اشرف غنی کیست؟
محمد اشرف غنی، برای دور دوم برنده انتخابات جنجالی ریاست جمهوری افغانستان اعلام شد.
محمد اشرف غنی که از چهرههای آکادمیک افغانستان نیز به حساب میآید، ۷۰ سال دارد، از قومیت پشتون و متولد ولایت لوگر در جنوب افغانستان است.
آقای غنی در دانشگاه آمریکایی در بیروت و دانشگاههای آمریکا تحصیل کرده است. دکترای مردم شناسی از دانشگاه کلمبیا و و سابقه کار در بانک جهانی دارد.
او بعد از سی سال زندگی در تبعید، با سرنگونی حاکمیت طالبان، به افغانستان بازگشت. نخست با سازمان ملل متحد کار میکرد و سپس در حکومت انتقالی به عنوان وزیر مالیه/دارایی وارد کابینه آقای کرزی شد.
آقای غنی نقش موثر در ایجاد پل ارتباط میان حکومت افغانستان و کشورهای تمویل کننده بازسازی افغانستان در دوره جدید را ایفا کرده و به سرازیر شدن کمکهای کلان مالى به افغانستان کمک کرد.
در دوره اول ریاست جمهوری آقای غنی، ژنرال عبدالرشید دوستم و سرور دانش، معاونان اول و دوم بودند. انتخابات جنجالی سال ۱۳۹۳ با میانجیگری جان کری، وزیر خارجه وقت آمریکا به یک توافق سیاسی و تشکیل حکومت وحدت ملی انجامید که در ۳۰ سنبله/شهریور ۱۳۹۳ اعلام شد.
در افغانستان، اشرف غنی را به چشم یک تکنوکرات نزدیک به غرب مىشناسند، صفتی که در افغانستان امروزی هم حسن و هم عیب یک سیاستمدار به شمار میرود. طرفدارانش او را در افغانستان نیازمند به همکارىهاى غرب مىدانند و مخالفانش، غربگرایى او را علیهاش به کار مىبرند.
در انتخابات ریاست جمهوری در ۲۰۰۹ در رقابت با حامد کرزی، رئیس جمهور پیشین او فقط سه درصد رای گرفته بود.
در انتخابات ۱۳۹۳ در دور اول با کسب ۳۷ درصد کل آرا پس از عبدالله عبدالله، نامزد دوم انتخابات شد و به دور دوم راه یافت. در دور دوم انتخابات اما رئیس کمیسیون انتخابات او را رئیس جمهور افغانستان اعلام کرد.
یک سال و نیم بعد در اسفند/حوت سال ۱۳۹۴ کمیسیون انتخابات اعلام کرد که پس از باطل شدن آرای تقلبی، درانتخابات سال ۱۳۹۳آقای غنی بیش از ۳.۹ میلیون رای؛ ۵۵.۲۷ درصد آرا و آقای عبدالله بیشتر از ۳.۱ میلیون رای؛ ۴۴.۷۳ درصد آرا را بدست آوردهاند.
او موجودیت فساد در ادارات دولتی و عدم موفقیت برنامههای آقای کرزی برای مبارزه با فساد را ناشی از ضعف مدیریت میداند.
آقای غنی در مبارزات انتخاباتی خود از طرفدار حفظ نظام ریاستی بوده است. اما در توافقنامهای حکومت وحدت ملی که در ۲۰۱۴ با عبدالله عبدالله امضا کرد، تعهد کرد که تغییر نظام سیاسی افغانستان را به رای لویه جرگه بگذارد. این لویه جرگه باید دو سال بعد از اعلام ریاست جمهوری آقای غنی برگزار میشد که در نهایت برگزار نشد.
آقای غنی با رقیب انتخاباتی خود عبدالله عبدالله، رهبری پنجاه درصد حکومت ائتلافی را به نام “حکومت وحدت ملی” واگذار کرده بود ولی آقای عبدالله بارها اعتراض کرد که این توافقنامه از طرف آقای غنی نقض شده است.
آقای غنی در ماه جون ۲۰۰۲ میلادی به عنوان وزیر مالیه/دارایی به عضویت کابینه دولت انتقالی به رهبری حامد کرزی درآمد و تا دسامبر ۲۰۰۴ در این مقام بود.
او در وزارت مالیه دست به اصلاحات مالی زد و موفقیت هایی هم در این زمینه داشت؛ اما بعداً او در این کار با مخالفت هایی مواجه شد.
آقای غنی پس از انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۳ خورشیدی به کابینه بعدی حکومت کرزی راه نیافت و به ریاست دانشگاه کابل منصوب شد.
او پس از دو سال کار از این مقام کناره گرفت و به یکی از منتقدان جدی حکومت آقای کرزی بدل شد.
آقای غنی در سال ۲۰۰۶ میلادی از سوی افغانستان به عنوان نامزد دبیر کلی سازمان ملل برای جانشینی کوفی عنان معرفی شد، اما در برابر بان کی مون، دبیر کل پیشین این سازمان شکست خورد.
او در دروان ریاست جمهوری خود نیز با انتقادهای زیادی مواجه شد. آقای غنی بعد از اینکه به ریاست جمهوری افغانستان رسیده، نام خانوادگیاش “احمدزی” را حذف کرد و دلیل این کار را عدم تعلقش به قوم خاص دانست.