چالش امریکا در مبارزه با تروریزم حل شدنی نیست!

جو بایدن، چهارمین رییس‌ جمهوری امریکا است که هنگام رسیدن به کاخ ریاست جمهوری، شاهد جنگ نیروهای نظامی این کشور در افغانستان است. از این‌رو، بایدن نیاز دارد، روی یک راهبرد موفق‌ نظامی کار کند تا مطابق به آن بتواند به جنگ افغانستان نقطه‌ی پایان بگذارد؛ زیرا پالیسی‌های گذشته در رابطه به پایان دادن جنگ افغانستان، موفقیت چندانی نداشتند.
جو بایدن، نخستین روز کاری خود را در اتاق «دایره‌ای » کاخ سفید روز ۲۵ جنوری آغاز خواهد کرد. این در حالی است که هنوز ۲۵۰۰ نظامی امریکا در افغانستان حضور دارند. این پایین‌ترین آمار از حضور نظامیان امریکایی از آغاز جنگ بیست‌ساله تا کنون است. اگر جو بایدن طبق وعده‌های داده شده در کارزارهای انتخاباتی عمل کند و تصمیم کاهش نیروها را داشته باشد،‌ تمام نظامیان این کشور را از افغانستان بیرون خواهد کرد.
امریکا و طالبان در ماه فبروری در دوحه‌ی قطر توافق کردند که روند خروج نیروهای امریکایی تا اول ماه می‌ میلادی نهایی شود، برنامه‌ای که دولت امریکا متعهد به انجام آن شد.
بیشتر باورها بر این است که خروج نظامیان امریکایی از افغانستان بهتر است؛ زیرا امریکا سال‌ها یک راهبرد ناموفق جنگی را در افغانستان دنبال کرده است و بیست سال نبرد امریکا در افغانستان نتوانسته منجر به از بین‌ بردن پناهگاه‌های امن گروه‌های تروریستی – القاعده و طالبان – در این کشور شود. در ضمن؛ در سایه‌ این گروه‌های تروریستی، گروه‌های کوچک دیگر نیز فعالیت خود را آغاز کرده‌اند.
چنان‌چه جو بایدن در زمان معاونت ریاست جمهوری (دوره‌ی ریاست جمهوری اوباما) با افزایش ۳۰ هزار نظامی برای مبارزه با تروریزم، به‌ویژه طالبان در افغانستان مخالفت کرده بود، اما مشورت پالیسی سازان امریکایی اکنون به رییس جمهور امریکا، حفظ نیروها نظامی در جنوب آسیا-افغانستان- است.
جنرال «جا آلن» تخمین‌هایی زده است که برنامه حفظ نظامیان در جنوب آسیا برای چند سال، حدود ۱۰ – ۲۰ میلیارد دالر هزینه برمی‌دارد. در حالی که «پادمیرال جمیزاستیف‌رایدز» یک نظامی ارشد این کشور گفته است که کاهش نیروهای امریکایی در افغانستان، انگیزه‌ی طالبان را برای سرکشی و طغیان دو برابر می‌سازد.
نگاه ایده‌آل برای خروج نیروهای امریکایی از افغانستان، برقراری صلح است و خروج نظامیان را برای ایجاد یک راه ‌حل سیاسی صلح‌آمیز درست می‌داند؛ زیرا خروج نظامیان منجر می‌شود تا بازیگران منطقه‌ای و جهانی بالای طالبان فشار وارد کنند که به صلح بپیوندند.
اما چشم‌انداز امریکا در رابطه به روند صلح با طالبان چندان روشن نیست، گروه طالبان در ۲۰ سال گذشته راهبرد آشتی‌پذیری و غیرنظامی شدن را در ذهن خود نداشتند. عملکرد طالبان به‌عنوان یک گروه‌ تروریستی در جهان شناخته‌شده است. نیروهای آنان زودتر از امریکا در مناطق مختلف افغانستان گسترش یافتند، در صورت خروج نیروهای امریکایی این روند هم‌چنان ادامه خواهد داشت. هرچند نیروهای امریکایی در (۲۰۰۱) طالبان را سرنگون کردند و این گروه از هم پاشید؛ اما آن‌ها توانستند دوباره خود را بازسازی کنند.
بنابراین، اگر امریکا ۲۰ سال دیگر، هم‌چنان به حملات ویژه‌ی مبارزه با تروریزم و بمباران ادامه دهد، بازهم چالش‌ها رفع‌شدنی نیست.
شمار زیادی از منتقدان امریکایی باور دارند که حضور نیروهای امریکایی در افغانستان نمی‌تواند به چالش‌های داخلی در این کشور پایان دهند و شواهد برای رسیدن به صلح با گروه با طالبان نیز خیلی ملموس نیست.
آیا حضور نیروهای امریکایی در افغانستان روی گفت‌وگوهای داخلی تأثیر خواهد گذاشت؟ چه دلیلی وجود دارد که این حضور بتواند در موفقیت روند صلح افغانستان کمک کند؟
چالش‌های قومی و … در افغانستان نزد پالیسی‌سازان امریکایی چیست؟ چه قدر زمان می‌برد تا نیروهای امریکایی با درنظرداشت بازیگران منطقه‌ای بتوانند موفقیت در صلح را تضمین کنند؟
موفقیت صلح میان دولت افغانستان و طالبان آسان نیست و نیاز به زمان طولانی دارد. به اساس توافق امریکا و طالبان روند مذاکرات باید در ماه مارچ سال گذشته آغاز می‌شد؛ اما به بنا به دلایلی این روند هفت ماه با تأخیر آغاز شد.
برای مدت طولانی دولت افغانستان و طالبان روی تبادل زندانی‌ها چانه‌زنی کردند، در ماه دسامبر هیئت مذاکره‌کننده‌ی طالبان و دولت افغانستان، روی چارچوب پیشبرد مذاکرات توافق کردند، اما اجرایی کردن آجندا‌ ماه‌ها زمان می‌برد تا چالش‌ها از مسیر روند گفت‌وگوهای صلح برداشته شوند.
آیا جو بایدن هم‌چنان روی تقسیم‌اوقات خروج نیروها تأکید خواهد کرد یا حفظ نیروها را به اساس یک چشم‌انداز تأیید می‌کند؛ اگر چنین باشد، جو بایدن، باید افزایش نیروهای بیشتر، تلفات بیشتر و هدر دادن هزینه هنگفت را در نظر داشته باشد.
مخالفان راهبرد خروج از افغانستان نگرانی دارند که با خروج کامل نظامیان امریکایی احتمال دوباره جنگ‌های داخلی در افغانستان به وجود می‌آید، زیرا تاریخ شاهد چنین روندی بوده است.
جو بایدن یک فرصت طلایی برای پایان دادن به جنگ افغانستان دارد؛ اداره‌ی جدید بایدن نیاز دارد تا یک راهبرد جدید را تدوین کند زیرا خروج از افغانستان در کنار هزینه‌ی هنگفت، متضمن رسیدن به یک صلح پایدار در افغانستان نیز باید باشد.
در کشوری که سرمایه‌های هنگفت مالی و انسانی هزینه شده، نیاز است تا از هدر رفتن این‌همه جلوگیری صورت گیرد و برقراری صلح تنها راه‌حل این معضل است.

منبع: تاون هال

برگردان: ابوبکر صدیق