اداره ملی احصائیه و معلومات از ثبت ۵۴ قوم جدید در سیستم شناسنامه الکترونیک خبر داده است.
در اعلامیه این اداره که روز شنبه، بیستوسوم حوت نشر شد، آمده است بزرگان برخی از «اقوام شریف و باهم برادر کشور» از طریق مراجع مختلف رسمی، خواستار درج نام اقوامشان که در قانون اساسی به صورت صریح ذکر نشده است، در شناسنامه الکترونیکی شده بودند.
در ماده چهارم قانون اساسی از ۱۴ قوم به صورت صریح نام برده شده است. در این ماده قانون اساسی آمده است: «ملت افغانستان متشکل از اقوام پشتون، تاجک، هزاره، ازبک، ترکمن، بلوچ، پشهای، نـورستانی، ایماق، عرب، قرغیز، قزلباش، گوجر، براهوی و سایر اقوام میباشد.»
اداره ملی احصاییه و معلومات میگوید که با توجه به قرار قضایی که توسط شورای عالی دادگاه عالی در مورد این ماده صادر شده است، نامهای اقوامی را که از طریق مراجع رسمی مختلف به این اداره رسیده است، در سیستم شناسنامه الکترونیک ثبت کرده است.
این قرار قضایی ظاهراً براساس درخواست ریاست جمهوری در ماه سنبله سال ۱۳۹۶ از سوی دادگاه عالی صادر شده است.
چنانکه اداره ملی احصاییه و معلومات اعلام کرده است، شورای عالی دادگاه عالی گفته است: «تصریح اقوام چهاردهگانه به مفهوم حصر نبوده و عبارت «سایر اقوام» شامل اقوام دیگر غیر از اقوام چهاردهگانه نیز میشود و درج آن در تذکرۀ تابعیت، مطابق احکام قانون ممانعت ندارد.»
این تصمیم واکنشهای زیادی را به همراه داشته است. برخی انتقاد کردهاند که اداره ملی احصاییه و معلومات، قبیلهای در درون یک قوم را به عنوان یک قوم مستقل درج سیستم شناسنامه الکترونیک کرده است.
روند توزیع شناسنامه الکترونیکی که اخیراً شتاب بیشتر گرفته است، از همان آغاز جنجالی بود. این جنجال روی درج نامهای اقوام و نیز کلمه افغان به عنوان معرف ملت، شکل گرفته بود.
مجلس نمایندهگان در هفتم ماه عقرب امسال طرحی را تصویب کرد که در آن خواستار توقف شناسنامه الکترونیک شده بود. این طرح به توقف توزیع شناسنامه منجر نشد.
اعضای مجلس نمایندهگان در تلاش بازگرداندن قانون تصویبشده مجلس بودند که طبق آن، ملت و قوم در شناسنامه ذکر نمیشد. این طرح مصوب مجلس از سوی حکومت مورد پذیرش قرار نگرفت.