افغانستان؛ صحنه تیاتر مایک پمپئو وزیر خارجه جدید آمریکا

و یا اینکه مایک پمپئو می تواند این مسایل را نادیده بگیرد و جای پای پیشین خود یعنی ریکس تیلرسون بگذارد، که اما این نیز یک اشتباه است. عدم تمرکز تیم پمپئو، به هدر رفتن زمان، تلاش، جان و سرمایه آمریکا در افغانستان می انجامد و ملت افغانستان نیز بار دیگر همان شرایطی را تجربه خواهد کرد که ده ها سال پیش دیگر قدرت های آن زمان بر افغانستان متحمل کردند.

176 سال پیش، پس از آنکه نیروهای هندی و انگلیسی کابل را به تصرف خود در آوردند، خاطرشان طوری جمع بود که گویا نیروهای دشمن (نیروهای محلی) شکست خورده و منافع آنها دیگر تامین شده است. اما شورش محلی سبب خروجی مرگبار و وحشیانه برای آنها گردید. برای مثال از 16500 سرباز انگلیسی و هندی که در سال 1842 کابل را به مقصد جلال آباد برای پناه گرفتن ترک کرده بودند، تنها 150 تن به جلال آباد رسیدند.

بنابراین چه کار باید کرد؟

پمپئو در وهله اول باید متوجه شود که سیاست افغانستان را نمی توان تنها به عهده پنتاگون واگذار کرد؛ اشتباهی که تیلرسون دچار آن شد. گرچه جیمز ماتیس که باید نیروهای امنیتی افغانستان را آموزش دهد و پشتیبانی تجهیزاتی و اطلاعاتی به آنها بدهد، وظیفه ای حیاتی به دوش دارد، اما باز هم به تنهایی نمی تواند حکومتداری خوب در افغانستان را تامین و با فعالیت های شورشیان مقابله کند.

نظامیان ما (نظامیان آمریکایی) ساخته شده اند تا آموزش بدهند و در صورت نیاز مبارزه کنند؛ آنها نیرویی قابل تحسین و ویرانگر هستند. اما سازنده نیستند؛ پس بیایید از آنها نخواهیم که ملت بسازند. اگر قرار است افغانستان، افغانستانی با ثبات شود، بگذارید افغان ها خود آن را بسازند، و این وزارت خارجه (آمریکا) است که باید کمکش کند.

مایک پمپئو باید با طالبان و دیگر گروه های شورشی وارد مذاکره گردد. اما این گفتگوها باید با پشتیبانی نیروهای نظامی صورت گیرد، که دونالد ترامپ نیز، این نیروها را با تعهد بر اینکه تا زمانی که نیاز باشد سربازان آمریکایی در میدان می مانند، برای پمپئو تامین کرده است.

مایک پمپئو با توجه به افزایش شکاف ها میان هم سران افغانستان و هم سازمان های مختلف طالبان پاکستانی و فشارهای بی سابقه آمریکا و عربستان بر پاکستان، می تواند هم اکنون از موضعی پر قوت تر وارد این مذاکرات گردد.

او باید وضع موجود در افغانستان را هر چه سریع تر تغییر دهد. گزارش اخیر اداره بازرسی ایالات متحده از روند بازسازی افغانستان (اداره سیگار) حاکی از ادامه به هدررفتن و ناکامی برنامه های آمریکا است.

وزارت خارجه (آمریکا) می تواند با همکاری چند سازمان دیگر اوضاع را درست کند. برخلاف آبروریزی در سیاست های دولت های پیشین مانند جرج بوش و باراک اوباما در افغانستان، تاکنون به اندازه شرایط فعلی، همکاری میان نهادهای مختلف آمریکا در افغانستان نبوده است.

واشگتن ایکزامینر می نویسد که از نامزدی مایک پمپئو برای احراز کرسی وزارت خارجه حمایت کرده اند، زیرا باور بر این داشتند که توانایی مدیریتی پمپئو می تواند مسایل بزرگ را حل کند؛ و هم اکنون، سیاستی که او در قبال افغانستان روی دست می گیرد، اولین و بزرگترین امتحانی است که نشان می دهد باوری درست به پمپئو داشته اند و یا خیر.

واشنگتن ایکزامینر