وعده های غنی به بامیانی ها عملی نشده است

رییس جمهور غنی فردا یک‌شنبه سی‌ام سنبله، به ولایت بامیان سفر می‌کند. ولایتی که او از آن به‌عنوان «زندان جغرافیایی» کشور یاد کرده بود. محمد اشرف غنی، رییس جمهور کشور چه در زمان کارزارهای انتخابات ۱۳۹۳ ریاست‌ جمهوری و چه بعد از آن، در هر سفر خود به بامیان، وعده‌هایی به مردم این ولایت داده که مهم‌ترین آن رهایی بامیان از زندان جغرافیایی بود. در این گزارش می‌خوانیم که وعده‌های آقای غنی برای بامیان چه‌قدر عملی شده است؟

نمایندگان بامیان در شورای ملی می‌گویند که برخی از این وعده‌های مهم رییس جمهور یا اصلا عملی نشده و یا هم به‌صورت نیمه‌تمام و ناقص است.

امنیت

بامیان، از نگاه امنیتی در میان تمامی ۳۴ ولایت کشور نمونه است؛ اما بامیانی‌ها از ناامنی شاهراه کابل – بامیان از دو مسیر دره میدان و دره غوربند، بارها شکایت کرده‌اند.

ناامنی شاهراه بامیان – کابل، از چالش‌های عمده‌ی نه‌تنها مردم این ولایت؛ بلکه از مشکلات باشندگان کل مناطق مرکزی می‌باشد که بارها به‌عنوان یک خواست از سوی مردم و نمایندگان آن‌ها مطرح شده است. رییس جمهور غنی شخصاً در سفرهایش به بامیان وعده داده بود که امنیت راه‌های بامیان که از مسیرهای میدان‌شهر و دره غوربند می‌گذرد، تأمین خواهد شد. اما حالا نمایندگان بامیان می‌گویند که این مسیرها نسبت به قبل ناامن‌تر شده است.

باشند‌گان بامیان و نمایندگان آن‌ها در شورای ملی می‌گویند که مسیر دره غوربند نیز در این اواخر ناامن شده و طالبان با افراز پاسگاه‌ها، برای عابرین مزاحمت ایجاد می‌کنند.

یکی از پلان‌هایی که برای تأمین امنیت مناطق مرکزی و مسیرهای منتهی به آن، از سوی سرور دانش معاون دوم ریاست‌جمهوری و محمد محقق معاون پیشین ریاست اجرایی پیشنهاد و مورد تأیید رییس جمهور قرار گرفته بود، «پلان جامع اداری-امنیتی» مناطق مرکزی بود. در قالب این پلان، قرار بود یک لوای اردوی ملی به مرکزیت بامیان ایجاد شود و یکی از کندک‌های این لوا، برای تأمین امنیت دره میدان و جلریز توظیف گردد.

محمدرحیم علی‌یار، نماینده‌ی بامیان در مجلس نمایند‌گان نیز می گوید این وعده‌ی رییس جمهور عملی نشده است: «این طرح اداری- امنیتی فکر می‌کنم در میز کدام فرد زورمند خاک می‌خورد و تا امروز از او کدام اثری وجود ندارد».

رییس جمهور دو سال پیش در سفرش به بامیان، به رییس ستاد ارتش وقت هدایت داده بود تا ترتیب ایجاد یک کندک اردوی منطقه‌ای را برای بامیان نهایی کند؛ وعده‌ای که تاکنون هم‌چنان وعده باقی مانده است.

سیدجمال فکوری بهشتی، نماینده‌ی دیگر بامیان در مجلس نیز چندی پیش در نشستی در جمعی از بامیانی‌ها گفته بود که در حال حاضر منطقه‌ی جلریز «به کلی» در اختیار گروه طالبان است. به گفته‌ی آقای بهشتی، نمایند‌گان مناطق مرکزی بارها صدای شان را بلند کرده‌اند؛ اما حکومت به آن گوش نداده است.

این نمایندگان بامیان می‌گویند که حکومت مرکزی برای عملی کردن این وعده‌ی خود (تأمین امنیت مسیر بامیان- کابل) اراده‌ای نداشته است.

