نشست مستقیم مدیران ارشد رسانه های داخلی و خارجی با طالبان در دوحه

در حاشیه دیدار اخیر رئیس جمهور غنی از دوحه، گروهی از مدیران رسانه‌ها و خبرنگاران ارشد رسانه‌های داخلی و خارجی با گروهی از اعضای هیات طالبان در دوحه دیدار کردند که در شبکه‌های اجتماعی توجه کاربران زیادی را جلب کرد.

قطر در چند سال گذشته به دلیل گره خوردن آینده سیاسی افغانستان به مذاکرات صلح جاری در دوحه، در محور توجه افغانهای زیادی قرار گرفته، پیش از این نیز میزبان گروه بزرگی از سرمایه گذاران افغان بوده است.

قطر که امروز یگانه و بزرگترین دفتر سیاسی طالبان در آن است، از ماه‌ها به این‌ سو شاهد برگزاری مذاکرات میان آمریکا و طالبان بود و به تازگی هم محل برگزاری مذاکرات بین الافغانی صلح است.

در چند روز گذشته دوحه به دلیل سفر هیات بلندپایه دولت افغانستان به رهبری رئیس جمهور غنی بار دیگر سرخط خبرهای رسانه‌های افغانستان و جهان قرار گرفت.

اما آنچه در حاشیه این سفر، بیشتر در شبکه‌های اجتماعی توجه کاربران را کسب کرد، دیدار گروهی از مدیران رسانه ها و خبرنگاران ارشد رسانه‌های داخلی و خارجی با گروهی از اعضای هیات طالبان در دوحه بود.

این نشست به پیشنهاد خبرنگاران صورت گرفت. با آن‎که ظاهرا خلاف میل شماری از مقام‌های افغان بود که زمینه سفر روزنامه‌نگاران به دوحه را فراهم کرده بودند.

این جمع طالبان به شمول عبدالسلام حنفی معاون دفتر سیاسی، خیرالله خیرخواه عضو هیات مذاکره کننده، گل محمد رئیس تشریفات، محمد نعیم سخنگوی هیات مذاکره کننده، احمدالله وثیق و محمد یاسر از دفتر مطبوعات طالبان را در مهمانخانه شان که حدود ۱۵ دقیقه با محل اقامت ما فاصله داشت، در آخرین ساعات سفر دو روزه ‌ی ما به دوحه ملاقات کردیم.

حویلی کوچک بدون آرایش در یک محله‌ای که تازه سنگ بنای ده‌ها ساختمان گذاشته می‌شدند، واقع بود. اتاقی که به آن رهنمایی شدیم، سنتی بود اما از نوع شیک آن. از مبلمان مدرن خبری نبود اما تشک و بالشت‌ها به شیک‌ترین مدلی که تا حالا دیده ام. در هوای تقریبا ۳۸ درجه با آب سرد، چای سبز، شیرینی و میوه خشک و تازه از ما پذیرایی کردند.

شاید حضور یک زن، نجیبه ایوبی، مدیر کلید گروپ، شبکه رسانه‌ای در کابل در جمع بیست نفری در آن اتاق برای طالبان تازه نبود، زیرا این گروه از شروع مذاکرات با آمریکا در دو سال پیش و گفتگو با دولت افغانستان در چهار هفته اخیر، بارها به طور مستقیم با یک یا چند زن خبرنگار روبرو شدند.

اصل حرف آنها این بود که “طالبان دو دهه پیش نیستند” که در افغانستان حکمروایی داشتند. امروز در دست هر یک از مقام‌های این گروه دست‌کم یک مبایل هوشمند با انترنت سریع است.

این اعضای دفتر سیاسی طالبان در “عین سنتی بودن، آزادی بیان را به عنوان یک ارزش می‌پذیرند” اما به این باور اند که رسانه‌ها باید “فرهنگ و عنعنات افغانستان را مد نظر داشته باشند.”

محور کلی بحث ما، آینده فعالیت رسانه‌های داخلی بود، رسانه‌های که در بیست سال گذشته متولد شدند، جان گرفتند و در شرایط جنگی این کشور قربانی هم دادند.

دولت افغانستان بارها گفته آزادی بیان و رسانه‌ها که به عنوان یکی از بزرگترین دستاوردهای دو دهه اخیر است، در میز مذاکرات به عنوان خط سرخ مطرح خواهد بود.

هیات افغانستان در پی چه بود؟

هیات افغانستان در این سفر به هدف موفقیت روند مذاکرات و تحکیم صلح به دوحه رفت تا سه مرام را دنبال کنند، برداشتن سد راه مذاکرات، دستیابی به کاهش خشونت و آتش بس دایمی و دسترسی به یک توافق سیاسی که منجر به پایان خونریزی‌ها در افغانستان شود.

این هیات در دیدار با مقام‌های قطری خواست “تا دولت قطر در کامیابی پروسه صلح کمک کند”. وزارت خارجه افغانستان گفته در روزهای آینده تلاش‌های بیشتر و هماهنگ شده‌ای صورت خواهد گرفت، اما جزییات بیشتر نداده است.

گفتگو بین گروه‌های تماس روی تدوین اصولنامه ظاهرا روی یک موضوع (اساس قرار گرفتن توافقنامه امریکا و طالبان) برای مذاکرات بین الافغانی تا هنوز متوقف شده، موضوعی که برای دولت افغانستان بحث حیثیتی دارد.

ورود یک میانجی برای از سرگیری گفتگوها مردود است، اما اعمال فشار از سوی امریکا و قطر میزبان مذاکرات، بی‌اثر نخواهد بود.