ایران باردیگر مذاکرات بین الافغانی را میزبانی می کند
طبق گزارش رسانه های ایرانی، ایران در نظر دارد میزبانی جلسه‌ای بین حکومت افغانستان و سایر گروه‌های افغان را برای ایجاد صلح در افغانستان برگزار کند. آژانس خبری فارس نیوز اشاره‌ای به حضور طالبان در مذاکرات صلح تهران نکرده اما اعلام کرد تمام “گروه‌های داخلی” افغانستان در این نشست حضور خواهند داشت و این بدان معناست که هیئت طالبان ممکن است در این نشست حضور داشته باشند. همچنین هیچ تاریخی برای مذاکرات تعیین نشده، اما گفته شده که “به زودی” برگزار خواهد شد.
این روزها ایران تلاش می‌کند ضمن مردود شمردن خشونت و تمرکز بر راه حل سیاسی، با برگزاری جلسات گفتگو و تعامل بین گروه‌ها و حکومت افغانستان، صلح، ثبات و امنیت پایدار را برای مردم این کشور تأمین کند. ابتکار عمل ایران در برگزاری این نشست می‌تواند تا حد زیادی مردم افغانستان را از بحران کنونی نجات دهد.
این نشست به میزبانی یک سازمان ایرانی به نام “مجمع جهانی بیداری اسلامی” برگزار خواهد شد. ایران اخیراً برای بار دوم میزبان گفتگوهای صلح افغانستان بوده است. در اوایل ماه جولای، هیئت‌هایی از حکومت افغانستان و طالبان برای بحث در مورد شیوه‌های دستیابی به صلح در بحبوحه خروج آمریکا از افغانستان، به تهران آمدند. محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، که رهبری مذاکرات را بر عهده داشت، از هر دو طرف خواست تا در ایجاد صلح شجاعت به خرج دهند.
وزیر امور خارجه ایران افزود: «آنچه من از شما می‌خواهم این است که از این فرصت استفاده کنید و جنگ در افغانستان را در اسرع وقت خاتمه دهید و فرصت توسعه را برای مردم افغانستان فراهم کنید.” وی همچنین آمادگی ایران را برای تسهیل گفتگوهای صلح ابراز کرد. وی خاطرنشان کرد: “جمهوری اسلامی ایران همیشه آماده است تا به هر طریقی که خودتان ترجیح بدهید گفتگوهای شما را تسهیل کند.»
این در حالی است که با تشدید خشونت‌ها در افغانستان، روز شنبه یک هیئت ارشد حکومت و نمایندگان طالبان برای مذاکرات در دوحه دیدار کرده‌اند. دو طرف ماه‌‌ها در پایتخت قطر در حال برگزاری نشست بوده‌اند، اما همزمان با نهایی شدن خروج نیروهای خارجی از افغانستان و تصرف برخی مناطق توسط طالبان، مذاکرات نیروی محرک خود را از دست داد.
در همین حال، طبق گفته نماینده ویژه رئیس جمهور افغانستان در پاکستان عمر داودزی، بخشی از تشکیلات پاکستان ممکن است از بازگشت امارت اسلامی طالبان حمایت کند. داودزی در مصاحبه با تلویزیون یک گفت پاکستان باید توسط جامعه بین المللی و افغانستان متقاعد شود که یک توافق سیاسی فراگیر به نفع هر دو کشور خواهد بود.
وی گفت پاکستان ۳۱ سیاستمدار از جمله مقامات دولتی و رهبران احزاب را به کنفرانسی در اسلام آباد دعوت کرده است. در ابتدا قرار بود این کنفرانس سه روزه در ۱۷ جولای آغاز شود، اما این کنفرانس به بعد از عید که احتمالا هفته آینده است موکول شده است. داودزی پیشنهاد کرد که این کنفرانس بنا به درخواست طرف افغان به زمان دیگری موکول شود تا با هماهنگی مناسب‌تری بین وزارت‌های خارجه دو کشور برگزار شود.
با این حال، چودری فواد حسین، وزیر اطلاعات و رسانه پاکستان گفت که صلح در افغانستان برقرار نمی‌شود مگر اینکه همه گروه‌های درگیر کنار هم قرار بگیرند. وی هنگام گفتگو با رسانه‌ها گفت: “صلح پایدار در افغانستان یک پیشرفت اقتصادی ضروری برای کل منطقه است.”
در همین حال، خروج عجولانه نیروهای آمریکا و ناتو از افغانستان و همزمان پیشروی مداوم طالبان نگرانی‌هایی را در مسکو در مورد امنیت متحدان آسیای میانه خود ایجاد کرده است. تمام همسایگان افغانستان، از جمله شرکای تاجیک روسیه، در تلاش برای جلوگیری از گسترش خشونت و بی‌ثباتی به کشورهای خود، امنیت مرزی را تقویت کرده‌اند. روزنامه روسی کومرسانت گزارش داد، ولادیمیر پوتین و جو بایدن در نشست سران شانزدهم جون در ژنو در مورد امکان تبادل اطلاعات در مورد درگیری در افغانستان بحث و تبادل نظر کردند.
گفته می‌شود این گفتگوها شامل پیشنهادی از سوی پوتین برای استفاده از پایگاه‌های روسیه در تاجیکستان و قرقیزستان و احتمالاً ارائه اطلاعات به دست آمده از طریق استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین به ایالات متحده بوده‌است. به گفته یک منبع، ایالات متحده “فعلاً پاسخ روشنی نداده است”. دیمیتری پسکوف دبیر مطبوعاتی ریاست جمهوری روسیه روز شنبه به آر بی سی گفت که اوضاع افغانستان در دستور کار نشست ماه جون بوده است، اما درمورد گفتگوها درباره پایگاه‌های آسیای میانه روسیه اظهار نظری نکرد. روسیه حضور نظامی عمده ای در تاجیکستان، یکی از همسایگان شمالی افغانستان، دارد.
همچنین، امیلی هورن، سخنگوی شورای امنیت ملی ایالات متحده اظهار داشت که پس از این کنفرانس بین المللی، زلمی خلیل زاد، نماینده ویژه ایالات متحده در صلح افغانستان و دنیل روزنبلوم، سفیر آمریکا در ازبکستان، به سفر هیئت ارشد دولت به ازبکستان پیوستند. این هیئت با اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان و حنیف اتمر وزیر امور خارجه افغانستان دیدار و در مورد وضعیت امنیتی در حال تحول در افغانستان گفتگو کردند. حمایت ایالات متحده از نیروهای دفاع ملی و نیروهای امنیتی افغانستان، و حمایت دیپلماتیک ایالات متحده از یک حل و فصل سیاسی نیز مورد بحث و گفتگو قرار گرفت. این هیأت همچنین با وزیر امور خارجه هند اس. جیشانکار دیدار و در مورد امنیت منطقه‌ای افغانستان و همکاری در زمینه مبارزه با تروریسم گفتگو کرد.
