مجبور است نصف درآمد روزانه خود را بابت مصارف روزانه زندگی به او پرداخت کند و نصف دیگر را برای پدر و مادرش ارسال کند.
وقتی از غیرت سوال می شود که چگونه از مرز رد می شود می خندد و به یک موتر باری اشاره می کند.
غیرت می گوید:«معمولا زیر موترها پنهان می شوم و برخی مواقع در فضای خالی روی چرخ بالا می شوم. زمانیکه موتر توقف می کند از محل اختفای خود خارج می شوم تا سربازان مرزی مرا نبیند.»
غیرت تنها یکی از کودکان زیاد افغان است که روزانه این کار پر خطر را انجام می دهد. بحران اقتصادی شدید و کمبود غذا کودکان را وادار کرده از این شیوه پرخطر برای سیر کردن شکم خانواده های خود استفاده کنند.
براساس برنامه جهانی غذای سازمان ملل، نزدیک به چهارده میلیون نفر در افغانستان به دلیل درگیری ها، کمبود غذا و خشکسالی در معرض گرسنگی محض قرار گرفته اند. با تسلط دوباره طالبان بر افغانستان کمک های خارجی به افغانستان قطع شد و بلوکه شدن دارایی های بانک مرکز افغانستان، این کشور را در بحران اقتصادی شدید انداخت.
کودکان خطر این کارشان را درک می کنند اما گزینه دیگری ندارند.
سعدیه پنج ساله از لغمان که یک کیسه سنگین بر پشت خود گرفته به سختی می تواند روی پاهای خود بایستد. کیسه ای که او حمل می کنتد پر از بسته های سیگرت است و سعدیه در ازای حمل و تحویل آن تنها دو صد افغانی(1.90 دالر) به دست می آورد. سعدیه از یک کوه پایین می شود و دوباره در یکی از موترهایی که از دروازه مرزی می گذرد خود را پنهان می کند.
این دختر پنج ساله افغان می گوید:«مردی در یک دکان در افغانستان یک کیسه به من می دهد تا به دکان دیگرش در پاکستان تحویل بدهم. اگر همه چیز خوب پیش رود روزانه دو بار می توانم این سفر را انجام دهم. اما اگر گاردهای مرزی پاکستان مرا ببینند، کیسه و کالاها را از من می گیرند و مجبورم دست خالی پس بیایم.»
صدها کودک روزانه این سفر را بین افغانستان و پاکستان انجام می دهند. اگرچه کودکان می گویند سربازان پاکستانی آنها را به خاطر عبور غیرقانونی از مرز شکنجه می کنند اما نیروهای طالبان با این عبور غیر قانونی مرزی مشکلی ندارند.
سید قاضی الله هاشمی، رئیس نیروهای امنیتی مرزی افغانستان در تورخم، می گوید اغلب مردمی که در نقاط مرزی زندگی می کنند دکان دار یا دهقان هستند. اما کودکانی که مجبور می شوند کالاهایی مانند سیگرت را به پاکستان قاچاق کنند هیچ منبع درآمدی ندارند.»
وی می افزاید افغانستان و پاکستان برای اجازه دادن به این کودکان فقیر در دو سوی مرز جهت حمل کالای قاچاق یک توافق نانوشته دارند. این یک چیز تازه نیست و به چهل سال است ادامه دارد، از زمان ظاهر شاه آخرین پادشاه افغانستان در سال 1973 میلادی این کار انجام می شده است.
هاشمی تاکید می کند کودکان اما خیلی باهوش هستند و از هر گزینه ممکن برای عبور از مرز استفاده می کنند.
وی ویدئوهایی از کودکانی که زیر موترها یا در فضای خالی بالای چرخ ها پنهان شده اند تا از مرز عبور کنند را نشان می دهد و می گوید برخی از این کودکان در این راه می میرند و ما این بابت متاسف هستیم.
آقای هاشمی می گوید موضوع را با وزارت داخله امارت اسلامی در میان گذاشته و روی برنامه ای برای توقف این پدیده کار می کند.
به هر صورت در شرایط کنونی استفاده از کودکان برای قاچاق کالا تنها یکی از معضلات افغانستان می باشد و مردم افغانستان آینده روشنی برای خود متصور نیستند.
مترجم: حفیظ الله رجبی