فعالیت های فرهنگی در بامیان؛ اهداف، تاثیرات و چالش ها
جشنواره ها و برنامه های فرهنگی دیگری که تا کنون در بامیان برگزار شده، سبب شده تا این ولایت بتواند در جریان سال جاری خورشیدی دو لقب بین المللی را کسب کند؛ نخستین پایتخت فرهنگی سازمان سارک و یکی از شهرهای خلاق جهان در بخش فرهنگ بومی و صنایع دستی. از سوی دیگر هدف از راه اندازی این برنامه ها، تقویت صلح و زندگی مسالمت آمیز در بامیان خوانده شده است.
اما واقعا این برنامه ها چه تاثیراتی داشته اند و با چه چالش هایی مواجه هستند؟
برای یافتن پاسخ این پرسش، زمان احمدی خبرنگار خبرگزاری رها در زون مرکز، مصاحبه ی کوتاهی با حسینداد احمدی مسئول مجتمع جامعه مدنی افغانستان در بامیان و یکی از فعالان فرهنگی این ولایت انجام داده و نخست از او پرسیده است که تاثیرات این برنامه ها را چگونه ارزیابی می کند.
با سلام به شما و خوانندگان خبرگزاری رها. در جریان یک و نیم دهه گذشته ما در بامیان شاهد برگزاری برنامه های فرهنگی و هنری مختلف و در بخش های مختلف بودیم. طبیعی است که این برنامه ها تاثیرات خود را داشته اما میزان تاثیرات آنها قابل بحث است که به چه میزان تاثیر داشته است. خوشبتخانه فرهنگ مردم بامیان، فرهنگ صلح، دوستی و همزیستی است و همین باعث شده که ما صلح را در بامیان داشته باشیم. این برنامه های فرهنگی که برای تقویت صلح و ایجاد همزیستی مسالمت آمیز برگزار شده و می شوند، باید در چنین محیطی برگزار شود، چرا که زمینه راه اندازی آنها وجود دارد، فرهنگ مردم با این برنامه ها مانوس است و مردم از نظر فرهنگی و پذیرش با این برنامه ها هیچ مشکلی ندارند. همین موضوع سبب شده است که برنامه های مختلف فرهنگی که شاید در اکثر مناطق کشور زمینه برگزاری آنها وجود ندارد در بامیان راه اندازی شوند. این برنامه ها از سوی مردم استقبال می شود و توسط رسانه ها و جامعه مدنی مورد نقد قرار می گیرد و گسترش می یابد. این برنامه ها زمینه آن را فراهم می کند که مردم مختلف، با افکار مختلف گردهم جمع شوند و برنامه مشترکی را ببینند و سپس به بحث و گفتگو پیرامون آن بپردازند که خود آغازی برای ایجاد صلح و همزیستی مسالمت آمیز به شمار می رود.
چنانچه در جریان هستید تا کنون بیشتر فعالیت های فرهنگی و هنری در بامیان جنبه پروژه ای داشته و نهادهایی بوده اند که هزینه های مالی برگزاری این برنامه ها را بپردازند. درحالی که نهادهای کمک کننده، کمک های شان را کاهش داده اند، چگونه می توان فعالیت های فرهنگی و هنری را در بامیان ادامه داد؟
فعالیت های فرهنگی و هنری در بامیان به دو دسته تقسیم می شوند: یکی فعالیت هایی که توسط نهادهای خاصی حمایت شده اند و برنامه هایی که از سوی مردم و فرهنگیان بامیان برگزار شده است. این دسته از برنامه ها خودجوش بوده و جنبه پروژه ای نداشته اند، مانند گفتمان ها، شب های شعر، محافل نقد داستان ها و دادخواهی هایی که در بامیان صورت گرفته، برنامه هایی اند که از سوی ارگان خاصی تمویل نشده اند، بلکه حس رضاکارانه و احساس مسئولیت مردم سبب شده است که آنان در برابر ناملایمات، نا برابری ها، مشکلات سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، امنیتی، کم کاری ارگان های دولتی و دیگر مسائل واکنش نشان دهند و بصورت مسالمت آمیز و مدنی صدای خود را بلند کنند. تمام این برنامه ها رضاکارانه بوده و حتی مردم از جیب خود پول گذاشته اند تا این برنامه ها راه اندازی شود اما در کنار این موضوع، نگرانی هایی هم مبنی بر کم شدن برنامه های خوبی که تحت عنوان پروژه ها اجرا می شد وجود دارد. طبیعی است که وقت بودجه نباشد، برنامه های فرهنگی و هنری کم می شود اما خوشبختانه مردم بامیان این را ثابت کرده اند که در صورت کم شدن بودجه هم این برنامه ها از میان آنان به صورت کامل برچیده نمی شود. این مردم با آگاهی و احساس مسئولیتی که دارند، در تمام عرصه ها و به ویژه در راه اندازی برنامه های فرهنگی و هنری تلاش می کنند که از خود سرمایه بگذارند و این فعالیت ها را ادامه دهند.
تمام برنامه ها با چالش ها و مشکلاتی مواجه اند، به نظر شما چالش هایی که فراروی راه اندازی برنامه های فرهنگی و هنری در بامیان وجود دارند، چه چیزهایی هستند؟
ما در این زمینه چندین مشکل داریم. یکی مربوط می شود به همان موضوع قبلی که با کم شدن بودجه، ممکن است میزان برگزاری این فعالیت ها کم شود. از طرف دیگر فعالیت های فرهنگی تا کنون بیشتر در مرکز بامیان راه اندازی شده اند و اکثر کسانی هم که در راه اندازی برنامه های فرهنگی تجربه دارند در مرکز بامیان هستند؛ یعنی برنامه ها تاکنون محدود بوده و تعداد زیادی از شهروندان بامیان از این برنامه ها بی بهره مانده اند و نتوانسته اند در آنها اشتراک کنند.
فعالان فرهنگی بامیان تصمیم دارند که در آینده این برنامه ها به مناطق دور دست این ولایت گسترش دهند؟
ما امیدواریم که در آینده بتوانیم این فعالیت ها را به ولسوالی ها و مناطق دور دست بامیان که مشکلات فرهنگی و اجتماعی دارند به نحوی گسترش دهیم تا هم مردم تاثیرات این برنامه ها را لمس کنند و هم ما کامیاب تر ظاهر شویم. ولی ما متاسفانه نتوانستیم تاکنون این برنامه ها را در مناطقی که مشکلات فرهنگی و امنیتی دارند و این برنامه ها باید در آنجا نیز برگزار می شد، گسترش دهیم، هرچند گهگاهی به صورت پراگنده برنامه هایی در این مناطق اجرا شده اند اما این فعالیت ها به هیچ وجه کافی نیست و ما امیدواریم که بتوانیم در آینده از هر راه ممکن، برنامه های فرهنگی را در آن مناطق هم داشته باشیم تا بیشتر از پیش زمینه ای برای تامین صلح و همزیستی بهتر در بامیان فراهم شود.
بار دیگر تشکر از شما آقای احمدی
