طالبان و تلاش برای ارائه یک چهره نو و توانمند برای حکومت داری
همزمان با ادامه روند مذاکرات صلح افغانستان، طالبان در تلاش است با یک تغییر شکل از جمله توان بخشیدن به شبکه حقانی، خود را دولت مناسب و در انتظار نشان دهد.
مذاکره کنندگان از دو طرف در جنگ ۱۹ ساله افغانستان از سپتمبر سال جاری میلادی در قطر وارد مذاکره شده و تلاش میکنند تا یک طرح اولیه را برای کشور پس از خروج نیروهای خارجی و امریکایی در سال آتی میلادی ارائه کنند.
این مذاکرات در یک هتل لوکس در دوحه، قطر با درگیریهایی در افغانستان همراه شده است.
در حالیکه شبه نظامیان به دنبال تسلط در صحنه نبرد شامل حمله گسترده در ماه جاری میلادی در ولایت هلمند هستند، پروپاگاندای طالبان یک جریان با ثبات پیامهای ویدیویی و رسانهای به راه انداخته و گزارشهایی را در وبسایت خود منتشر میکند تا خود را “والیان خوب” جلوه دهند.
در یک سرمقاله اخیر آمده که نیروهای ویژه طالبان در کابل و برای حفاظت از جان مردم در مقابل فساد و بی عدالتی مستقر شدهاند که این روند ضربهای بر مقامهای دولت افغانستان است که تلاش میکنند تا کنترل جرایم را به دست بگیرند.
ویدئوی منتشر شده در فیسبوک از سوی این گروه در سال جاری میلادی نشان میدهد که اعضای آن با ماسک به توزیع مواد ضدعفونی کننده پس از گسترش ویروس کرونا در افغانستان اقدام میکنند.
و اگرچه این گروه بارها و بارها برجها و دکلهای مخابرات و ساختمانهای دولتی را منفجر کرده اما در واتساپ درباره پروژههای زیرساختی نظیر جادهها و کانالهای آبیاری اخباری را منتشر میکند.
صدیق صدیقی، سخنگوی اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان به این تضادها اشاره میکند و میگوید: به عبارتی دیگر، آنها درباره برادری، رحم و شقفت، انسان دوستی، اتحاد، خدمت و محبت در میان مسلمانان سخن میگویند. اما در طرف دیگر، آنها غیرنظامیان بیگناه از جمله زنان و کودکان را میکشند و زخمی میکنند.
طالبان که از ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ در راس قدرت در افغانستان بود، یک شکل از دولت را اداره میکرد که زنان را بابت خروج از خانه مجازات میکرد، سرگرمیها را ممنوع کرده بود و ضرب و شتم و اعدام در ملاء عام امری عادی بود.
حقانی، اصلاحطلب بزرگ
شاید نمایشیترین بخش از روابط عمومی طالبان حول محور شبکه حقانی باشد که شاخه خشن طالبان و مقصر بدترین بی رحمیها در جنگ افغانستان است.
مستند جدید مربوط به زندگی جلال الدین حقانی، موسس این شبکه وی را یک اطلاح طلب بزرگ نشان میدهد که به صورت قهرمانانه برای مدت بیش از ۴۰ سال جنگیده و نخستین آن، علیه شوروی و سپس علیه آمریکاییهاست.
شبکه حقانی که از سوی وزارت خارجه امریکا در ۲۰۱۲ به عنوان یک گروه تروریستی خارجی اعلام شد و به داشتن روابط با دستگاه امنیت مخفی پاکستان متهم است، به یکسری حملات علیه نیروهای خارجی و غیرنظامیان افغان از جمله انفجار کامیون بمب گذاری شده در ۲۰۱۷ در نزدیکی سفارت آلمان در کابل با بیش از ۱۵۰ کشته، ارتباط داده شده است.
این فیلم شامل تصاویر آرشیوی از حقانی عمامه به سر و ریشدار است که در ۲۰۱۸ درگذشت و در آن مدعی شدهاند که وی مدیری موثر در ولایت خوست، پایگاه سابقش بوده که در آن دهها مدرسه مذهبی باز کرده است و سپس بر امور خیریه و مبارزه با فساد تمرکز کرد.
ذبیح الله مجاهد، سخنگوی طالبان نیز میگوید، هدف از این فیلم معرفی حقانی به عنوان یک “نماد” است.
او ادامه میدهد: «ما میخواستیم شیوه زندگی او، فداکاریهایش، سخنرانیهایش برای رهبران آینده و مجاهدین جوان را نشان دهیم.»
حقانی و طالبان، یکی هستند
اندرو واتکینز، تحلیلگر امور افغانستان در اندیشکده گروه بحران میگوید: این فیلم به دنبال تغییر ماهیت شبکه حقانی است که زمانی مرگبار و خودمختار بود و میخواهد آن را با جنبش بسیط طالبان متحد بداند. طالبان دستورکاری واضح دارد و میخواهد به حامیانش و مخاطبان خارجی نشان دهد که دو گروه هر دو یکی هستند.
این تحلیلگر ادامه میدهد: آنها شاید در گذشته یکی نبودند اما حالا هستند. و بزرگداشت بزرگ شبکه حقانی توسط طالبان راهی به سوی مستحکم کردن این رابطه است.
در فبروری، سراجالدین حقانی، یکی از پسران حقانی که اکنون رهبری این شبکه را برعهده گرفته و همچنین معاون رهبر طالبان نیز است، سرمقالهای برای نیویورک تایمز نوشت.
او نوشت: «طالبان آماده توافق بر روی یک سیستم سیاسی جامع و جدید است که در آن صدای مردم افغان بازتاب داشته باشد و دیگر هیچ افغانی احساس نکند که محروم شده است.»
تلاش طالبان برای نشان دادن خودش و حقانی به عنوان حاکمانی کارآمد و با کیفیت از تلاشهای اولیهشان در جلب نظر مردم بسیار متفاوت است، وقتی که این شبه نظامیان، ویدئوییها را تولید میکردند که عاملان انتحاری را نشان میداد و درباره حملات علیه نیروهای غربی بود.
واتکینز همچنین میگوید: این اقدام در راستای نشان دادن تغییر وجهه به صورت مستقیم با مذاکرات صلح ارتباط دارد؛ آنها ظرفیتهایشان را گسترش داده و اکنون در مقیاسی سرسام آور دست به تولید محتوا زدهاند.
خبرگزاری فرانسه