برگزیده هاسیاست
منابع مالی طالبان کدامند؟
طالبان از سال ۲۰۰۱ میلادی که توسط امریکا و با همکاری جبهه شمال امارت اسلامی خود را نابود شده دیدند، به بعد هر روز ثروتمندتر و قدرت مند تر شده اند.
براساس گزارش محرمانه ای که به سفارش ناتو توسط ملا یعقوب، فرزند ملا عمر رهبر پیشین طالبان، در مورد منابع مالی طالبان تهیه شد و در ادامه رادیو آزادی به آن دست یافت این گروه در سال مالی که در مارچ ۲۰۲۰ به پایان رسید ۲٫۱ میلیارد دالر استرالیایی به دست آورده بودند.
دولت افغانستان اما در همین بازه زمانی ۷٫۴ میلیارد دالر استرالیایی عواید داشته است. حکومت افغانستان برای ختم جنگ نوزده ساله هم اکنون در چارچوب مذاکرات صلح دوحه تلاش می کند.
حنیف یوسفزاده، تحلیل گر مسائل اقتصادی در مرکز مطالعات افغانستان، منابع مالی طالبان را بررسی کرده که در زیر می آید:
- مواد مخدر- ۵۶۰ میلیون دالر امریکایی
براساس گزارش سازمان ملل متحد در مورد مواد مخدر جهان در سال ۲۰۲۰، در حدود ۸۴ درصد از مواد مخدر دنیا طی پنج سال گذشته در افغانستان تولید شده است. بیشتر سود حاصل از قاچاق مواد مخدر به جیب طالبان می رود، گروهی که تریاک را در مناطق تحت کنترل خود مدیریت می کند. بر اساس گزارش سال ۲۰۰۸ «واحد ارزیابی و تحقیق افغانستان، یک سازمان مستقل تحقیقی در کابل، طالبان بر هر حلقه اتصالی در زنجیره تولید مواد مخدر ده درصد مالیات وضع می کند. این زنجیره شامل دهاقین افغان که تریاک را کشت می کنند، لابراتوارهایی که تریاک را به مواد مخدر دیگر تبدیل می نمایند و سوداگرانی که محصول نهایی را از افغانستان خارج می سازند، می باشد. - معادن- ۵۳۷ تا ۶۲۳ میلیون دالر امریکایی
معادن سنگ آهن، مرمر، مس، طلا، روی و دیگر معادن کانی های نادر خاکی در مناطق کوهستانی افغانستان یک تجارت پرسود برای طالبان به حساب می آید. کمپانی های کوچک و بزرگ استخراج معدن در افغانستان برای اینکه اجازه کار پیدا کنند به طالبان باج می دهند در غیر اینصورت با خطر مرگ مواجه می شوند. براساس گفته های کمیسیون سنگ ها و معادن طالبان (د دابارو کمیسیون) این گروه سالانه مبلغ ۵۳۷ میلیون دالر استرالیایی از معادن به دست می آورد. ناتو اما پیش بینی می کند که این مبلغ بالاتر باشد در حدود ۶۲۳ میلیون دالر استرالیایی، خیلی بیشتر از ۴۷ میلیون دالر استرالیایی در سال ۲۰۱۶٫ - اخاذی و مالیات- ۲۱۵ میلیون دالر امریکایی
طالبان مانند یک حکومت بر مردم و صنایع در مناطق روبه رشد تحت کنترل خود در افغانستان مالیات وضع می کند. این گروه حتی رسید رسمی دریافت مالیات صادر می نماید.
صنایعی که ملزم به پرداخت مالیات به طالبان می باشند شامل «شرکت های استخراج معدن، شرکت های مخابراتی و پروژه های توسعه یی تمویل شده از کمک های بین المللی» می باشد.
درایور ها بابت استفاده از بزرگ راه ها در مناطق تحت کنترل طالبان و دکان داران به خاطر کسب و کار باید به طالبان پول بدهند. طالبان همچنین از دهاقین عشر، ده درصد مالیات بر محصولات زراعی، و زکات، دو و نیم درصد مالیات بر دارایی، اخذ می کند.
