حامد کرزی، رئیس جمهوری پیشین افغانستان می‌گوید حکومت افغانستان دولت نباید “به بهانه آتش‌بس” مانع آغاز گفت‌وگوهای “بین‌الافغانی” صلح شود.
آقای کرزی امروز یکشنبه (۲۹جدی/دی) در گفتگو با بی‌بی‌سی گفت “کاهش خشونت‌ها” در این مرحل برای افغانستان یک موضوع بزرگ است.
با مطرح شدن پیشنهاد “کاهش خشونت” از سوی طالبان درمذاکرات صلح با آمریکا؛ دولت افغانستان از چند روز به اینسو پیوسته به بر برقراری آتش‌بس تاکید کرده و طرح “کاهش خشونت” را مبهم خوانده است.
آقای کرزی گفت تاکید بیش از حد به برقراری آتش‌بس از سوی دولت افغانستان، مانع آغاز مذاکرات میان‌افغان‌ها خواهد شد.
آقای کرزی تاکید کرد با دیدگاه دولت موافق نیست و از اشرف غنی، رئیس جمهوری این کشور می‌خواهد تا هرچه زودتر برای “مذاکرات بین‌الافغانی” حاضر شود.
استدلال دولت
در همین حال سرور دانش، معاون دوم ریاست جمهوری افغانستان می‌گوید طرح “کاهش خشونت” نوعی “فرار از صلح و فریب جامعه جهانی” است.
آقای دانش امروز در مراسمی در کابل با اشاره به گفتگوهای صلح افغانستان گفت: ممکن است با چنین توجیهاتی از سوی گروه طالبان جانب ایالات متحده حاضر شود سند توافقنامه را امضا کند اما این برای مردم افغانستان که طرف اصلی قضیه است هیچ مشکلی را حل نخواهد ساخت.
آقای دانش از به حاشیه رانده شدن دولت، احزاب سیاسی و نهادهای جامعه مدنی در گفتگوهای صلح انتقاد کرد و گفت در چنین وضعیتی صلح “به آن معنایی که مورد نظر مردم افغانستان است امکان پذیر نیست.”
آقای دانش اضافه کرد تا زمانی که مذاکرت بین‌الافغانی با محوریت دولت افغانستان آغاز نشده و آتش‌بس سراسری تامین نشود، “هیچ اعتمادی بین دو طرف و یا هیچ امیدی برای آینده به وجود نخواهد آمد.”
همچنین او تاکید کرد “توافق بر نظام امارتی یا هر نوع نظامی که از آن صدای پای دیکتاتوری و استبداد شنیده شود و جمهوریت و حقوق بشری افراد را نقض کند، نه تنها صلح را به ارمغان نمی‌آورد بلکه جنگ را با نام و عنوان دیگری در افغانستان تشدید خواهد کرد.”
طالبان چند روز قبل طرح “کاهش خشونت” را که در برگیرنده شهرهای بزرگ افغانستان می‌شود به زلمی خلیلزاد، نماینده ویژه آمریکا برای صلح افغانستان سپردند.
گروه طالبان گفته درست بعد از امضای توافقنامه با آمریکا مذاکرات بین‌الافغانی آغاز و در آن روی آتش‌بس بحث خواهد شد. اما دولت افغانستان تاکید می‌کند که قبل از آغاز مذاکرات بین‌الافغانی باید آتش‌بس سراسری در این کشور تامین شود.
دو روز قبل نیز آقای خلیلزاد با فرستاده ویژه سازمان ملل برای افغانستان، نمایندگان اتحادیه اروپا، آلمان و سفیر غیرنظامی ناتو و سفیر فرانسه درباره طرح “کاهش خشونت” از طرف طالبان در دبی بحث و رایزنی کردند.
بعد از این دیدار مارک پوتزل، نماینده ویژه آلمان برای افغانستان درصفحه تویترش نوشت که آنان درباره گام‌های پیش رو برای رسیدن افغانستان به یک توافق همه جانبه صلح بحث کردند و توافق کردند که کاهش خشونت مهم است.
همزمان رونالد کوبیا، نماینده ویژه اتحادیه اروپا برای افغانستان نیز در توییترش نوشته که آتش‌بس و کاهش خشونت‌ها و گفتگوهای “بین‌الافغانی” در این نشست مورد بحث قرار گرفت و به گفته او “نکات مشترک” زیادی وجود داشت.
