از زمان به قدرت رسیدن دوباره طالبان در افغانستان و احیاء امارت اسلامی، پاکستان همواره کوشیده است از طرق مختلف برای به رسمیت شناخته شدن طالبان از سوی کشورهای همسایه، منطقه و جهان لابی گری کند. طالبان اما به نظر می رسد به انتقادات همیشگی پاکستان از زندگی رهبران تحریک طالبان پاکستان در افغانستان و برنامه ریزی حملات انتحاری در پاکستان از خاک افغانستان بی توجه بوده است.
«دی دیپلمات» طی مطلبی در شش جنوری، به نگرش طالبان افغانستان به اقدامات مخرب تحریک طالبان پاکستان علیه دولت پاکستان، فعالیت گروه های تروریستی مختلف در افغانستان، بی میلی طالبان به قطع رابطه با القاعده و نگرانی های کشورهای همسایه افغانستان، منطقه و جهان نسبت به عملکرد آینده طالبان پرداخته است.
نویسنده مطلب به حمله انتحاری تحریک طالبان پاکستان به مدرسه ای در پیشاور پاکستان در دسامبر سال 2014 میلادی که در آن صدوپنجاه محصل مکتب کشته شد اشاره کرده می نویسد اکنون پس از هفت سال و همزمان با تسلط دوباره طالبان بر افغانستان، حملات تحریک طالبان پاکستان نیز افزایش یافته است. طالبان پاکستان در هفته آخر دسامبر سال گذشته میلادی هشت نظامی پاکستان را در حملات و ضد حملاتشان در شمال غرب این کشور کشتند. چهارشنبه شب گذشته نیز در حمله ای به پوسته طالبان دو سرباز پاکستانی کشته شد.
در ادامه مطلب به گزارش سازمان ملل در ماه جولای در مورد سازماندهی و گروه بندی دوباره تحریک طالبان پاکستان و مرکزیت رهبری این گروه در افغانستان پرداخته شده است، مساله یی که می تواند به تکرار دوباره خشونت های این گروه در پاکستان منجر گردد.
طالبان نشانه ای دال بر اخراج رهبران تحریک طالبان پاکستان از افغانستان یا جلوگیری از حملات آنها در پاکستان از خود بروز نداده اند در حالیکه اسلام آباد در شرایط کنونی به طور همه جانبه به تقویت امارت اسلامی طالبان در افغانستان کمک می کند و تلاش دارد اقتصاد افغانستان را از فروپاشی کامل نجات دهد.
داستان مشابهی در مورد نوع تعامل دیگر همسایگان افغانستان و قدرت های بزرگی چون روسیه، چین و ایالات متحده امریکا با امارت اسلامی طالبان مطرح است.
طی بیش از چهاردهه جنگ در افغانستان، گروه های شبه نظامی متعددی به شمول تحریک طالبان پاکستان که همکار میادین جنگ طالبان به شمار می روند، در افغانستان لانه کرده اند. طالبان در حال حاضر یا تمایلی به نابودی این گروه ها ندارد یا این کار را از توان خود خارج می بیند. تنها استثناء در این مورد داعش شاخه خراسان می باشد که هم اکنون با طالبان می جنگد و همچون گذشته اقلیت مذهبی شیعه افغانستان را هدف قرار می دهد.
براساس گزارش سازمان ملل در ماه جولای، واشنگتن داعش شاخه خراسان را اصلی ترین طرف خود می بیند که ممکن است در افغانستان ریشه بدواند و به بیرون نفوذ کند. برای امریکا اتحاد دیرینه طالبان با القاعده تهدید جدی به شمار نمی رود اگرچه رهبری نظامی امریکا گفته اند نشانه هایی از رشد تدریجی القاعده در افغانستان وجود دارد و توسط ایمن الظواهری بیمار رهبری می شود. از سویی هم هنوز گروه های تروریستی زیادی در افغانستان فعالیت دارند که همسایگان افغانستان را نگران ساخته است: چین نگران جدایی طلبان اویغور است و روسیه و کشورهای آسیای مرکزی از قدرت گیری جنبش اسلامی ازبکستان در سال های اخیر در افغانستان و نفوذ آنان به بیرون از افغانستان هراس دارند.
در بخش دیگری از مطلب آمده است پاکستان نیز نگران حملات مرگبار تحریک طالبان پاکستان در خاک خود است، حملاتی مانند حمله به مدرسه نظامی در سال 2014 میلادی که کشته و زخمی های زیادی که بیشترشان محصل بودند، برجای گذاشت.
به گزارش سازمان ملل، جنگجویان تحریک طالبان پاکستان بین چهار تا ده هزار نفر می باشند. امیر رعنا، مدیر اجرایی انستیتوت مطالعات صلح پاکستان، می گوید تحریک طالبان پاکستان حوزه جذب نیروی خود را به فراتر از مناطق قبایلی پیشین که به طور سنتی جنگجویان خود را در آنجا شناسایی و جذب می کرد، گسترش داده است. تحلیلگران می گویند بی میلی طالبان در نابودی تحریک طالبان پاکستان نشان می دهد امارت اسلامی آمادگی لازم برای از بین بردن دیگر گروه های تروریستی را نیز ندارند.
