توافق نامه صلح امریکا با طالبان اگرچه زمینه خروج نیروهای امریکایی وناتو را از افغانستان را فراهم نمود اما برای صلح افغانستان وختم جنگ چندین ساله در این کشور تاثیر مهمی برجای نگذاشت.
یکی از اشکالاتی که به مذاکرات صلح امریکا با طالبان از همان ابتدا وارد می شد به حاشیه راندن سهامداران بزرگ منطقه ای و بین المللی در جنگ و صلح افغانستان بود. این داستان در مورد حکومت افغانستان نیز صدق می کرد.
دیگر کشورهای بزرگ تاثیر گذار در روند صلح و جنگ افغانستان که با دیده تردید به توافق نامه صلح امریکا با طالبان نگاه می کردند اما بیکار ننشستند و نشست های متعددی را در این راستا برگزار کرده اند.
در تازه ترین مورد نشست سه روزه ای تحت عنوان «تروئیکای پیشرفته» با حضور کشورهای «چین، امریکا، انگلستان، ازبکستان، پاکستان» و «سازمان ملل و اتحادیه اروپا» با موضوع صلح افغانستان روز گذشته در دوحه قطر برگزار شده است.
دکترعبدالله عبدالله، رئیس شورای عالی مصالحه افغانستان، و زلمی خلیلزاد نماینده ویژه امریکا در امور صلح افغانستان نیز در این نشست شرکت کرده اند.
اینکه این نشست برخلاف مذاکرات بین الافغانی صلح می تواند در عمل تاثیری روی صلح افغانستان داشته باشد موضوعی ست که به روشنی مشخص نیست.
اسدالله سعادتی، معاون شورای عالی مصالحه ملی افغانستان، در گفت و گو با خبرگزاری رها در این مورد می گوید:«مشخص نیست چه اتفاقی قرار است بیفتد اما حضور رئیس شورای عالی مصالحه ملی افغانستان در نشست تروئیکای پیشرفته در دوحه از این لحاظ مهم است که نمایندگان کشورهای تاثیرگذار در امور صلح و جنگ افغانستان در آن حضور دارند و افغانستان می تواند دیدگاه خود در مورد قضایای جاری از جمله جنگ و صلح به ویژه تشدید جنگ از سوی طالبان و ضرورت صلح را به اطلاع کشورهای دخیل در جنگ و صلح افغانستان برساند.»
معاون شورای عالی مصالحه ملی افغانستان می افزاید بحث صلح افغانستان یک بعد بسیار کلان منطقه ای و جهانی دارد و این نشست فرصت خوبی ست که پیام کشورهای مهم منطقه و جهان در مورد صلح و جلوگیری از تشدید خشونت در افغانستان به طرف های درگیر رسانده شود.
به طالبان گوشزد می شود که از طریق زور نمی توانند در افغانستان به قدرت برسند
نشست سه روزه تروئیکای پیشرفته که روز گذشته در دوحه قطر آغاز شد با جلسات متعددی همراه بود. تمام شرکت کنندگان در یک توافق جمعی تاکید کردند تنها راه حل بحران افغانستان و ختم جنگ رسیدن به یک راه حل سیاسی از طریق گفت و گو می باشد. احترام به «تمامیت ارضی، حاکمیت ملی و استقلال افغانستان» از دیگر مواردی بود که توسط شرکت کنندگان مورد تاکید قرار گرفت. شرکت کنندگان همچنین از طرف های درگیر در افغانستان خواستند روی موضوعات اساسی مورد اختلاف به توافق برسند و پروسه صلح را برای رسیدن به آتش بس دائمی به پیش ببرند.
اما اینکه طالبان تا چه حد از مواضع قبلی خود پایین می آیند و حاضر به آتش بس می شوند آن هم در شرایطی که درصد بالایی از خاک افغانستان را در اختیار گرفته اند، سئوالی ست که به راحتی نمی توان جواب داد.
اسدالله سعادتی، معاون شورای عالی مصالحه ملی، در ادامه سخنانش در این مورد می گوید:«امیدواریم طالبان از خود انعطاف پذیری نشان دهند و واقعیت های عینی داخلی افغانستان، منطقه و جهان را درک کنند. مردم افغانستان صلح می خواهند، کشورهای منطقه صلح می خواهند و جهان نیز خواستار صلح در افغانستان است. مردم از تشدید جنگ نگران هستند و ویرانی بیشتر کشورشان را نمی خواهند.»
نماینده پیشین دایکندی در پارلمان تاکید می کند طالبان باید این پیام روشن را درک کنند که جنگ راه حل نیست و از تشدید جنگ دست بردارند و با روی آوردن به مذاکره اعلام آتش بس کنند.
معاون شورای عالی مصالحه ملی می گوید در نشست تروئیکای پیشرفته در دوحه این پیام به طالبان تفهیم می شود که از طریق جنگ نمی توانند در افغانستان به قدرت برسند.
آقای سعادتی می گوید:«مطمئن نیستم طالبان در نشست تروئیکای پیشرفته مواضع و شروط پیشین خود را تغییر بدهند اما این نشست به هر حال پیام واضح مردم افغانستان، منطقه و جهان را به این گروه گوشزد می کند و از این جهت بسیار حائز اهمیت است.»
توافق نامه صلح امریکا با طالبان موضع جمهوریت را تضعیف نمود
معاون شورای عالی مصالحه ملی افغانستان در بخش دیگری از سخنان خود به توافق نامه صلح امضاء شده میان امریکا و طالبان در دوحه قطر در زمان ریاست جمهوری دونالد ترامپ اشاره می کند و می گوید این توافق نامه موقف طالبان را تقویت و موضع جمهوریت را تضعیف نمود.
وی تاکید می کند:«این توافق نامه سبب شد زندانیان طالب رها شود اما هیچ تاثیری بر پیش برد مذاکرات بین الافغانی نداشته باشد، در توافق نامه به جای آتش بس از کلمه کاهش خشونت استفاده شده بود و دیگر اینکه تضمین های لازم از طالبان برای کاهش خشونت و در نهایت رسیدن به آتش بس گرفته نشده بود.»
اسدالله سعادتی اما خاطرنشان می سازد نقش امریکا در صلح افغانستان مهم است ولی مذاکرات صلح بین الافغانی ست و کشورهای دیگر به صورت مستقیم نقش نداشته به عنوان تسهیل کننده عمل می کنند.
