رفتار طالبان سبب بسیج ملی در سراسر کشور شده است
از زمان آغاز گفتوگوهای صلح صداهای زیادی مبنی بر تغییر طالبان شنیده شد. تلاشهای گسترده در داخل و خارج به هدف قباحتزدایی از طالبان صورت گرفت. رسانههای مطرح کشورهای همسایه در وصف طالبان مدیحهسرایی کردند. طالبان نکتاییدار در کابل نیز در تلاش قباحتزدایی آستین برزدند. در خارج از کشور نیز فرشهای سرخ برای رهبران طالبان پهن شد. مقامات برجسته برخی کشورها شانه به شانه رهبران طالبان ایستاده عکس گرفتند.
با این همه، طالبان با تسلط در میدان جنگ نقاب از چهره خود برداشتند. آنان نشان دادند که به ارزشهای شهروندی، مدنیت، حقوق اساسی، کرامت انسانی و شریعت اسلامی باور ندارند. رفتار طالبان در همهجا خشن، ظالمانه و با محکمههای صحرایی همراه بود. سیاست زمین سوخته، تخریب، تاراج، ویرانی و غارت در راس برنامههای این گروه قرار دارد.
وضع محدودیت شدید علیه زنان، رسانهها و اقلیتها در همهجا به صورت هدفمند اعمال شده است. طالبان با ائتلاف نامقدس و عقبه مغلق پابهپای قاچاقبران مواد مخدر، اقتصاد جرمی و شبکههای مختلف تروریستی در حرکتاند. رفتار طالبان سبب بسیج ملی در سراسر کشور و همصدایی همه اقشار سیاسی شده است. افغانستان در ۲۱ سال در پرتو قانون اساسی تجربههای مهمی از همزیستی مسالمتآمیز، چندصدایی، تنوع و تکثر سیاسی را تجربه کرده است. همپذیری سیاسی و مذهبی در افغانستان در سطح جهان اسلام بینظیر و در عرصه آزادی بیان، آزادی سیاسی و مذهبی نیز مثالزدنی است. جایگاه زنان در افغانستان برجسته است و هر روز توسعه پیدا میکند. با این وصف، هیچکسی حاضر نیست به گذشته برگردد. مردم افغانستان نخستین انتخاباتهای آزاد را تجربه کردند. زنان و مردان کاندیدا شدند و با صف بزرگ رایدهی مشق دموکراسی را تمثیل کردند.
سید شاه حسین مرتضوی