واکنش ها به اعلام نتایج ابتدایی انتخابات پارلمانی در کابل
کمسیون مستقل انتخابات پس ازسه ماه تأخیر نتایج ابتدایی انتخابات پارلمانی در حوزه کابل را اعلام کرد. در میان نامزدان برنده در انتخابات بیشتر تاجران و افراد پولدار دیده میشوند، ولی نام جوانان تحصیلکرده در این لیست دیده نمیشود.
در حالی که انتظار میرفت جوانان تحصیلکرده با برنامههای منظم اینبار به پارلمان افغانستان راه یابند؛ ولی نتایج ابتدایی نشان میدهد که بیشتر کرسیهای پارلمان را تاجران و سرمایهدارانی بدست آوردهاند که مبالغ هنگفتی را در مبارزات انتخاباتی مصرف کردهاند.
ولایت کابل در پارلمان افغانستان ۳۳ کرسی دارد. از این میان ۹ زن و ۲۴ مرد به پارلمان راه یافتهاند. زنان برنده، در آخر لیست کمسیون انتخابات قرار دارند و به دلیل تبعیض مثبتی که در قانون اساسی و قانون انتخابات برأِی زنان مدنظر گرفته شده، این تعداد زنان براساس سهمیه شان به پارلمان راه یافته اند.
البته این نتیجه ابتدایی است و ممکن است در نتیجه رسیدگی به شکایات توسط کمسیون شکایات انتخاباتی، تغییراتی در آن وارد شود.
حفیظ الله ذکی، روزنامه نگار و آگاه مسایل سیاسی میگوید در انتخابات پارلمانی تقلب و معاملات پولی پیش از اعلام نتایج به حدی بود که اعتبار این روند را نزد مردم صدمه زد: «از ابتدا پیش بینی میشد که نتایج انتخابات مانند خود انتخابات نمیتواند انتظارات مردم را براورده بسازد.»
به دنبال اعلام نتایج ابتدایی انتخابات پارلمانی در کابل، شماری از کاربران شبکههای مجازی به آن واکنش نشان دادند. برخی از کاربران نوشتهاند که بهتر بود به جای انتخابات، کمسیون مستقل انتخابات نمایندگان تاجران و سرمایه داران را بدون مصارف هنگفت و سرگردانیها مردم، به پارلمان میفرستاد.
تعدادی از نامزدانی که نام شان در لیست ابتدایی برندگان قرار ندارد، کمسیون انتخابات را به فساد و اخذ رشوه متهم میکنند. زمرک پادخوابی، یک تن از نامزدانی که در انتخابات پیروز نشده است گفت: «از ۱۰ دالر گرفته تا ۲۵۰ دالر یک رأِی خریداری و استفاده شده است.» اما کمسیون انتخابات گفته است که نتایج ابتدایی بازتاب دهنده آرأِی مردم است.
میرویس سلام، نامزد معترض از حوزه کوچیها نیز میگوید که آرأِی واقعی مردم تعیین کننده نبوده است:«شواهدی نزد من موجود است که کسی دو و نیم تا سه هزار رأِی داشته، ولی حالا در سیستم کمسیون انتخابات به بیش از شش هزار رأِی افزایش یافته است. این جای شرم است.»
برخیها در شبکههای مجازی از «نیمه پر لیوان» سخن گفته و تأکید کردهاند که نتایج انتخابات نشان میدهد که مردم به جای پسران رهبران سیاسی به زنانی که در رسانهها تواناییهای شان را ثابت کرده، رأِی داده اند.
«ناکامی بانکهای رأِی یا تیکه داران قومی»
براساس نتایج ابتدایی، به استثنای پسر عبدالرب رسول سیاف، هیچ یک از فرزندان رهبران سیاسی و جهادی که به بانک رأِی شهرت دارند، به پارلمان راه نیافتهاند. در انتخابات پارلمانی، فرزندان گلبدین حکمتیار، کریم خلیلی و محمد محقق و شماری دیگر از چهرههای مطرح سیاسی در حوزه کابل نامزد بودند؛ اما هیچ یک از آنها رأِی کافی به دست نیاوردهو در فهرست ابتدایی نیستند.
حفیظ الله ذکی میگوید مردم این بار نشان دادند که دیگر وابسته به «تیکه داران قومی» نیستند: «یک تعداد کسانی که قبلا خود را بانک رأِی مردم تلقی میکردند و رأِی خود را تضمین شده میدانستند، این بار با آرأِی بسیار کم شکست خوردند.»
برخیها در صفحات مجازی کمپاین «رأِی من کجاست» را به راه انداخته و تأکید کرده اند که رأِی مردم در انتخابات پارلمانی تعیین کننده نبوده است؛ در حالی که این کمپاین منتقدان خود را نیز دارد. چنانچه شماری از فعالان شبکههای مجازی گفته اند که بیشتر مردم در انتخابات پارلمانی رأِی خود را به «پول و پلو» فروختند و به همین نتیجه انتخابات همان است که پیش بینی میشد.
پیش از اعلام نتایج ابتدایی کابل، مقامات حکومتی از کمسیون انتخابات به شدت انتقاد کردند. داکتر عبدالله عبدالله رئیس اجرأِییه حکومت گفته است که اگر نفوس افغانستان به اندازه چین میبود، نتایج انتخابات تا روز قیامت هم اعلام نمیشد. سرور دانش معاون دوم رئیس جمهور غنی گفته است که ضعف و ناکارامدی رهبری کمسیون سبب «سرافکندگی» مردم افغانستان شده است.
حزب اقتدار ملی در اعلامیه ای نتایج ابتدایی انتخابات پارلمانی در کابل را نماش مضحک و سناریوی از پیش تعیین شده خوانده است که ربطی به ارادۀ مردم ندارد.
محمد عارف حیدری یکی از کاندیداهای مطرح گفته است 2000 رأی من گم شده است!
کبری مصطفوی یکی از کاندیداهای معترض پارلمان گفته است که آرای اعلام شده با آرای ریخته شده به صندوق بسیار متفاوت است.
انتخابات پارلمانی 28 میزان بدترین و پرمسأله ترین انتخابات افغانستان در دودهه اخیر است که موجب شرمساری و سرافکندگی است.
از بی نظمی ها در روز انتخابات گرفته تا اعلام نتایج و رأی در بدل پول و رأی در برابر سکس همه و همه از ویژگیهای منفی و حاشیه ساز این انتخابات بود.
انتظار می رود که مسئولان کمسیون انتخابات برکنار و به دادستانی معرفی شوند تا دیگر با رأی و اراده مردم بازی نشوند.