توافق نامه صلح دوحه بهانه ای برای خروج امریکا از افغانستان است

با گذشت یک سال از امضای توافق نامه دوحه میان امریکا و گروه طالبان تا به حال پیشرفتی در روند صلح افغانستان به دست نیامده است، مذاکرات میان افغانان در دوحه به کندی پیش می رود و در بعضی از مواقع کاملا متوقف می شود. قدرت های منطقه علاقه ای به این گفتگوها نشان نمی دهند و هیات مذاکره کننده طالبان نیز هیچ علاقه ای به ادامه مذاکرات نشان نمی دهند.

این درحالی است که یک تعداد از آگاهان به این باورند توافق امضا شده میان امریکا و طالبان بهانه ای است تا ایالات متحده سربازانش را هرچه زودتر از افغانستان خارج کند.

یکی از وعده های انتخاباتی دونالد ترامپ، رییس جمهور پیشین امریکا پایان دادن به طولانی ترین جنگ این کشور (جنگ افغانستان) بود. آگاهان سیاسی می گویند که یکی از دلایل امضای توافق نامه دوحه این بود که امضای این توافق نامه به ترامپ کمک کند تا در کاخ سفید باقی بماند.

به باور این آگاهان اگر ترامپ در قدرت باقی می ماند سربازانش امریکایی را از افغانستان خارج می کرد و امکان داشت که یک بار دیگر کشور به جنگ های داخلی گذشته برگردد. حال گفته می شود که رییس جمهور جدید امریکا متعقد است که خروج نیروهای امریکایی از افغانستان در زمانی صورت گیرد که پیشرفت قابل ملاحظه ای در مذاکرات میان افغانان صورت گرفته باشد.

در مطلبی که محمود صیقل، نماینده پیشین افغانستان در سازمان ملل به بی بی سی فرستاده است می گوید که یکسال از توافقنامه آمریکا با طالبان گذشت. بازیگران کلیدی روند صلح؛ آمریکا، طالبان، افغانستان و پاکستان هر کدام از تطبیق آن روایت‌های خود را دارند.

دو بخش اول توافقنامه که در مورد تعهدات متقابل آمریکا و طالبان است، تا اندازه زیادی عملی شده است. بخش سوم که مذاکرات بین‌الافغانی است به نمایش تاکتیکی درآمده است و بخش چهارم که آتش‌بس دایمی است هنوز در حد یک خیال‌بافی مانده است.

طی یک سال گذشته، آمریکا هیچگونه تلفات جانی در افغانستان نداشته و حضور نیروهایش را به ۲۵۰۰ نفر تقلیل داده است. مصارف آمریکا در جنگ افغانستان در مقایسه با سال ۲۰۱۹ که ۳۸ میلیارد دالر/دلار بود، تقریباً پنج برابر کاهش یافته است. واشنگتن احتمال تمدید خروج فراتر از اول می ۲۰۲۱ و مشروط ساختن آن به پیشرفت مذاکرات صلح و همچنین حضور کوچک درازمدت برای رسیدگی به تهدید تروریسم برعلیه آمریکا را بررسی می‌کند و متحدانش قبلاً اشاراتی مبنی بر حضور درازمدت‌تر داده‌اند.

طالبان در بدل تضمین جلوگیری از هرگونه عمل علیه امنیت آمریکا و متحدانش و وعده نشستن به میز مذاکرات بین‌الافغانی، ۶۱۰۰ زندانی شان را از بند رها ساخته‌اند؛ اعتبار بیشتر بین المللی کسب کرده‌اند و در عین زمان با حفظ روابط با القاعده، به جنگ‌های شان با نیروهای امنیتی افغانستان و حملات تروریستی شهری به هدف تضعیف بیشتر نظام شدت بخشیده‌اند. ولی در رفع تعزیرات و تحریم‌های ملل متحد و آمریکا به مشکل روبرو استند.

گفته می شود که امریکا قصد دارد تا هرچه زودتر مذاکرات میان افغانان را به نتیجه برساند، تا بتواند سربازانش را از این کشور خارج کند و به طولانی ترین جنگ تاریخ ایالات متحده پایان دهد.

این در حالی است که دولت افغانستان همواره از امریکا خواسته است که خروجش از این کشور باید مسوولانه صورت بگیرد.

رییس جمهور غنی در پیامی که به مناسبت ۲۶ دلو سالروز خروج نیروهای اتحاد جماهیر شوری از افغانستان صحبت می کرد تاکید کرد که خروج شوروی از افغانستان غیر مسوولانه صورت گرفته بود و این به میان آمدن جنگ های داخلی در کشور شد.

به باور رییس جمهور کشور امریکا باید «مسوولانه» از افغانستان خارج شود تا از شروع جنگ دوباره در این کشور جلوگیری صورت گیرد.

همچنان کارشناسان سیاسی به این باورند که امریکا برای اینکه بتواند هرچه زودتر از افغانستان خارج شود، حاضر شده است که امتیازات زیادی به طالبان بدهد و این کار موضع طالبان در مذاکرات میان افغانان را قدرتمند تر کرده است.

به باور این کارشناسان هدف از سفر اخیر آقای خلیلزاد به منطقه پیدا کردن راهی برای ادامه و به نتیجه رساندن مذاکرات میان افغانان است.

آقای خلیلزاد روز گذشته به کابل رسیده است و با رییس جمهور کشور، رییس شورای عالی مصالحه و دیگر چهره های سیاسی مطرح کشور نیز دیدار کرده است.