گروه های تروریستی، دوستان دیروز طالبان
مایکل کوگلمن، معاون مدیر برنامه آسیا در مرکز ویلسون مستقر در واشنگتن، می گوید حقیقت تلخ این است که بیشتر گروه های تروریستی فعال در افغانستان به استثاء داعش شاخه خراسان، متحدین طالبان می باشند و طالبان علی رغم فشارهای بازیگران منطقه و غرب دوست ندارد تفنگ هایشان را به سوی دوستان خود نشانه بگیرند.
نویسنده مطلب در ادامه تاکید می کند حضور گروه های تروریستی تلاش های پاکستان برای تشویق جامعه بین الملل به تعامل با طالبان برای استقرار صلح و ثبات و نجات افغانستان از سقوط اقتصادی کامل را پیچیده تر می سازد.
تحلیلگران می گویند رهبران نظامی پاکستان خسارات ناشی از حملات تحریک طالبان پاکستان را بر تضعیف امارت اسلامی ترجیج می دهند چون با سقوط احتمالی دولت طالبان سیلی از مهاجرت به راه می افتد که پاکستان احتمالا توقفگاه نخست آنها خواهد بود اگرچه اسلام آباد اخطار می دهد اروپا و امریکای شمالی مقصد مطلوب احتمالی مهاجرین افغان می باشد.
چین، ناراضی از مذاکره اسلام آباد با تحریک طالبان پاکستان
تلاش اخیر اسلام آباد برای مذاکره با تحریک طالبان پاکستان ناکام ماند.
امیر رعنا می گوید سیاست پاکستان در مذاکره با تحریک طالبان پاکستان و در عین زمان حمله به این گروه بسیار پیچیده است و خطر تقویت ذهنیت شبه نظامی گری در هر دو کشور افغانستان و پاکستان را در پی دارد. از سویی هم این سیاست متحدین پاکستان را نگران می کند.
چین که متحد اقتصادی پاکستان به شمار می رود و میلیاردها دالر در این کشور هزینه کرده از مذاکره پاکستان با تحریک طالبان پاکستان خشنود نیست چون طالبان پاکستان با جدایی طلبان اویغور ارتباط دارد.
تحریک طالبان پاکستان مسئولیت بمب گذاری ماه جولای در شمال غرب پاکستان که هشت انجینر چینی را کشت و نیز بمب گذاری ماه اپریل سال گذشته میلادی در هتل محل اقامت سفیر چین را برعهده گرفت.
فشارها بر پاکستان برای تقاضا از طالبان افغانستان جهت تحویل دادن رهبران تحریک طالبان پاکستان افزایش یافته است. رابطه پاکستان با طالبان اما پیچیده است.
در بخش دیگری از مطلب تاکید شده رابطه قوی جنرالان نظامی پاکستان با طالبان بسیار دیرینه است و به حدود چهل سال قبل و زمان حمله اتحاد جماهیر شوروی به افغانستان باز می گردد: در زمان حمله ارتش سرخ به افغانستان، پاکستان در همکاری با امریکا از مجاهدین افغانستان حمایت کرد تا شوروی سابق در افغانستان شکست بخورد.
پس از حمله سال 2001 امریکا به افغانستان، پاکستان از سوی امریکا و دولت افغانستان به حمایت از طالبان متهم شد. اسلام آباد این اتهامات را نپذیرفت و این در حالی بود که رهبران طالبان و خانواده هایشان در پاکستان زندگی می کردند و حملات انتحاری و انفجاری طالبان در افغانستان از خاک پاکستان برنامه ریزی می شد.
اهداف متفاوت طالبان
نویسنده مطلب در بخش پایانی خاطرنشان می سازد طالبان اما اهدافی دارند که در برخی موارد با منافع پاکستان تضاد دارد: مرز مشترک دو هزار و پنج صد کیلومتری(هزار و شش صد مایل) افغانستان با پاکستان از موارد مورد اختلاف طالبان و پاکستان می باشد. خط دیورند که در قرن نوزده میلادی توسط امپراطوری بریتانیا رسم شد اینک به یک جنجال بزرگ بین افغانستان و پاکستان تبدیل شده است. افغانستان این مرز را به رسمیت نمی شناسد و پاکستان ان را مرز رسمی و بین المللی خود با افغانستان قلمداد می کند.
بیل روجو، مدیر مسئول مجله «لانگ وار جورنال» می گوید حتی اگر پاکستان از طالبان بخواهد رهبران تحریک طالبان پاکستان را تحویل بدهد، نباید منتظر نتیجه ای باشد.
وی می افزاید طالبان دقیقا به همان دلایلی که القاعده را از افغانستان اخراج نمی کند به همان دلایل رهبران تحریک طالبان پاکستان را نیز از افغانستان بیرون نمی سازد چون هر دو گروه در پیروزی طالبان نقش کلیدی بازی کردند. القاعده و تحریک طالبان طی بیست سال گذشته دوشادوش طالبان افغانستان علیه امریکا و دولت های پیشین افغانستان جنگیدند.
مترجم: حفیظ الله رجبی