تا سال 2020 بیش از 1400 کیلومتر راه آهن ساخته می شود

محمود بلیغ، سرپرست وزارت فواید عامه، امروز دوشنبه در نشستی خبری در کابل گفت که در شش نقطه کشور برنامه های ساخت راه آهن توسط اداره راه آهن کشور مد نظر گرفته شده است که این برنامه ها وابستگی ما را از کشورهای همسایه کمتر می کند.

راه آهن خواف به هرات، راه آهن بندر حیرتان در مزار شریف، راه آهن 5 جانبه ایران، افغانستان، تاجیکستان، قرغیزستان و چین، راه اهن اسپین بولدک، راه آهن هرات تورغندی از برنامه های وزارت فواید عامه است.

آقای بلیغ افزود، کشور ما یک کشور محاط به خشکه است که انکشاف خطوط راه آهن، وابستگی ما را از یک یا دو بندری که در حال حاضر مورد استفاده قرار دارد، کم می کند و از طریق خط آهن با کشورهای بیشتری متصل می شویم.

گفتنی است که از برنامه های ذکر شده، تنها مسیر حیرتان در مزار شریف، مسیر خواف تا غوریان در هرات و مسیر امام نظر ترکمنستان تا بندر اقینه در بادغیس کار شده است.

خط آهن خواف-هرات سه قطعه آن کار شده است و قطعه چهارم آن از غوریان تا پارک صنعتی هرات باقی مانده است، در مزار شریف نیز بندر حیرتان به خطوط راه آهن ازبکستان، تاجیکستان و چین وصل شده و بندر آقینه در بادغیس به ترکمنستان وصل شده است.

اولین محموله راه آهنی از کشور چین بارگیری شد و بعد از دو هفته از طریق کشورهای تاجیکستان و ازبکستان وارد بندر حیرتان در ولایت بلخ شد.

محمود بلیغ در این نشست به مقدار تبادله های خط آهنی اشاره کرد و افزود: پیشبینی می شود، در سال آینده حدود یک میلیون تُن و تا سال 2018 سالانه حدود 3 میلیون تُن کالا از طریق خط آهن اقینه تبادله شود.

وزارت فواید عامه در برنامه های تطبیقی در سال های آینده، در نظر دارد که 5550 کیلومتر راه آهن در سراسر کشور بسازد که تاکنون کمتر 200 کیلومتر راه آهن ساخته شده است.

عبدالباری صدیقی رئیس اداره راه آهن کشور در همین حال گفت: در نظر داریم تا سال 2030 حدود 3.5 هزار کیلومتر راه آهن را در نقاط مختلف کشور بسازیم که افغانستان را به کشورهای آسیای میانه، ایران و چین وصل می کند.

وی در قسمت مطالعات امکان سنجی ساخت راه آهن نیز افزود که 2511 کیلومتر راه تحت مطالعه است و 770 کیلومتر دیگر نیز از نظر اقتصادی مورد مطالعه قرار خواهد گرفت.

آقای صدیقی خارج از نشست خبری به خبرنگاران گفت که هزینه ساخت یک کیلومتر راه آهن حدود 1.7 میلیون دالر خواهد بود که این مبلغ در مسیرهای کوهستانی کشور به دلیل حفر تونل بیشتر نیز خواهد شد.

مشکلات راه آهن کشور با منطقه

بر اساس گفته های وزارت فواید عامه، مسیر راه آهن 5 جانبه (افغانستان، ایران، تاجیکستان، قرغیزستان و چین) از نوع استاندارد است اما خط هایی که از سمت کشورهای آسیانه میانه کشیده می شود با استاندارد روسی و خطی که قرار است از سمت پاکستان کشیده شود، با استاندارد انگلیسی است.

استاندارد جهانی عرض خط آهن بیش از 143 سانتی متر است اما عرض خط آهن روسی حدود 152 سانتیمتر و نوع انگلیسی آن 163 سانتیمتر است که این نوع خطوط راه آهن کشور را با چالش هایی مواجه خواهد کرد.

آقای بلیغ در این مورد می گوید که برای وصل شدن کشورهای آسیای میانه به خطوط اهن افغانستان یک خط دیگر به اندازه خط روسی اعمار خواهد شد تا قطارهای کشورهای آسیای میانه و روسیه نیز وارد بندرهای افغانستان شود.

این روش به دلیل آماده بودن زیر ساخت، هزینه زیادی را نخواهد داشت اما با توجه به این معیارها، قطارهای افغانستان قادر نخواهند بود –در صورت مهیا نبودن خط استاندارد- به کشورهای پاکستان و یا اسیای میانه سفر کنند.

مطالعات امکان سنجی ساخت راه آهن

وزارت فواید عامه در مورد خط آهن 5 جانبه (ایران، افغانستان، تاجکستان، قرغیزستان و چین) می گوید که در سال 2014 نشستی در تاجیکستان برگزار شد و توافق بر مطالعه امکان سنجی ساخت این مسیر کردند.

طول این مسیر، 2100 کیلومتر است که 1100 کیلومتر آن از خاک کشور می گذرد که به نوعی احیا کننده راه ابریشم نیز خواهد بود.

خط آهن آقینه، شبرغان، هرات، کندز و در نهایت شیرخان بندر نیز تحت مطالعات فنی و اقتصادی است است. مطالعات این مسیر در دو بخش صورت گرفته است که بخش اول آن حدود 8 میلیون دالر هزینه در بر گرفته است.

خط آهن تورغندی-هرات به طول 170 کیلومتر است که با هزینه 1.7 میلیون دالر از کمک های بلاعوض بانک انکشاف آسیایی مورد مطالعه قرار گرفته است.

مطالعه مسیر مزار شریف- میمنه – هرات که به طول 585 کیلومتر است با یک شرکت بنگلادیشی در سال 2011 قرار داد شده است.

مطالعه مقدماتی فنی و اقتصادی مسیر راه آهن هرات- فراه – زابل ایران که 404 کیلومتر است شروع شده است، از این مسیر 254 کیلومتر در خاک افغانستان خواهد بود.

وزارت فواید عامه همچنین گفت که مطالعات مقدماتی خط راه آهن فراه-قندهار- اسپین بولدک با طول 482 کیلومتر در سال 2010 با یک شرکت کشور از جمهوری چک سپرده شده است.

محمود بلیغ همچنین در قسمتی دیگر از سخنان خود گفت: در مسیر خط گاز موسوم به تاپی یک خط آهن و یک مسیر انتقال برق نیز کشیده خواهد شد. اما از نوع و زمان این پروژه چیزی نگفت.

گفتنی است که افغانستان در بین کشورهای منطقه کمترین راه آهن را دارد و در صورت ساخت راه آهن کشوری امکان عوایدهای ترانزیتی و صادرات کالا مهیا می شود./روزنامه راه مدنیت