توسعه‌

رییس جمهور غنی بارها در گردهم‌آیی‌های بزرگ مردمی در جمع بامیانی‌ها گفته بود که «قفل زندان مرکزی کشور را می‌شکند» و بامیان را از «زندان جغرافیایی» نجات می‌دهد.

در کنار تأمین امنیت راه‌های بامیان- کابل از دو مسیر میدان‌‍شهر و دره غوربند، وصل کردن بامیان به شمال از طریق شاهراه دوشی-بامیان، قرار گرفتن بامیان در مسیر دهلیز شمال و جنوب (شاهراه دره‌صوف- یکه‌اولنگ) و همین‌طور شاهراه معروف گردندیوال، برای شکستن قفل «زندان مرکزی» کشور بسیار مهم و حیاتی است.

محمدرحیم علی‌یار نماینده بامیان می‌گوید، پروژه جاده موسوم به «تراس هندوکوش» یا دوشی- بامیان که بدیل سالنگ است و شمال را به بامیان نیز وصل خواهد کرد، کار ساخت آن بسیار به کندی پیش می‌رود.

به گفته‌ی آقای علی‌یار، نزدیک به ۱۰۰میلیون دالر پول این جاده به «بهانه‌ی کرونا» به بودجه‌ی «دسترخوان ملی» انتقال داده شده و این به معنای آن است که «کار این جاده لغو می‌شود».

آقای علی‌یار می‌افزاید که کار جاده دره صوف- یکه‌اولنگ نیز بسیار کند پیش می‌رود و در کنار آن‌که کیفیت کار پایین است، هیچ‌گونه نظارتی از جریان کار پروژه صورت نمی‌گیرد. وی تصریح کرد که قرارداد حدود ۸۰ کیلومتر این جاده فسخ شده و این یک نگرانی خیلی جدی را به بار آورده است. این نماینده‌ی بامیان می‌گوید که شرکت قراردادی اعلان انصراف داده و گفته است که بخش مربوط به دره صوفِ این جاده را کار نمی‌کند: «وقتی نصف پروژه کار نشود، به معنای آن است که هیچ جاده‌ای وجود ندارد». آقای علی‌یار تأکید می‌کند اگر اراده‌ای برای رهایی بامیان از زندان جغرافیایی وجود داشته باشد، حکومت نباید بگذارد شرکت‌های قراردادی به این راحتی اعلان انصراف بدهند و کار پروژه‌های کلان توسعه‌ای را متوقف سازند.

همین‌طور تکمیل شاهراه گردن‌دیوال که از مسیر بامیان می‌گذرد و تا به ولایت‌های غور و هرات ادامه می‌یابد، یکی از وعده‌های دیگر رییس جمهور غنی برای باشنده‌گان بامیان و مناطق مرکزی بود. در این بخش نیز نماینده‌گان بامیان در مجلس نماینده‌گان می‌گویند که پیش‌رفتی در کار این پروژه دیده نمی‌شود. آقای علی‌یار می‌گوید که فقط بخش اول این جاده در سال‌های گذشته به‌صورت مقطعی کارش آغاز شده بود. به نقل از این نماینده‌ی مجلس، بخش دوم آن که قرار بود سال گذشته قیرریزی شود، تاکنون نشده و بخش سوم جاده حتا قرارداد هم نشده است.

انور سعادت‌یار، یکی از باشندگان بامیان نیز می‌گوید که وعده‌های بی‌شماری از رییس جمهور شنیده است؛ اما ۴۰درصد این وعده‌ها هم عملی نشده و در حد یک حرف باقی مانده است. این باشنده‌ی بامیان می‌گوید آقای غنی باید به وعده‌هایی که برای او دیگر بامیانی‌ها داده است، عمل کند.

برق

وعده‌ی مهم دیگر رییس جمهور غنی برای بامیان، تأمین برق بود. اما با گذشت چندین سال از این وعده، بامیانی‌ها هنوز شاهد عملی شدن آن نیستند و بیشترین هزینه را باشندگان این ولایت برای برق می‌پردازند.

