کمبود کتاب و معلم در کاپیسا/دانش آموزان در مدرسه کاری برای انجام ندارند
شکایت‌ها از کمبود کتاب درسی و معلمان در بیشتر ولایت‌های کشور بالا گرفته است. بحث کمبود معلمان پس از آن مطرح شد که محمداشرف غنی، رییس جمهور کشور، سال گذشته با وجود اعلام دهه معارف، روند استخدام معلمان حق‌الزحمه‌ای را متوقف کرد. اکنون دانش‌آموزان و مسوولان در کاپیسا از کمبود کتاب درسی، معلم و تعمیر برای مکتب شکایت دارند. دانش‌آموزان در این ولایت می‌گویند که سال گذشته به دلیل کرونا و امسال به دلیل نداشتن کتاب و معلم، از درس عقب مانده‌اند. فعالان مدنی نیز تصریح می‌کنند که نبود کتاب و کمبود معلم از چالش‌های این ولایت است که باید حل شود. هم‌زمان با این، مسوولان در ریاست معارف کاپیسا می‌گویند که در حال حاضر به یک هزار و ۲۰۰ معلم نیاز دارند و بنا بر دلایل نبود کتاب و کمبود معلم، دانش‌آموزان در این ولایت ساعت‌های درسی را خالی سپری می‌کنند. رییس معارف کاپیسا با فرستادن نامه‌ای به رییس جمهور، سفرهای اخیرش به این ولایت و بررسی وضعیت معارف آن را یادآوری کرده و گفته است که با وجود تعهداتی، به وضعیت معارف کاپیسا توجه نشده است. دانش‌آموزان در کاپیسا در حالی با کمبود کتاب و معلم روبه‌رو اند که در حال حاضر بین ۱۰ تا ۱۵ میلیون افغانی سالانه به عنوان کرایه برخی از مکاتب در این ولایت پرداخت می‌شود.
کمبود کتاب، معلم و مکان درسی دانش‌آموزان کاپیسا را با چالش‌های جدی‌ای روبه‌رو کرده است. شماری از دانش‌آموزان ولایت کاپیسا با ابراز نگرانی از کمبود کتاب و معلم در این ولایت، می‌گویند که سال گذشته آنان به دلیل شیوع ویروس کرونا به درس‌های‌شان رسیده‌گی کرده نتوانستند و امسال نیز کمبود کتاب، مکان و معلم روند آموزش‌شان را برهم زده است. ویس‌الدین، یکی از دانش‌آموزان مکاتب ولایت کاپیسا، به روزنامه ۸صبح گفت که آنان انتظار دارند حکومت، به ویژه وزارت معارف، به مشکلات‌شان رسیده‌گی کند.
فعالان جامعه مدنی در کاپیسا چالش‌های فراراه آموزش در این ولایت را تأیید می‌کنند. حشمت‌الله اسحاق‌زاده، رییس جامعه مدنی ولایت کاپیسا، در گفت‌وگو با روزنامه ۸صبح، کمبود کتاب و معلم در این ولایت را یکی از مشکلات «استخوان‌سوز» می‌داند و می‌گوید که این چالش از چندین سال به این‌سو دامن‌گیر معارف این ولایت است. آقای اسحاق‌زاده افزود که هرچند آن‌ها در مورد کمبود کتاب کمپینی را راه‌اندازی کردند تا بخشی از مشکلات در این زمینه حل شود، اما این مشکل همچنان حل‌ناشده باقی مانده است. او گفت: «یکی از نهادهایی که در ولایت کاپیسا با مشکلات زیاد مواجه است، معارف کاپیسا است. هرچند ما این مشکل را بارها با وزارت معارف در میان گذاشتیم، اما برای حل آن کاری نشده است. معلمان زیادی کمبود داریم، از سوی دیگر معارف روند جذب معلمین حق‌الزحمه را بند کرده است.»
