شاه حسین مرتضوی: چرا طالبان بندهای آب را هدف قرار می دهند؟

شاه‌حسین مرتضوی مشاور رئیس جمهور غنی روز گذشته در توییتی نوشت به جنگ بر سر آب اشاره کرد و پرسید چرا طالبان بندهای آب را هدف قرار می‌دهند؟

مرتضوی نوشت: «همه متحد شده اند. جنگ جاری در کشور مغلق و پیچیده است. تروریستان با تمام شبکه‌های آن، مافیای مواد مخدر، شبکه‌های اقتصاد جرمی، کشورهای که از مدیریت آب در افغانستان هراس دارند، همسایه‌های که به عمق ستراتیژیک می‌اندیشند و افراد و گروه‌هایی که حیات سیاسی و بقای خود را در جنگ می‌بینند.»

او اضافه کرد: «در این شرایط سخت و دشوار آگاهی و تشخیص فتنه‌گران و مقابله جمعی علیه آنان مهم است. تجربه‌های صد سال گذشته در فروپاشی نظام‌‌ها درس عبرت برای همه است. مردم و حکومت بیش از هرزمان دیگر ضرورت به همکاری و همدلی دارند.»

حمله طالبان به بند کمال‌خان؛ شش محافظ این بند کشته شدند

شش تن از محافظان بند(سد) کمال‌خان در ولایت نیمروز در غرب کشور و در همسایگی ایران توسط طالبان کشته شدند.

نظام خپلواک سخنگوی اداره ملی آب افغانستان گفت در این حمله طالبان، دو محافظ دیگر بند کمال‌خان زخم برداشته اند.

گفتنی است این حمله طالبان در شرایطی رخ داده که محمد اشرف غنی چهارشنبه 21 اکتبر 2020 اعلام کرد، بند(سد) کمال‌خان در ولایت نیمروز بعد از 700 سال آب خواهد گرفت.

براساس اعلامیه‌ای ارگ ریاست‌جمهوری، محمد اشرف غنی اظهار کرد: «بعد از 700 سال بند کمال‌خان آب خواهد گرفت، نیمروز سرسبز خواهد شد و در چهار سال آینده، شاهد سرسبزی و شادابی افغانستان خواهید بود.»

همچنان، محمد اشرف غنی در تاریخ 26 جنوری 2020 درسفری در ولایت نیمروز گفته بود: «آب ما آبروی ماست» و آب‌گیری بند کمال‌خان تا چهار ماه دیگر آغاز خواهد شد.

براساس اعلامیه‌ای ارگ، محمد اشرف غنی اضافه کرد، این روزی است که مردم افغانستان باید به آیندۀ روشن خود امیدوار شوند. بعد از تکمیل شدن کار ساخت بند کمال‌خان، نیمروز به وقار و عظمت گذشته برخواهد گشت.

وی علاوه کرد: «معاهدۀ هلمند پابرجاست و در چوکات این معاهده افغان‌ها به حقوق شان خواهند رسید. سیلاب‌های هلمند دیگر نیمروز را تهدید نخواهد کرد و آب‌ها به گونه اساسی مهار می‌گردد و نیمروز دوباره به کندوی غله‌جات مبدل خواهد شد. چنانچه با شما وعده کرده بودم، چهار ماه بعد بند کمال‌خان به ذخیره نمودن آب آماده خواهد شد و افتتاح آن را جشن خواهیم گرفت».

رئیس‌جمهور تلاش‌های نیروهای امنیتی افغان در زمینه تأمین امنیت بند کمال‌خان را ستایش کرد.

در همین حال، حکمت ولی مدیر ساختمانی بند کمال‌خان گفت، در چهار ماه آینده کار باقی‌مانده این بند تکمیل می‌گردد و بند کمال‌خان به خاطر ذخیره کردن آب آماده می‌شود که برعلاوۀ آب‌یاری هزاران جریب زمین زراعتی، ظرفیت تولید 9 میگاوات برق را نیز دارد.

حکمت ولی اضافه کرد: «با تکمیل شدن این بند، دشت‌ها سرسبز، آب‌ها مهار و کانال‌ها تنظیم خواهند شد و هم‌چنان از خسارات سیلاب‌ها، توفان‌ها، رسوبات و خشک‌سالی جلوگیری خواهد شد و علاوه بر ایجاد زمینۀ کار، برای هزاران خانواده زمینه عایدات نیز فراهم می‌گردد».

اهمیت بند کمال خان

بند (سد) کمال‌خان یکی از مهم‌ترین پروژه‌های اقتصادی افغانستان است که در ولسوالی «چاربرجک» به فاصله 95 کیلومتری جنوب شهر زرنج مرکز ولایت نیمروز در غرب افغانستان و هم‌مرز با ایران موقعیت دارد. این بند به هدف کنترل آب‌های شیرین و آب‌های موسمی (سیلاب) در افغانستان ساخته می‌شود.

محمد اشرف غنی رئیس‌جمهوری افغانستان در تاریخ 20 آوریل 2017 بخش سوم کار ساخت این بند را افتتاح کرد و گفته بود، ساخت این بند به هدف کنترل و مدیریت آب صورت می‌گیرد تا دیگر آب‌های این کشور به هدر نرود.

غنی افزود: «مدیریت آب‌ها موجب همکاری است نه موجب نزاع که در چارچوب معاهدات و قوانین تنظیم می‌گردد».

براساس اطلاعات وزارت انرژی و آب افغانستان، برای اولین‌بار کار ساخت بند کمال‌خان در سال 1345 خورشیدی برابر با 1966 میلادی آغاز شد که به دلایل مختلف از جمله جنگ‌های داخلی و تحولات سیاسی کارش به پایان نرسید. کار دوباره این بند در سال 2011 رسماً آغاز شد که کار ساخت بخش‌های اول و دوم آن تکمیل شده و کار بخش سوم آن توسط یک شرکت ترکی ادامه دارد.
این وزارت افزود، بند کمال‌خان توانایی تولید 9 میگاوات برق و آب‌یاری 80 هزار هکتار زمین زراعتی را دارد. این بند 16 متر ارتفاع دارد و ظرفیت ذخیره 52 میلیون متر مکعب آب را خواهد داشت.

آب‌های افغانستان به دریاچه هامون سرازیر می‌شود و بخش‌های از این آب در بند کمال‌خان مورد مدیریت و کنترل قرار می‌گیرد. دریاچه هامون دریاچه‌ای مشترک میان افغانستان و ایران است. مقام‌های افغانستان و ایران در سال 1972 میلادی قراردادی را در زمینه حقابه ایران از رود هیرمند امضا کردند.

شایان ذکر است که محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران سال گذشته هشدار داده بود تهران برای گرفتن آب از کابل از تمام ابزارها استفاده خواهد کرد؛ اما محمد اشرف غنی رئیس‌جمهوری افغانستان گفته بود، کابل متعهد به اجرای این قرارداد می‌باشد.