روز گذشته صدیق صدیقی، سخنگوی رئیس جمهوری افغانستان نیز تاکید کرد که روسای جمهوری افغانستان و آمریکا در دیدار اخیرشان بر برقراری آتش‌بس به عنوان پیش‌شرط آغاز دوباره مذاکرات صلح آمریکا با طالبان به توافق رسیده بودند. اما تصریح کرد که نمایندگان آمریکا و طالبان تا هنوز روی آتش‌بس به پیشرفت‌های لازم دست نیافته‌اند.
در دور دهم مذاکرات آمریکا و طالبان که ۱۶ آذر/قوس آغاز شد و تا تاریخ ۲۲ ادامه یافت، موضوع اصلی کاهش خشونت و آتش بس اعلام شده بود. بعدا این نشست متوقف و به طالبان اجازه مشورت با رهبرانشان در این باره داده شد.
اما اکنون دولت افغانستان تاکید دارد به غیر از آتش‌بس؛ طرح دیگری به نام “کاهش خشونت‌ها” برایش قابل قبول نیست.
مذاکرات آمریکا و طالبان از آغاز تاکنون
تاکنون ۱۰ نشست میان دیپلمات‌های آمریکا و نمایندگان طالبان صورت گرفته است؛ نه نشست در دوحه پایتخت قطر و یک نشست در شهر ابوظبی امارات متحده عربی.
اولین نشست ۱۲ اکتبر سال ۲۰۱۸ در شهر دوحه قطر برگزار شد.
نشست دوم ۱۶ نوامبر سال ۲۰۱۸ بار دیگر به میزبانی قطر در شهر دوحه قطر برگزار شد.
۱۷ دسامبر سال ۲۰۱۸ نشست سوم در شهر ابوظبی امارات متحده عربی بود. این نشست برای سه روز ادامه داشت و طالبان به هیأت افغانی اجازه شرکت در نشست را نداد.
۱۹ ژانویه سال ۲۰۱۹ دور چهارم گفتگوها بار دیگر در شهر دوحه قطر برگزار شد.
۲۵ فوریه سال ۲۰۱۹ دور پنجم در دوحه قطر برگزار شد و در این نشست، زلمی خلیلزاد، نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا برای صلح افغانستان برای نخستین بار با ملا عبدالغنی برادر معاون رهبر طالبان در دوحه قطر دیدار کرد. این دور گفتگو برای ۱۶ روز ادامه یافت.
دور ششم گفت‌وگوهای آمریکا و طالبان پس از ۹ روز، پنجشنبه ۱۹ ثور/اردیبهشت پایان یافت. دو طرف اعلام کرد که این نشست با پیشرفت‌های همراه بوده است.
دور هفتم ۲۹ ژوئن آغاز در دوحه، پایتخت قطر آغاز و برای چند روز طول کشید. در این دور، دو طرف گفته بودند پیشرفت‌هایی حاصل شده و روی بسیاری مسائل توافق به دست آمده است.
دور هشتم مذاکرات میان نمایندگان آمریکا و گروه طالبان (۱۲ اسد/مرداد) در دوحه، پایتخت قطر آغاز و تا ۹ روز با گفت‌وگو میان دو طرف جریان داشت. زلمی خلیلزاد با پایان این نشست ابراز امیدواری کرد که این عید (قربان) آخرین عیدی باشد که افغانستان در جنگ به سر می‌برد.
دور نهم مذاکرات آمریکا و طالبان ۳۱ اسد/مرداد در دوحه آغاز شد و مدت ده روز ادامه داشت. این یکی از مهمترین نشست‌ها بود. بعد از پایان این نشست آقای خلیلزاد در رشته توییت‌هایی نوشت “ما در آستانه یک توافقی هستیم که خشونت را کاهش داده و راه را برای افغان‌ها خواهد گشود تا برای مذاکرات در مورد یک صلح باعزت و پایدار و یک افغانستان متحد و با اقتدار که ایالات متحده، متحدانش و هیچ کشور دیگر را تهدید نکند، با هم بنشینند.”
دور دهم مذاکرات آمریکا و طالبان نیز ۱۶ آذر/قوس آغاز و تا تاریخ ۲۲ ادامه یافت. موضوع اصلی این دور کاهش خشونت و آتش بس اعلام شده بود.