مسوولان ریاست معارف ولایت کاپیسا نیز از کمبود کتاب و معلم در این ولایت شکایت می‌کنند. عبدالعلیم عیار، رییس معارف ولایت کاپیسا، در گفت‌وگو با روزنامه ۸صبح می‌گوید که کمبود کتاب و معلم در این ولایت به چالشی جدی برای آنان بدل شده است و رییس جمهور غنی باید به مشکلات آنان رسیده‌گی کند. به گفته او، در حال حاضر ریاست معارف ولایت کاپیسا با «کمبود شدید» معلم روبه‌رو بوده و نیاز است تا امر تقرر یک هزار و ۲۰۰ معلم در این ولایت امضا شود. آقای عیار گفت که آنان همه‌ساله این نیازمندی را با جذب معلمان قرار‌دادی رفع می‌‌کردند، اما اکنون وزارت معارف به آن‌ها اجازه نداده است که معلم حق‌الزحمه استخدام کنند.
به گفته رییس معارف کاپیسا، مشکل کمبود معلم و نبود کتاب سبب شده است که بسیاری از دانش‌آموزان در کاپیسا ساعت درسی را خالی سپری کنند. او افزود: «ما اکنون با عذر و تواضع به فارغان بیکار به گونه‌ای مشکل کمبود معلم را رفع کردیم، اما این مشکل آهسته‌آهسته به فراموشی سپرده شده و ما هنوز هیچ دستوری از سوی وزارت معارف دریافت نکردیم که معلمین حق‌الزحمه استخدام کنیم.»
رییس معارف کاپیسا همچنان مشکل نبود ساختمان برای مکاتب در این ولایت را یکی از مشکلات جدی دیگر در کاپیسا دانست و تاکید کرد که آنان همه‌ساله ۱۰ تا ۱۵ میلیون افغانی را به عنوان کرایه مکاتب می‌پردازند. هرچند رییس معارف ولایت کاپیسا در مورد بسته بودن مکاتبی که زیر تسلط گروه طالبان قرار دارد، چیزی نمی‌گوید، اما تصریح می‌کند که بیش از ۴۰ مکتب در این ولایت زیر نفوذ گروه طالبان قرار دارد.
به دنبال این شکایت‌ها، رییس معارف ولایت کاپیسا نیز به رییس جمهور غنی نامه فرستاده تا به مشکلات معارف این ولایت توجه کند. او در نامه‌ای که به رییس جمهور غنی نگاشته، گفته است که با وجود سه بار سفر آقای غنی به این ولایت و دیدن مشکلات آنان، هنوز که هنوز است، به مشکلات معارف به ویژه کمبود معلم در این ولایت توجه نشده است. هرچند مقام‌های محلی در ولایت کاپیسا در مورد مشکلات کمبود معلم و کتاب در این ولایت اظهار نظر نکرده‌اند، اما والی کاپیسا چندی پیش در یک جلسه اداری در این ولایت گفته بود که در سال ۱۴۰۰ بیش از ۴۰۰ پروژه دارند که بخش عمده آن به معارف این ولایت اختصاص یافته است.
هرچند مقام‌های وزارت معارف از چندین سال به این‌سو برای حل این مشکل در ولایات تعهد سپرده‌اند، اما چنان‌که دیده می‌شود، مشکلات در این بخش حل‌ناشده باقی مانده است. در حال حاضر ۱۵۹ هزار و ۶۹۱ دانش‌آموز در مکاتب ولایت کاپیسا مصروف آموزش‌اند. از میان این دانش‌آموزان، ۱۰۵ هزار و ۵۹۹ تن‌شان را پسران و ۵۴ هزار و ۹۲ تن‌شان را دختران تشکیل می‌دهند. این شمار از دانش‌آموزان توسط سه هزار و ۶۶۴ معلم که ۷۰۲ تن‌شان بانوان هستند، آموزش می‌بینند.
شکایت‌ها از کمبود مکان‌های درسی، کتاب و معلم در ولایات در حالی مطرح می‌شود که سال گذشته رییس جمهور غنی برای حمایت و پشتی‌بانی از روند آموزش و پرورش، یک دهه را به نام دهه حمایت از معارف اعلام کرده بود. گفتنی است که تصمیم آقای غنی مبنی بر استخدام نشدن معلمان حق‌الزحمه‌ای و نبود بست‌های دایمی کافی در وزارت معارف، سکتور معارف کشور را با چالش جدی‌ای روبه‌رو کرده است.
