فرهنگیان بامیان خواستار محاکمه عاملان تخریب تندیس های بودا شدند

در این جشنواره که از سوی گروه فرهنگی یاد آوران و شماری از فرهنگیان بامیان و کابل در یکی از مغاره های باقی مانده از دوره بودایی برگزار شده بود، مسئولان بخش فرهنگی سازمان یونسکو و صدها تن از باشندگان بامیان حضور داشتند. این جشنواره تا ناوقت شب با برنامه های متنوعی چون شعرخوانی، اجرای آهنگ های محلی و نمایش مجسمه بودا با نور سه بعدی ادامه داشت.

اسماعیل ذکی از فعالان فرهنگی و مدنی بامیان گفت که آثار تاریخی بامیان از جمله رواق های باقی مانده از تندیس های بودا در معرض خطرات جدی قرار دارند اما دولت و سازمان های فرهنگی جهانی، تا کنون به این موضوع توجهی نکرده اند.

آقای ذکی افزود که در چهارده سال، اداره محلی بامیان، دولت مرکزی افغانستان و سازمان های فرهنگی جهانی، حتی یک گام هم در راستای حفاظت از آثار تاریخی بامیان برنداشته اند.

به گفته او؛ از نظر مردم بامیان کسانی که در چهارده سال گذشته، با در دست داشتن منابع و امکانات لازم، از آدرس حکومت مرکزی و نیز اداره محلی بامیان به تندیس های ویران شده بودا فقط نگاه کردند و هیچ کاری برای حفاظت از آنها انجام ندادند، برابر با همان کسانی اند که این مجسمه ها را تخریب کردند.

آقای ذکی از دولت افغانستان و سازمان ملل متحد خواست تا رویداد تخریب مجسمه های بودای بامیان را به عنوان فاجعه فرهنگی در تقویم های ملی و بین المللی ثبت کنند تا مردم باید بیاد داشته باشند که چه کسانی مرتکب این جنایت هولناک شدند:” سازمان ملل باید عاملان این رویداد را نیز شناسایی و مجازات کند”.

انتظار ها از سازمان یونسکو

صلصال و شهمامه 35 و 53 متری بامیان که روزگاری بزرگترین مجسمه های ایستاده بودا در سطح جهان به شمار می رفتند، با سقوط بامیان به دست طالبان در نهم مارچ سال 2001 میلادی، علیرغم مخالفت های جهانی، از سوی این گروه تخریب شدند. اینک رواق های باقی مانده از این مجسمه های عظیم تاریخی در معرض خطر فرو رویزی کامل قرار دارند.

محمدطاهر زهیر والی بامیان با تایید این موضوع از سازمان یونسکو خواست تا به عنوان بزرگترین سازمان فرهنگی در سطح جهان، در زمینه حفاظت از بقایای مجسمه های تاریخی بودا، با اداره محلی این ولایت همکاری کند.

آقای زهیر افزود:” آثار تاریخی در هرجایی که قرار داشته باشند از اهمیت زیادی برخوردارند و در صورتی که تخریب شوند دیگر قابل بازسازی نخواهند بود، از همین رو انتظار می رود تا سازمان یونسکو برای حفاظت از آثار تاریخی بامیان، برنامه های موثری روی دست گیرد”.

انهدام مجسمه های بودا؛ نقض حقوق بشر

مسئولان دفتر ساحوی کمیسیون حقوق بشر در بامیان، تخریب مجسمه های بودا را نقض صریح حقوق بشر می دانند.

روح الله فروغ رئیس این اداره در جشنواره گفت که بر اساس اسناد حقوق بشر دوستانه بین المللی، طرف های درگیر در جنگ ها، حق ندارند که به خانه های مسکونی، اماکن عمومی و نمادهای فرهنگی ملت ها آسیب برسانند.

آقای فروغ دسترسی به میراث فرهنگی را از جمله حقوق فرهنگی بشر خواند:” تخریب مجسمه های بودای بامیان که نماد فرهنگی یک ملت به شمار می رفتند، نقض صریح حقوق بشر به شمار می رود و عاملان آن باید مجازات گردند”.

در همین حال ناگاوکا ماسونری مسئول بخش فرهنگی سازمان یونسکو می گوید که تلاش های این سازمان برای جلوگیری از تخریب بیشتر مجسمه های بودا به شدت جریان دارد.

آقای ماسونری افزود که سازمان یونسکو در سال جاری میلادی، پروژه ای را برای تحکیم رواق های باقی مانده از مجسمه 53 متری صلصال تطبیق خواهد کرد.

به گفته او؛ یونسکو برنامه های متعددی را برای حفاظت از سایر آثار تاریخی بامیان از شهرهای ضحاک و غلغله نیز روی دست دارد.

زمان احمدی-بامیان