عطا محمد نور: با زور هرگز نمی توانند مرا برکنار کنند!
یک و نیم سال پیش و همزمان با برکناری تمام والیان 34 ولایت کشور از سوی رئیس جمهور محمد اشرف غنی، عطا محمد نور، والی ولایت بلخ که یکی از ولایات مهم اقتصادی کشور می باشد، نیز از سمت کنار گذاشته و به عنوان سرپرست ولایت به کار خود ادامه داد؛ نکته مهم اما امتناع عطا محمد نور از کنار رفتن از پست ولایت و رها کردن اختیاراتی است که یک والی در اختیار دارد.
جنجالها بر سر کنار گذاشتن یا ابقای دوباره عطا محمد نور در مقام والی ولایت بلخ حکایت از کش مکش های درونی در افغانستان دارد: دو تیم اصلاحات و همگرایی و تحول تداوم که در انتخابات ریاست جمهوری سال 2014 در مسیر رسیدن به ارگ به بن بست خوردند و در نهایت به طور مشترک قدرت را در دست گرفتند اکنون نسبت به عطا محمد نور دیدگاه های جنجالی متفاوت دارند.
عطا محمد نور به تازگی در مصاحبه با نیویورک تایمز گفته است به زودی حکم تایید او از سوی رئیس جمهوری می رسد و زمانیکه به طور رسمی مجدد والی ولایت بلخ شد، در مورد ضرورت به استعفای خود یا اینکه چه کسی باید والی ولایت بلخ باشد تصمیم خواهد گرفت.
این در حالی است که تنش میان دو تیم پیشتاز در زمان کمپاین انتخاباتی که اکنون در قالب رئیس جمهور محمد اشرف غنی و ریاست اجرائیه داکتر عبدالله عبدالله تبلور یافته است بر ثبات سیاسی افغانستان تاثیرات منفی گذاشته است؛ یک هفته قبل طرفداران عطا محمد نور و جنرال دوستم، معاون اول رئیس جمهور، در مزار شریف بر سر پایین کشیده شدن عکس جنرال دوستم توسط هواداران عطا محمد نور به زد و خورد پرداختند. اگرچه اکنون هر دو نفر در بدنه دولت و در یک جبهه علیه طالبان قرار دارند اما زد و خورد اخیر هواداران دو جنرال، جنگ های داخلی دهه 1990 زمانیکه دوستم و عطا محمد نور به شدت علیه هم می جنگیدند را در اذهان زنده کرد.
عطا محمد نور به عنوان قدرتمند ترین مرد تاجیک در شمال و از طرفدران داکتر عبدالله عبدالله، رئیس اجرایی دولت وحدت ملی و جنرال دوستم مرد شماره یک ازبک ها در شمال و از حامیان رئیس جمهور محمد اشرف غنی می باشد.
حلقه اطراف رئیس جمهور غنی تمایل زیادی به برکناری عطا محمد نور دارند چراکه بلخ با جمعیت قابل توجه و موقعیت اقتصادی مناسبی که دارد می تواند به یک منبع جلب حمایت و قدرت و ثروت برای آنها تبدیل شود؛ عطا محمد نور با در اختیار داشتن بندر حیرتان و تجارت با کشورهای شمالی افغانستان به شمول ازبکستان و تاجیکستان به ثروت هنگفتی رسیده است و در صورت تقرر والی جدید، بخشی از این ثروت و قدرت می تواند در اختیار هم تیمی های اشرف غنی قرار گیرد.
عطا محمد نور در مصاحبه تازه اش با نیویورک تایمز در حالیکه در خانه مجللش و زیر یک چلچراغ کلان نشسته بود با لحنی تند در مورد آینده سیاسی و رقبای خود در حکومت با لحنی خشن صحبت و موضوعات زیر را مطرح کرده است:
شایعات رها کردن پست والی والایت بلخ
عطا محمد نور می گوید:” تاکنون پیامی در مورد کنار گذاشته شدنم از مقام والی ولایت بلخ دریافت نکرده ام؛ دوبار با رئیس جمهور در این مورد با جزئیات صحبت کرده ام. ما در مورد ایجاد تغییرات سخن گفتیم و من به رئیس جمهور گفتم که ولایت بلخ ارث پدری من نیست و نمی توانم تا ابد والی آن باشم. من به رئیس جمهور یک ضرب المثل را یاد آوری کردم و گفتم “اگر آب در مدت طولانی در یکجا بماند، بو می گیرد. به رئیس جمهور گفتم که نمی خواهم قربانی شعارهای انتخاباتی او شوم.”
مشروعیت و ثبات دولت!
عطا محمد نور می گوید:”دولت مشروع دولتی است که از طریق انتخابات عادلانه و شفاف شکل گیرد، نتیجه انگشتان رنگ شده مردم باشد. شما می دانید که انتخابات ریاست جمهوری گذشته افغنستان یکی از بدترین، پر تقلب ترین و طولانی ترین انتخابات دنیا بود. دولت وحدت ملی در نتیجه یک توافق سیاسی به وجود آمد. این دولت در نتیجه آن توافق سیاسی و امضای تیم ما مشروعیت یافت. این توافق تنها برای دو سال است و چهار ماه دیگر به اتمام می رسد. در ضمن این دولت، حکومتداری را به استهزاء گرفته و با آرای مردم و سرنوشت آنها را به بازی کرده است.”
اگرچه تیم ما اکنون در دولت شریک است اما به حرف ما گوش نمی دهد و به مفاد توافقنامه سیاسی عمل نشده است. به جز تشکیل کابینه به هیچ یک از توافقات تشکیل دولت وحدت ملی عمل نشده و داکتر عبدالله در تصامیم مهم استراتژیک ملی حضور نداشته است.
عطا محمد نور تاکید می کند که هرکز خواهان سقوط دولت نیست. مهم نیست که دولت چقدر ضعیف است مهم این است که بسیار بهتر از نداشتن یک دولت است. نبود سیستم و نظام سیاسی بسیار خطرناک است. مردم ما دهه های تاریک گذشته را تجربه کرده اند و هیچ کس نمی خواهد دوباره به آن دوران باز گردد.
جنجال بین جنرال دوستم و عطا محمد نور!
عطا محمد نور می گوید:”آن یک توطئه بود تا امنیت شهر مزار شریف را به هم بریزند. نمی خواهم در مورد دستاورد هایم مبالغه کنم اما باید گفت که بلخ تنها ولایت در افغانستان است که در بخش های امنیت، اقتصاد و ساخت و ساز به پیشرفت های خوبی رسیده است.”
وی تاکید می کند طرفداران جنرال دوستم با تانک و اسلحه و مهمات می خواستند وارد شهر مزار شوند اما با دستور من جلو آنها گرفته شد.
عطا محمد نور می گوید:”طرفداران دوستم می گفتند که این دموکراسی نیست که جلو ما را بگیری و من می گفتم آیا دموکراسی این است که با تانک و تفنگ وارد شهر شوی.”
سرپرست ولایت بلخ می افزاید کسانی در شورای امنیت ملی از دستوران جنرال دوستم حرف شنوی دارند اما نگذاشتم آشوب و جنگ به مزار شریف برسد.
فرهاد زارع- کابل