به گفته ملا یعقوب درآمدهای ناشی از مالیات- که می تواند اخاذی نیز خوانده شود- سالانه ۲۱۵ میلیون دالر استرالیایی برای طالبان عواید دارد. از آنجایی که بیشتر مالیات دهنگان پرورش دهنگان تریاک هستند نمی توان به صراحت میان درآمد ناشی از مالیات و درآمد مواد مخدر تفکیک قائل شد. - کمک های خیرخواهانه- ۳۲۲ میلیون دالر امریکایی
طالبان از کمک کننده های خصوصی و نهادهای بین المللی در سراسر دنیا به صورت پنهان کمک های مالی دریافت می کند. بسیاری از کمک های مالی به طالبان از موسسات خصوصی و سازمان های خیریه در کشورهای حوزه خلیج فارس صورت می گیرد، کشورهای عربی که از نظر ایدئولوژیکی به طالبان نزدیک هستند. براساس اعلام مرکز مطالعات سیاسی و تحقیق افغانستان هر سال این کمک ها در حدود ۲۰۰ میلیون دالر استرالیایی به ۲۶۸ میلیون دلار استرالیایی طالبان اضافه می کند. این کمک های مالی در لیست گروه های حاملی تروریزم اداره خزانه داری امریکا ثبت شده است.
به گفته سازمان های مبارزه با تروریزم امریکا برخی شهروندان از کشورهای عربستان سعودی، پاکستان و برخی دیگر از کشورهای حوزه خلیج فارس در حمایت مالی از طالبان سالانه حدود ۸۰ میلیون دالر استرالیایی به شبکه حقانی وابسته به طالبان کمک می کنند. - صادرات-۳۲۲ میلیون دالر امریکایی
براساس اعلام شورای امنیت سازمان ملل، طالبان برای پولشویی، کالاهای اولیه مورد نیاز روزانه مردم را وارد و صادر می کند. به طور مثال «شرکت برادران نوروزی» که در زمینه واردات قطعات موتر و فروش وسایل دوباره مونتاژ شده و قطعات یدکی موتر فعالیت دارد وابسته به طالبان می باشد. درآمد خاصل طالبان از بخش صادرات سالانه ۳۲۲ میلیون دالر استرالیایی می باشد. این صادرات شامل تریکا و مواد معدنی غارت شده می باشد. تفکیک درآمد مواد مخدر و درآمد معادن در این حالت سخت است.
- مشاور املات-۱۰۷ میلیون دالر امریکایی
براساس اعلام شبکه تلویزیونی پاکستانی سما و ملا یعقوب طالبان در افغانستان، پاکستان و دیگر کشورها مشاورین املاک دارند. ملایعقوب به ناتو گفت طالبان سالانه حدود ۱۰۷ میلیون دالر از بخش مشاورین املاک درآمد دارد. - کشورهای خاص
به گزارش بی بی سی، یک گزارش دسته بندی شده سی آی ای پیش بینی کرد در سال ۲۰۸۸ میلادی کمک هایی که از کشورهای خاص عمدتا کشورهای عربی حوزه خلیج فارس به طالبان شده بود به ۱۴۲ میلیون دالر استرالیایی می رسید.
بر اساس اعلام چندین منبع امریکایی و بین المللی امروزه کشورهایی مثل روسیه، ایران و پاکستان و عربستان سعودی به طالبان پول می دهند. به گفته کارشناسان تعیین میزان دقیق پول هایی که این کشورها سالانه به طالبان می دهند سخت است اما برآورد می شود به ۶۷۱ میلیون دالر استرالیایی برسد.
ایجاد بودجه زمان صلح
نزدیک به بیست سال است که طالبان روی لت و کوب، تخریب و کشتار در افغانستان هزینه می کنند. حکومت افغانستان نیز برای مبارزه با شبه نظامیان طالب هزینه سنگینی پرداخت می کند که بیشتر به قیمت خدمات اساسی عمومی و توسعه اقتصادی انجام می شود.
توافق صلح در افغانستان به دولت این امکان را می دهد که در مسیر منابع نادر خود تغییر ایجاد کند. حکومت افغانستان همچنین می تواند از ناحیه سکتورهای قانونی به شمول معادن که اکنون تحت کنترل طالبان است درآمدهای تازه کسب کند. از سویی هم با استقرار امنیت و آرامش در افغانتسان سرمایه گذاری های خارجی افزایش یافته به حکومت کمک می کند وابستگی اش به کمک های جامعه جهانی از جمله ایالات متحده امریکا و اتحادیه اروپا را کم کند.
چندین دلیل برای لزوم استقار صلح در کشور جنگ زده ای مثل افغانستان وجود دارد که سلامت مالی یکی از آنهاست.
