با چراغ سبزهای اندکی که این روزها طالبان برای مذاکره از خود نشان داده‌اند و تلاش قدرت‌های منطقه نظیر روسیه برای پیش‌برد پروسه صلح افغانستان، به نظر می‌رسد صلح افغانستان وارد یک مرحله تازه‌ای شده باشد.
زلمی خلیل‌زاد، نماینده ویژه امریکا درامور صلح افغانستان، در سفر قبلی‌اش به افغانستان و برخی کشورهای منطقه که چهارمین سفر وی به حساب می‌آمد، یک گفت‌وگوی ماراتون شکل پنج روزه را با نمایندگان طالبان در دوحه قطر برگزار کرد.
خلیل‌زاد پس از این دیدار در تویتی نوشت که دو طرف روی برخی مسائل پیشرفت‌های خوبی داشته و دور بعدی این گفت‌وگو ها قرار است در 25 فبروری(ماه میلادی جاری) برگزار گردد.
طالبان نیز اعلام کردند که در این نشست با زلمی خلیل‌زاد روی چارچوب ختم جنگ در افغانستان به توافق رسیده‌اند که براساس آن قرار است پس از امضای معاهده صلح طی هجده ماه نیروهای خارجی از افغانستان خارج شوند. طالبان همچنین تأکید کردند که به امریکا تعهد سپرده‌اند اجازه ندهند گروه‌هایی مثل القاعده و داعش از خاک افغانستان برای انجام حملات تروریستی علیه امریکا و دیگر کشورها استفاده کنند.
ایالات متحده در حالی تلاش دارد پروسه صلح افغانستان را به پیش‌ببرد که برای خروج نیروهای خود از افغانستان عجله دارد.
دونالد ترامپ، رئیس جمهور امریکا، پس از
نشست مستقیم نمایندگان طالبان با زلمی خلیل‌زاد در دوحه قطر گفت: «برای اولین بار
است که طالبان از صلح گپ می‌زنند و اگر این اتفاق بیفتد، می‌توانیم سربازان خود را
به خانه بازگردانیم.»
نکته‌ای که در این میان شتاب امریکا و برخی
کشورهای منطقه برای به موفقیت رساندن پروسه صلح افغانستان را با اماواگر روبرو
ساخته، عدم حضور دولت افغانستان در مذاکرات مستقیم امریکا با طالبان در مورد صلح
می‌باشد، طالبان هنوز تمایلی به مذاکره با دولت افغانستان ندارند.
رئس جمهور غنی برای تشویق طالبان جهت مذاکره با دولت افغانستان حاضر است امتیازات خوبی به آنها بدهد.
رئیس جمهور غنی چند روز پیش(دهم فبروری) در
سفرش به ننگرهار گفت دولت افغانستان حاضر است در کابل به طالبان دفتر بدهد اما
طالبان باز هم به ندای غنی لبیک نگفتند و این نشان می‌دهد که رابطه طالبان با دولت
کابل نیازمند یک بازنگری جدی می‌باشد.
امریکا به دولت کابل اطمینان می‌دهد تا
زمانیکه امنیت افغانستان تضمین نشود، نیروهایش از افغانستان را خارج نمی‌کند، اما
طالبان این تصمیم امریکا را خلاف تعهدات
نشست مستقیم امریکا و طالبان که در دوحه برگزار شد، می‌دانند.
سیاست دو پهلوی امریکا در مورد خروج
نیروهایش از افغانستان و شامل ساختن دولت افغانستان در مذاکره مستقیم با طالبان
سبب شده دیدگاه‌ها در مورد صلح افغانستان زیر سایه‌ی تردیدها قرار گیرد.
علاوه بر امریکا، روسیه و ازبکستان نیز در
ساخت مکانیزم صلح افغانستان وارد شده‌اند؛ روسیه «پروسه مسکو» و تاشکند «کنفرانس
صلح افغانستان» را برای پیش‌برد صلح افغانستان برگزار کرده‌اند.
روسیه در مورد صلح افغانستان دو ملاحظه دارد: یکی اینکه، روسیه امنیت در افغانستان را برای امنیت خود مهم می‌داند چراکه ناامنی در افغانستان اگر از حد معمول فراتر رود، می‌تواند روسیه و دیگر کشورهای آسیای میانه را تهدید کند.
دیگر اینکه، حضور قوی روسیه در پروسه صلح
افغانستان می‌تواند جایگاه این کشور در افغانستان و آسیای میانه را تقویت کند و
سبب قدرت بیشتر روسیه در منطقه «اوراسیا» گردد.
در اواخر ماه مارچ سال گذشته میلادی،
تاشکند میزبان یک کنفرانس در مورد صلح افغانستان بود که در آن نمایندگانی از
افغانستان، پاکستان، ایران، امریکا، روسیه، چین، سازمان ملل و اتحادیه اروپا حضور
داشتند.
شرکت‌کنندگان نشست تاشکند در اعلامیه پایانی خود بر مذاکره بدون قیدوشرط طالبان با دولت افغانستان تأکید کردند و از طالبان خواستند پیشنهاد صلح دولت افغانستان را بپذیرد.
کنفرانس تاشکند اگرچه مکانیزمی برای صلح ارائه نکرد اما فواید خود را داشت، عدم حضور طالبان در این نشست موفقیت دستاوردهای نشست تاشکند را زیر سئوال برد.
این همه در حالی‌ست که صلح و ثبات آرزوی دیرینه شهروندان افغانستان است و به نظر می‌رسد در ابعادی فراتر کشورهای منطقه به شمول روسیه، ازبکستان، عربستان سعودی، تاجیکستان و هند تمایل نیز دارند در پیش‌برد پروسه صلح افغانستان نقش پررنگ بگیرند.
اما آنچه این آرزوی افغان‌ها و علاقه‌مندی کشورهای منطقه و فرا منطقه را با مشکل روبرو ساخته، ناتوانی تلاش‌هایی که تاکنون انجام شده در متقاعد ساختن طالبان به مذاکره مستقیم با دولت افغانستان می‌باشد.
اینکه چه زمانی، تلاش‌ها برای صلح
افغانستان می‌تواند به مکانیزمی مشخص برای رسیدن به صلح، ختم جنگ و رفاه مردم
افغانستان منجر شود را گذشت زمان مشخص می‌کند.
