خشکسالی گسترده گور افغان ها را کنده است
عبدالغنی از دهاقین ولایت باغیس می گوید:«خشکسالی سبب می شود ما در نهایت گورهای خود را بکنیم چون راه حلی برای ما وجود ندارد، پولی برای رفتن به کشورهای خارجی نداریم. بسیاری از مردم کودکان خود را رها کرده به ایران می گریزند.»
افغانستان نیز از تغییرات آب و هوایی در سطح جهان تاثیر پذیرفته و دره هایی که زمانی با آب باران و ذوب شدن برف های کوه ها حاصل خیز بود اینک به زمین های خشک و غیربارور تبدیل شده اند و ساکنان بومی آنها برای زنده ماندن به سختی به آب کافی دسترسی دارند. نزدیک به چهار دهه است که بسیاری از مناطق افغانستان از تغییرات منفی آب و هوایی متاثر شده است.
خشک شدن زمین ها و از بین رفتن چراگاه ها به دلیل تکرار خشکسالی سبب شده عده زیادی خانه و زمین های خود را رها کرده به کشورهای همسایه نظیر ایران و پاکستان فرار کنند یا به کمپ های ویژه بی جا شدگان داخلی در شهرهای کلانی مثل کابل پناه ببرند.
عبدالغنی پنجاه و سه ساله و از بزرگان قومی در قریه سنگ آتش بادغیس به «دیلی صباح» می گوید:«از کودکی به یاد دارد که در زمستان ها برف زیادی می بارید و در بهار باران فراوان داشتیم. اما خشکسالی از چند پیش شروع شد و هیچ برفی نبارید و باران به شدت کاهش یافت.»
عبدالغنی که از بین رفتن کشت و کار و محصولات دهاقین را نظاره کرده می گوید:«حتی نمی توان یک پیاله آب از پایپ(لوله) برای نوشیدن به دست آورد.»
اوضاع در افغانستان به شدت بحرانی ست: خشکسالی برای دومین سال تکرار شده است، افغانستانی که قربانی چهل سال جنگ بود با خروج یکباره امریکا و ناتو بیش از پیش دچار مشکلات شدند، بحران انسانی و سقوط اقتصادی ناشی از بلوکه شدن دارایی های افغانستان توسط امریکا و غرب نزدیک است جان میلیون ها افغان را بگیرد و در کنار همه اینها ویروس کرونا نیز دست از سر افغان ها برنداشته است. میلیون ها افغان حتی نمی توانند غذای روزانه خود را تهیه کنند و فاجعه یی عظیم قرار است افغانستان را جارو کند. آنقدر نیست که شکم همه افغان های گرسنه متاثر از جنگ و سقوط اقتصادی و خشکسالی و ویروس کرونا را سیر کند اگرچه در زمستان پیشرو از هیچ بهتر است.
دهاقین بادغیس چشم به بارش برف و باران دارند چون از سیستم آبیاری بی بهره اند. بیچارگی دهاقین قابل لمس است: اگر باران ببارد آنها غذا خواهند داشت و اگر باران نبارد چیزی برای خوردن نخواهند داشت.
عبدالغنی می گوید:«ما در نهایت باید گورهای خود را بکنیم چون راه حلی برای ما وجود ندارد، پولی برای رفتن به کشورهای خارجی نداریم. اصلا نمی توانیم جایی تکان بخوریم.»
خشکسالی شدید نزدیک به شصت درصد ولایات افغانستان را تحت تاثیر خود قرار داده است و تنها درجه تاثیر از یک ولایت تا ولایت دیگر کمی متفاوت است.
عبدالحکیم از کشاورزان قریه هچکه در اطراف قلعه نو ولایت بادغیس نیز می گوید زمین کشاورزی اش اکنون خشک شده و باد سر زمستانی به صورت جان سوزی از سطح آن عبور می کند. این زمین یک زمانی گندم می داد و شکم فامیل هجده نفره مرا سیر می کرد.
او گفت:«هیچ بارانی نیست. اینجا خشکسالی ست و بسیاری از ساکنین بومی قریه از جمله سه پسر بزرگ وی راهی ایران شده اند و او در فکر فرستادن پسر چهارمش که تنها دوازده سال دارد به ایران می باشد. چاره دیگری وجود ندارد.»
عبدالحکیم می گوید بسیاری از مردم در حال ترک منطقه هستند. برخی حتی کودکان را پشت سرخود رها می کنند و می گریزند.
این در حالی ست که براساس نظر کارشناسان تغییرات آب و هوایی قرار است خشکسالی را تشدید کند و این به معنای نواخته شدن زنگ خطر برای افغانستان برای سال های آینده می باشد.
براساس گزارش برنامه جهانی غذا، محیط زیست سازمان ملل و سازمان حفاظت از محیط زیست افغانستان در سال 2016 اثرات تغییرات آب و هوایی در افغانستان جدی ست و اثرات آن از هم اکنون زندگی میلیون ها دهقان و دامدار افغان را تحت تاثیر خود قرار داده است.
به هر صورت باید گفت که در کنار جنگ و ناامنی و بحران های شدید انسانی و اقتصادی نباید خشکسالی را نیز نادیده گرفت. تاثیرات خشکسالی بر زندگی افغان ها به ویژه در مناطق دورافتاده کمتر از جنگ و خشونت طالبان نیست. این داستان زمانی تلخ تر می شود که متوجه شویم مسئولین امارت اسلامی هیچ کاری برای مبارزه با خشکسالی نمی توانند انجام دهند و اصلا برنامه ای ندارند.
