این محفل که قبل از ظهر روز جمعه 28 عقرب در غرب کابل برگزار شده بود، علاوه برمعاون رییس جمهور، شماری از مقامات دولتی، نمایندگان مردم در شورای ملی، رهبران جهادی، فعالان سیاسی، شخصت های علمی وفرهنگی و جمع کثیری از مردم شرکت داشتند.
معاون رییس جمهوری ضمن اتحاف دعا به روح شهدای بزرگ افغانستان، مخصوصا شهید وحدت ملی استاد مزاری، شهید صادقی نیلی، شهدای حوادث عاشورای امسال در کابل و ولایت بلخ و شهدای نیروهای امنیتی، بیست ششمین سالیاد شهادت شهید صادقی را به همسنگران و اعضای خانواده وی تسلیت گفته افزود که شهید صادقی بنیانگذار و آغاز گر جهاد در مناطق مرکزی بوده و در رأس قیام مردمی برای مبارزه با دشمن اشغالگر در هزاره جات قرار داشت.
معاون رییس جمهور در باب تحولات جاری در کشور و ضرورت های اساسی در افغانستان نیز با اشاره به دو محور “وحدت و همسویی درون قومی و همبستگی در محور ملی” و محور “عدالت اجتماعی” سخن گفته افزود که به لحاظ درون قومی در سال های جهاد، در کناردستاوردهای مبارزات مردم، یکی از نقطه ضعف های ویرانگر، اختلاف و درگیری های داخلی بین نیروهای سیاسی بود که تنها محصول آن تلفات سنگین بشری و مالی بود؛ ولی خودآگاهی سیاسی در میان جمعی از نخبگان و بعد مردم، مبنی بر ضرورت وحدت بین نیروهای سیاسی به تأسیس یک جریان قدرتمند و تأثیر گذار به نام «حزب وحدت اسلامی افغانستان» منجر شد.
دانش گفت امروز پراکندگی، اختلاف نظر و رقابت های منفی و ویرانگرِ درون قومی به سمتی پیش می رود که اگر چارۀ سنجی نشود، حتما مردم ما را به سراشیب یک بحران و یک ناکامی دیگر سوق خواهد داد. از این رو یک حرکت دیگری مانند آنچه در سال 1368 اتفاق افتاد ضرورت است.
معاون رییس جمهور از همه رهبران سیاسی، نخبگان فکری و نسل کنونی خواست که در محور مسایل قومی، به دو نقطه مهم یکی حرکت به سوی تفاهم، همسویی و همگرایی در میان همه نیروهای سیاسی و فکری جامعه هزاره و خانواده شیعه و اجتناب از هر نوع گسستگی و خودزنی و حرکت های نفاق انگیز و دیگر، پرهیز از دامن زدن به احساسات و هیجانات قومی توجه کنند.
وی ایجاد تقابل بین مردم هزاره و سایر اقوام افغانستان را خیانت به مردم هزاره دانسته گفت که منافع مردم هزاره در تعامل با اقوام دیگر است و نه در تقابل با آنان.
به گفته استاد دانش آنانی که آگاهانه یا ناآگاهانه، بذر نفرت و کینه قومی می پاشند، در حقیقت به مردم خود صدمه می زنند و ما از نگاه قومی سعادت و رفاه قوم هزاره را در سعادت و رفاه همه اقوام دیگر می دانیم. همان طور که هیچ قوم دیگری هم نمی تواند مردم هزاره را نادیده بگیرد و یا آنان را از صحنه سیاسی حذف کند و یا به تنهایی در افغانستان حکومت کند.
دانش در زمینه ضرورت همسویی در محور ملی نیز مشکل اصلی کشور را در ناهماهنگی ها و منازعات داخلی دانسته گفت: ضرورت صلح هم از همین دیدگاه مطرح می شود و تا زمانی که در کشور جنگ و منازعه باشد، نه تنها همسویی و وحدت ملی امکان پذیر نیست، بلکه زمینه نفوذ و مداخله بیگانگان و حتی جنگ های نیابتی نیز فراهم خواهد بود. به گفته معاون رییس جمهور حکومت با تمام توان تلاش می کند هم در جهت ایجاد یک اجماع ملی و همسویی بین همه اقوام و گروه های سیاسی و اجتماعی و هم در جهت برقراری صلح پایدار با همه مخالفین مسلح دولت به شمول گروه طالبان اقدامات عملی را انجام دهد.
معاون رییس جمهور در مورد ضرورت تأمین عدالت اجتماعی نیز تصریح کرد که سخن گفتن از وحدت، همسویی، همگرایی و حتی صلح و امنیت پایدار، بدون در نظر گرفتن عدالت و توازن اجتماعی، یک سخن پوچ و بیهوده و تنها یک شعار فریبنده است. وی گفت: ما نمی توانیم وحدت را چه در سطح درون قومی و چه در سطح ملی تأمین کنیم در صورتی که عدالت و انصاف را در نظر نگیریم؛ زیرا اساس و پایه هر نوع همدلی و صلح، عدالت است. معاون رییس جمهور گفت: در تأمین عدالت اجتماعی در سطح ملی، اول حکومت ها مسئولیت دارند و ما در حکومت وحدت ملی مصمم هستیم که برای نزدیک شدن به این هدف در دو محور عدالت در توزیع ثروت و عدالت در توزیع قدرت، به صورت جدی تلاش کنیم.
وی گفت عدالت در توزیع ثروت بدین معنا است که بودجه ملی بانگرش نو مبنی بر انکشاف متوازن در سطح همۀ ولایات و با توجه خاص به ده ولایت کمتر انکشاف یافته، تنظیم گردد. امروز که کمک ها و وعده های جامعه بین المللی در یک حد قابل توجه تأمین شده است، حکومت باید از این منابع به بهترین صورت استفاده کند که معیار عدالت اجتماعی و انکشاف متوازن، مهم ترین و برجسته ترین شاخص آن باشد.
استاد دانش گفت عدالت در توزیع قدرت نیز بدین معنا است که مشارکت عادلانه همه اقوام در مدیریت و رهبری دستگاه اجرایی و در خدمات ملکی کشور تأمین گردد. به گفته وی گرچه در این مورد گام های هرچند کوچک برداشته شده، اما هنوز با هدف رسیدن به مشارکت واقعا عادلانه، فاصله زیاد داریم.
معاون رییس جمهور گفت به منظور تأمین عدالت در توزیع قدرت، این روزها روی طرحی کار می شود که چگونه در این عرصه یک ریفورم مجدد به اجرا گذاشته شود. بر این اساس در روزهای نزدیک آینده یک هیأت فنی و مسلکی توظیف خواهد شد که رهبری همه ادارات تا سطح معینیت ها و معاونت ها و ریاست ها را مورد بررسی قرار دهد و با توجه به میزان مشارکت و توازن قومی، یک بسته واحد و جامع را آماده سازد.
