خروج زودهنگام نیروهای امریکایی از افغانستان دست پاکستان را بازتر می کند
کریستوفر میلر، سرپرست وزارت دفاع امریکا (پنتاگون) گفته است که برنامهی خروج نیروها، بدون هیج مکثی از دو کشور (افغانستان و عراق) ادامه دارد و شمار نیروها به مرز ۲۵۰۰ تن تا ۱۵ ماه جنوری -تاریخی که قرار است جو بایدن سندلی ریاستجمهوری را اشغال کند- کاهش خواهد یافت. به مجرد رسیدن به قصر سپید، جو بایدن برنامههای خود را روی دست میگیرد.
میلر که در روز چهارشنبهی هفتهی گذشته سخن میزد، گفت: در سال پیشرو ما نسل جنگ را ریشهکن خواهیم کرد و نیروهای امریکایی (مردان و زنان) را از همه کشورهای جهان به خانه بر میگردانیم.
پایان مارپیچ جنگ ۲۰۰۱
جنگ در ۲۰۰۱ برای بستن بساط شبکهی القاعده آغاز شد. [این شبکهی تروریستی] زیر حاکمیت رژیم طالبان در افغانستان پناه برده بودند و حملهی ۱۱ سپتامبر را راهاندازی کردند. پس از آن، امریکا جنگ را در برابر این گروه و طالبان آغاز کرد و ادعاهایی وجود دارد که در این جنگ، ۲۳۵۰ تن از نیروهای امریکایی زندگی خود را از دست دادند و بیش از ۲۰۰۰ تن دیگر زخمی شده اند.
ترامپ در کارزارهای انتخابات ۲۰۱۶ خود تعهد کرده بود که سربازان امریکایی را –از افغانستان و عراق- به خانه بر میگرداند و نیروهای باقیمانده در افغانستان و عراق از سیاست خارجی امریکا دفاع خواهند کرد و وضعیت منطقهای را تحت مراقبت خواهند داشت.
در رابط به خروج نیروها از جنگ افغانستان و عراق، همسویی و اعتماد قابل ملاحظهای میان ترامپ و برخی از اعضای حزب دموکراتهای امریکا وجود داشت؛ اما این تفکر مخالفت جمهوریخواهان و ناتو را به همراه داشت.
آدام اسمیت، رییس کمیتهی دفاعی کانگرس امریکا گفت که کاهش نیروهای در افغانستان به ۲۵۰۰ تن، یک راهبرد درست است. همزمان اما این کاهش باید به اساس مسوولیتپذیری و با درنظرداشت شرایط منطقهای صورت بگیرد؛ خروج مسوولانه و محتاطانه باشد و اطمینان حاصل شود که این کاهش مسوولانه و محتاطانه صورت گرفته است و اطمینان حاصل شود که ثبات منطقهای آسیب نمیبیند.
با این حال اما «مک ترون باری»، عضو دیگر کمیتهی دفاعی سنای امریکا، در رابطه به خروج نیروهای امریکایی هشدار داده و گفته است که خروج اضافهی نیروها از یک محل که گروه تروریستی فعالیت دارند، اشتباه است.
خروج زودهنگام میتواند جرات طالبان را در روند گفتوگوها افزایش بدهد. «طالبان برای فراهمشدن زمینهی تامین صلح هیچ اقدام نکردند و با درنظرداشت شرایط چیزی نداشتند و تنها انتظار خروج نیروهای امریکایی را دارند.»
امضای توافقنامهی صلح که مقدمهای برای آغاز روند مذاکرات به نظر میرسید، سمبلیک است و گروه تررویستی پیهم به حملات خود بر بزرگشهرهای افغانستان ادامه میدهد.
هزینهی خروج نیروها
ینس ستنبرگ، رییس دبیرخانهی ناتو در بروکسل گفت که خروج نابههنگام از «افغانستان» هزینهی هنگفت در پی خواهد داشت. او هشدار داد که با خروج، افغانستان دوباره به مرکز تروریزم بینالمللی تبدیل خواهد شد و داعش که در سوریه و عراق شکست خورده است، دوباره در این مکان خلافت خود را بازسازی خواهند کرد.
هرچند جو یایدن زمانی به خروج از افغانستان تاکید داشت و تمرکز جدی خود را روی مبارزه با شبکهی القاعده پهن کرده بود؛ اما هیچگاه به جدیت ترامپ خواهان ترککردن ساحه نبود. تصمیم ترامپ ساختار یک پالیسی است که به جدیت روی دست گرفته شد، این بخش از تصمیم مشترک او و تیمش است که بدون درنظرداشت معلومات عمومی لازماجرا شده است.
جو یایدن در زمان معاونیت ریاستجمهوری بارک اوباما مخالف افزایش نیروها در افغانستان بود. در این زمان (۲۰۰۹) نیروهای امریکایی به دلیل سرنگونکردن گروههای تروریستی –طالبان و القاعده- از ۳۰ هزار به ۱۰۰ هزار تن افزایش یافت.
دستاندازی پاکستان
پاکستان یکی از بازیگران جدی در منطقه است و برای امریکا پس از ورود به افغانستان در ۲۰۰۱ مفید تمام شد. زمانی القاعده تحت ادارهی طالبان و اسلامآباد بود به اسامه بن لادن -رهبر القاعده- پناه داده بودند. عمران خان نخستوزیر پاکستان پس از اعلام خروج نیروهای امریکایی و در آستانهی روند صلح از افغانستان دیدار کرد. رییسجمهور غنی این دیدار را یکی از تاریخیترین دیدارهای پس از اعلام خروج نیروهای امریکایی از افغانستان اعلام کرد؛ اما از این سفر چیزی با رسانهها شریک نشد.
دولت با ارزشهای غربی افغانستان که به حمایت امریکا روی صحنه آمده است، به دلیل حمایت اسلامآباد از طالبان، به پاکستان بدگمان است؛ اما اکنون غنی در تلاش برقراری رابطهی نزدیک با پاکستان بر آمده است تا[این کشور] در گفتوگوی صلح میان طالبان و دولت افغانستان سهولتسازی کند. این روشن است که با آمدن طالبان دست پاکستان در افغانستان بازتر خواهد شد؛ زمانی نیروهای خارجی افغانستان را ترک کنند.
از طرفی هم، در صورتی که نیروهای امریکایی کاهش یابند و فعالیت گسترده نداشته باشند و حمایت همچنان سیر نزولی داشته باشد، باز هم قدرت و نفوذ پاکستان کاهش مییابد؛ به این دلیل که نیروهای امریکایی اجازهی تردد به نفوذی پاکستان (تروریستان) را از گذرگاه مرزی دیورند نمیدهند، هرچند در گذشتهها چنین رویکردی وجود نداشته است. افزون بر آن ممکن پاکستان در تلاش اجراییکردن و گسترش نفوذش از طریق دیپلماسی طالبان باشد. قدرتگرفتن دوبارهی داعش در افغانستان، برای پاکستان و جهان خظرآفرین است. شاخهی خراسان داعش برای هردو کشور افغانستان و پاکستان خطر میآفریند و پاکستان برای دفاع از خود نیاز به گروه همانند –داعش- دارد؛ زیرا به دلیل هراس امریکا نمیتواند با این گروه رابطه تامین کند. اکنون هیچ مخالفت جدی در پنتاگون برای خروج وجود ندارد.
South Asia Monitor
ابوبکر صدیق