کرونا و پیامدهای ناگوار! (قسمت اول)

مقدمه:

ویروس‌های کرونا گروه بزرگی از ویروس‌ها هستند که می‌توانند حیوانات و انسان‌ها را آلوده کنند و باعث بروز ناراحتی‌های تنفسی شوند؛ این ناراحتی‌ها ممکن است به اندازه سرماخوردگی خفیف یا به اندازهٔ سینه بغل یا ذات الریه شدید باشند.

در موارد نادر، ویروس‌های کرونای حیوانی، انسان‌ها را آلوده می‌کنند و سپس بین آنها سرایت پیدا می‌کنند.

شاید ویروس SARS (سندروم تنفسی حاد یا Sever Acute Respiratory Syndrom) در سال 2002 الی 2003 را به خاطر بیاورید؛ این ویروس نمونه‌ای از ویروس کرونا بود که از حیوانات به انسان‌منتقل شد.

یکی دیگر از موارد مهم و جدیدتر نژاد ویروس‌کرونا، MERS (سندروم تنفسی خاورمیانه یا Middle East Respiratory Syndrom) نام دارد که در سال 2012 در خاورمیانه کشف شد و به گفته دانشمندان این ویروس ابتدا از شتر به انسان انتقال پیدا کرده است.

کشف و نامگذاری:

کروناویروس از واژه لاتین corona به معنی تاج مشتق شده که خود این واژه نیز از یک واژه یونانی وام گرفته شده است.

این نام توسط جون آلمیدا و دیوید تیرل دو دانشمندی گذاشته شده است که برای اولین بار کروناویروس‌های انسانی را مشاهده و مطالعه کردند.

این کلمه اولین بار در سال ۱۹۶۸ توسط گروهی از ویروس‌شناسان در نشریه «نیچر» برای این خانواده جدید ویروس‌ها به کار برده شد. این نام به شکل و ظاهر ویروس زیر میکروسکوپ اشاره دارد که برآمدگی های بزرگ اطراف آن تاج خورشیدی را در ذهن تداعی می‌کند. این برآمدگی ها که پپلومر (peplomer) نام دارند، پروتئین‌های روی سطح ویروس هستند. به همین ترتیب به تاج خورشیدی نیز به دلیل شکل ظاهری تاج‌مانندی که دارد کرونا (corona) گفته می‌شود.

روند و هدف نامگذاری ویروس‌ها و بیماری‌ها با یکدیگر تفاوت دارند. نام ویروس‌ها براساس ساختار ژنتیکی آن‌ها انتخاب می‌شود تا به سهولت آزمایش‌های تشخیصی، کشف واکسن‌ها و داروها کمک کند.

ویروس‌شناسان و جامعه علمی کار نامگذاری را انجام می‌دهند و ویروس‌ها، توسط کمیته بین‌المللی طبقه‌بندی ویروس‌ها (ICTV) نامگذاری می‌شوند.

نامگذاری کوویدـ۱۹

کمیته بین‌المللی طبقه‌بندی ویروس‌ها در ۱۱ فوریه سال ۲۰۲۰، نام کروناویروس سندرم حاد تنفسی۲ (SARS-CoV-۲) را برای این ویروس جدید انتخاب کرد. دلیل انتخاب این نام این بود که ویروس مورد نظر با کروناویروس عامل شیوع سارس (SARS) در سال ۲۰۰۳ مرتبط است اما دو ویروس به رغم وجود این ارتباط با یکدیگر متفاوت هستند.

سازمان جهانی بهداشت در ۱۱ فوریه سال ۲۰۲۰ و در پی دستورالعمل‌های منتشرشده توسط سازمان بهداشت جهانی حیوانات (OIE) و سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد یا فائو (FAO)، کوویدـ۱۹ را به عنوان نام این بیماری برگزید. سازمان جهانی بهداشت و کمیته بین‌المللی طبقه‌بندی ویروس‌ها هم در مورد نامگذاری ویروس هم نامگذاری بیماری اتفاق نظر داشتند.

نهایتا نام‌های رسمی اعلام‌شده برای این بیماری، کوویدـ۱۹ (COVID-۱۹) و برای ویروس عامل آن، سارس-کوو-۲ (SARS-CoV-۲) اعلام شدند.

داکتر سید علی موسوی چکاوک