به نقل از محمدرحیم علی‌یار نماینده‌ی بامیان در مجلس، سال گذشته قرار بود کار پروژه برق ۲۲۰ کیلوولت تکمیل و به بهره‌برداری برسد؛ اما کار آن به کندی پیش می‌رود. به بیان او، تنها کار سب‌استیشن، تقریبا ۵۰ درصد پیش رفته؛ اما کارهای ساختمانی و لین‌کشی مسیر بامیان- دوشی «ده درصد» هم انجام نشده است.

در حال حاضر تنها مرکز شهر بامیان دارای برق آفتابی است که از سوی شرکت برشنا توزیع شده و هزینه‌ی هر کیلووات برق از ۱۶ تا ۴۵ افغانی برای مردم فروخته می‌شود. بامیانی‌ها بارها در دادخواهی‌های خود گفته‌اند که بالاترین هزینه را در سطح افغانستان، مردم بامیان به برشنا می‌پردازند؛ آن هم برق آفتابی که هیچ مصرفی برای برشنا ندارد.

ایجاد دانشکده‌های شرعیات و طب معالجه‌ای در دانشگاه بامیان نیز از وعده‌های رییس جمهور غنی بود. از این میان، تنها بخش شرعیات در دانشگاه بامیان افزوده شده که به گفته‌ی آقای علی‌یار، تشکیلات آن ناقص است و افزون بر آن، این دانشکده فاقد ساختمان تدریسی می‌باشد.

محمدرحیم علی‌یار می‌گوید که از تمام وعده‌های رییس جمهور غنی برای بامیان، تنها ایجاد یک قطعه ۴۴۰ نفری امنیت ملی، عملی شده است. در کنار این، حوزه‌ای شدن شفاخانه‌ی ولایتی بامیان از دیگر خواست‌های بامیانی‌ها بود که رییس جمهور نیز وعده داده بود. سیدعلی آقا ایوب ناصری رییس صحت عامه بامیان می‌گوید که حکم حوزه‌ای شدن شفاخانه‌ی ولایتی بامیان از سوی وزیر صحت عامه و رییس جمهور امضا شده است. به گفته‌ی او، موضوعات مالی مربوط به حوزه‌ای شدن شفاخانه شامل بودجه‌ی سال ۱۳۹۹ شده بود؛ اما به علت شیوع ویروس کرونا، کارهای عملی و تخنیکی آن به تأخیر افتاد. رییس صحت عامه می‌گوید هفته‌ی آینده قرار است هیأتی از وزارت به بامیان سفر و روی حوزه‌ای شدن شفاخانه با مسوولان محلی دیدار و گفت‌وگو کند.

از سویی هم، هموارکاری صحن دانشگاه بامیان و آسفالت جاده‌ی آن، ترمیم جاده‌ی شش پل تا ولسوالی شیبر به طول ده کیلومتر، آسفالت جاده‌ی خاکی بندامیر به طول ۱۴ کیلومتر و سنگ‌فرش جاده‌ی مقابل بودا، از دیگر وعده‌هایی بود که رییس جمهور برای بامیان داده بود اما عملی نشده است.

باشنده‌گان بامیان و نماینده‌گان آن‌ها به این باورند که بامیانی‌ها هنوز در «زندان جغرافیایی» به سر می‌برند و این ولایت از حصار زندان طبیعی نجات نیافته است.

با این همه، قرار است رییس جمهور بار دیگر به بامیان سفر کند. اینکه آقای غنی برای بامیانی‌ها چه وعده‌های جدیدی خواهد داد، تاکنون نمی‌دانیم. اما باشنده‌گان بامیان و نماینده‌گان آن‌ها در شورای ملی، سفر رییس جمهور به این ولایت را که قرار است فردا انجام شود، به فال نیک می‌گیرند. آن‌ها امیدوارند که آقای غنی وعده‌های گذشته‌اش را دوباره به یاد آورد و این سفرش تأثیر مثبتی بر تصمیم‌گیری‌های آینده‌ی حکومت در قبال بامیان داشته باشد.