تاریخ فرار حقارت بار غنی را از یاد نمی برد
سه روز پس از تخلیهی کابل، محمداشرف غنی، رییس جمهور پیشین افغانستان که بهگونهی مخفیانه از کابل بیرون شده بود، در پیام ویدیوییای با شهروندان افغانستان صحبت کرد؛ صحبتهای آقای غنی که در امارات متحدهی عربی، ثبت شده بود، بازتاب گستردهای در شبکههای اجتماعی یافته و واکنشهای تند کاربران را نیز به همراه داشته است.
اسد بودا، نویسنده، پس از نشر صحبتهای آقای غنی، در برگهی تویترش نوشته است؛ اشرف غنی با همه لج کرد و حالا تنها و منزوی شده، با خودش لج میکند که چرا فرار کرده؟ «تاریخ، این صحنهی حقارتبارت را از یاد نخواهد برد.»
اشرف غنی، در پیام ویدیویی اش، گفت روز یکشنبه به کار عادی اش ادامه میداد که مسؤولان امنیتی اش، خبر یک توطئه را به او میدهند. غنی تصریح کرد: «جنگجویان طالبان در اطراف دروازههای ارگ جابهجا شده بودند و همکاران امنیتی توان مقابله با آنان را از دست داده بودند.»
آقای غنی، در پیام خود، به نحوی ادعای بردن چند موتر پول نقد را که چندی پیش در رسانهها دستبهدست میشد، رد کرد و گفت دست خالی به امارات رفته است. «زیر فشار تیم امنیتی، حتا نتوانستم، به جای چپلی بوت بپوشم و کتاب و کتابچهها و لبتاب شخصی ام را که همه جزو داشتههای مادی و معنوی من و اسرار محرم دولتی بود، بردارم.»
ادعای خروج ناگهانی بر اثر فشار امنیتی توسط رییسجمهور پیشین کشور، واکنشهای زیادی در پی داشته است. عطیه مهربان، فعال حقوق زن، با نشر فهرست همراهان آقای غنی، نوشته است که اشرف غنی به قول خودش، فرصت پوشیدن بوتهایش را نداشته؛ اما توانسته است که ۵۲ نفر از حلقهی مافیایی اش را از کابل جمع کند و به هواپیما برساند.
فهرست همراهان اشرفغنی که کشور را ترک کرده اند، توسط تلویزیون افغانستان انترنشنال، همگانی شده است. بر پایهی این فهرست، ۵۲ نفر همراه با آقای غنی از کشور خارج شده است.
همچنان، باری سلام، یکی از کارمندان وزارت خارجهی کشور، مدعی شده است رییسجمهور غنی، چند روز پیش، پاسپورتش را از وزارت خارجه خواسته بود. «پاسپورتش را چند روز پیش از فرار، از وزارت خارجه طلب کرده بود و خوب میدانست که چه میکند؛ حالا میگوید وقت بوتپوشیدن را نیافته است. ملتی را شرمسار و سرافکنده و بیسرنوشت ساخت؛ ولی هنوز ذرهتی حیا ندارد.» ذکی دریابی، مدیرمسؤول روزنامهی اطلاعات روز، فهرست دیدارهای روز یکشنبهی رییسجمهور غنی را نشر کرده و نوشته است: «در یک روز شش نفر را ملاقات کردی، آن هم در یک ساعت، فرصت چپلق پوشیدن را نداشتی؟ به به!»
رییسجمهور غنی، تأکید کرد که او در حال مشورت است تا به کشور برگردد و به مبارزه اش برای تأمین عدالت، حاکمیت افغانستانیها بر افغانستان و اعادهی ارزشها و دستآوردهای واقعی اسلامی و ملی این کشور ادامه دهد. به گفتهی او، اگر در کابل میماند یک بار دیگر رییسجمهور در پیش روی مردم به دار آویخته میشد. «مرگ باعزت ترس ندارد؛ اما برای جلوگیری از خونریزی و تکرار فاجعهی شرمآور تاریخی، کابل را ترک کرده است.»
هارون معترف، فعال رسانهای، نوشته است که تلاش اشرف غنی در دورهی ریاستجمهوری اش این بود که نباید کسی حتا یک روز، به حیث سرپرست ریاستجمهوری ایفای وظیفه کند. «سخنرانی غنی یک علت اساسی دارد، اعلام امرالله صالح به حیث سرپرست ریاستجمهوری.»
چندی پیش، امرالله صالح، معاون نخست آقای غنی، ادعا کرد که به اساس حکم صریح قانون اساسی افغانستان، در صورت نبود، فرار و یا مرگ رییسجمهور، معاون نخستش، به عنوان سرپرست مقام ریاستجمهوری قرار میگیرد. «من در داخل کشور استم و به صورت قانونی و مشروع سرپرست این مقام استم.» معترف اما میافزاید که ادعای آقای صالح، هم طالبان و هم «تمامیتخواهان» را در چالش جدی مشروعیت قرار داد. او، احتمال داده است که طالبان و یا حامد کرزی، باعث شده باشند که رییسجمهور غنی، از رأیزنی و بازگشتش سخن بگوید.
آقای غنی، در بخشی از سخنانش گفت که در میدان سیاست شکست خورده است. «نیروهای امنیتی و دفاعی شکست نخورده اند؛ بل که شکست از سیاستهای حکومت، طالبان و جامعهی جهانی بود که صلح را به جنگ تبدیل کرد.»
رییسجمهور غنی، پس از این که بیشتر از ۳۰ ولایت افغانستان به دست گروه طالبان، سقوط کرد و جنگجویان طالب در پشت دروازههای کابل رسیده بودند، ارگ ریاستجمهوری را ترک کرد. او، پس از ترک کشور، در صفحهی فیسبوکش، نوشت که برای جلوگیری از خونریزی مجبور شده است که از افغانستان خارج شود.