سلامت بانوان؛ مراقبت های دوران حاملگی / بخش ششم
پزشک زنان معمولا «قبل از حاملگی» انجام برخی آزمایشات را توصیه می کند تا از سلامت مادر مطمئن شود.
این آزمایش ها معمولا شامل آزمایش «پاپ اسمیر» برای رد احتمال وجود سرطان «دهانه رحم» و یا هر نوع تغییرات سلولی در دهانه رحم؛ آزمایش خون جهت بررسی کم خونی، آزمایش هورمونی غده تیروئید و آزمایش خون برای رد بیماری قند در مادر می باشد.
همچنین انجام آزمایش ادرار جهت رد کردن هر گونه بیماری احتمالی مربوط به گرده و انجام یک سونوگرافی از رحم و تخمدان ها برای اطمینان از سلامت رحم و تخمدان های مادر نیز درخواست می گردد.
هر خانمی که قصد حامله شدن دارد، باید این نکته را به خاطر بسپارد که باید حداقل یک ماه قبل از حاملگی تا سه ماهه اول آن از ویتامینی به نام «اسید فولیک» استفاده کند.
این ویتامین نقش بسیار مهمی در تکامل و سلامت سیستم عصبی جنین دارد؛ در صورت کمبود آن در بدن مادر، جنین دچار نقص در سیستم عصبی خواهد شد.
به طور معمول در خانمی که سابقه هیچ گونه ناهنجاری عصبی یا نقص عصبی در خانواده و یا در اقاربش وجود ندارد، مصرف روزانه یک میلی گرم «اسید فولیک» کافی است. (تابلت اسید فولیک را می توان بدون داشتن نسخه داکتر از تمامی دواخانه ها تهیه کرد.)
اما در مادرانی که خود آنها سابقه بیماری «صرع» (غش) دارند و یا از دواهای بیماران صرعی استفاده می کنند و یا در خانواده و یا اقاربش، فردی با نقص سیستم عصبی وجود دارد، باید زیر نظر پزشک زنان از دوزهای بالای تابلت اسید فولیک استفاده نماید، تا از تولد یک نوزاد با نقص در سیستم عصبی جلوگیری گردد.
البته توصیه می گردد بانوانی که بیماری صرع یا همان غشی هستند و دواهای مربوطه این بیماری را مصرف می کنند، تا یک سال پس از رفع علایم بیماری صرع و قطع مصرف دواها از باردار شدن خودداری کنند و تحت نظر پزشک زنان باشند.
بنابراین مصرف ویتامین «اسید فولیک» یکی از اساسی ترین نیازهای یک مادر قبل و در حین بارداری است؛ به زبانی ساده تر، وقتی می گوییم عدم استفاده مادر از ویتامین اسید فولیک در هنگام بارداری منجر به ایجاد نقص در سیستم مغز و اعصاب جنین می گردد، این به معنای آن است که مغز و سیستم های عصبی آن به درستی در نوزاد تشکیل نمی شود و نوزاد به نوعی با زائده به دنیا می آید.
در خاطر داشته باشید که این نقص سیستم عصبی با متولد شدن نوزاد با عقب ماندگی های ذهنی متفاوت است؛ عقب ماندگی های ذهنی در مطلبی دیگر توضیح داده خواهد شد.
رعایت نکاتی که در این مطلب گفته شد برای دوران قبل از حاملگی است؛ برای رعایت نکات در حین حاملگی در مطلب بعدی توضیح داده خواهد شد.
زهرا احمدزاده کارشناس زنان و زایمان
بیشتر بخوانید: