ده ها اثر تاریخی بامیان در انتظار ثبت در فهرست میراث های فرهنگی جهانی

محمدآصف مبلغ معاون والی بامیان پیش از ظهر امروز با تایید این موضوع به خبرگزاری رها گفت:”موسسه یونسکو بین سالهای 2008 و 2009 میلادی، بیشتر از 44 اثر تاریخی بامیان را شناسایی کرده است که از شرایط لازم برای شامل شدن در فهرست میراث های جهانی این موسسه برخوردارند”.

آقای مبلغ می گوید که برعلاوه این 44 اثر تاریخی، ده ها سایت باستانی دیگر نیز از دوره های مختلف تاریخی در بامیان باقی مانده اند که می توانند در فهرست میراث های فرهنگی جهانی در معرض خطر موسسه یونسکو ثبت شوند.

او ابراز امیدواری کرد که این سایت های باستانی در آینده نزدیک شامل فهرست میراث های فرهنگی جهانی در معرض خطر یونسکو گردند.

بامیان از ولایت های باستانی در مرکز کشور است که آثار تاریخی و ارزشمند زیادی را در خود جای داده است.

این ولایت به دلیل داشتن آثار باستانی فراوان که قدامت بسیاری از آنها هزاران سال تخمین زده شده، به موزیمی غیر منقول تشبیه شده است.

از میان این آثار، شهر ضحاک، شهر غلغله، مجسمه های بودا و مغاره های اطراف آن، مغاره های دره های غمی و اکرم در منطقه فولادی، مجسمه و مغاره های دره ککرک،  قلعه کافری” الف و ب” در منطقه ملایان  و مغاره چهل ستون در مرکز بامیان، به عنوان میراث های فرهنگی جهانی در معرض خطر سازمان یونسکو ثبت شده اند.

با این وجود آنچه نگرانی سازمان یونسکو و نیز فرهنگیان بامیان را برانگیخته، ساخت و سازهای بی رویه و غیر قانونی در ساحات مربوط به این آثار است که منجر به حذف آنان از فهرست میراث های فرهنگی جهانی یونسکو خواهد شد.

با حذف این آثار تاریخی از این فهرست، تمامی کمک های یونسکو برای حفاظت و ترمیم آن ها قطع خواهد شد.

هرچند حکومت محلی از اوایل سال روان تا کنون اقداماتی را برای جلوگیری از ساخت و سازهای غیر قانونی در ساحات مربوط به میراث های فرهنگی جهانی و جلوگیری از تخریب منظره فرهنگی بامیان روی دست گرفته، اما به نظر می رسد که این تلاش ها چندان موثر نبوده است.

براساس ماستر پلان فرهنگی بامیان، بازار مرکز این ولایت به عنوان یک جاذبه توریستی، باید به شکل سنتی باقی می ماند اما هم اکنون گسترش این بازار و حتی اعمار مغازه های چند منزله در آن به شدت جریان دارد.

این ماستر پلان همچنان تصریح کرده است که برای حفظ منظره فرهنگی، از اعمار بلند منزل ها در نزدیکی ساحات مربوط به میراث های فرهنگی باید جلوگیری شود اما در چند سال گذشته چندین هتل مجلل از سوی زورمندان در این ساحات ساخته شده اند که در تخریب منظره فرهنگی بامیان به شدت تاثیرگذار بوده اند.

از سوی دیگر شناسایی ده ها ساحه تاریخی دیگر که شرایط ثبت شدن در فهرست میراث های فرهنگی جهانی در معرض خطر موسسه یونسکو را دارند، امیدواری هایی را مبنی بر حفاظت از ساحات تاریخی بامیان که جاذبه های مهمی برای صنعت گردشگری بویژه در حوزه تاریخی- فرهنگی در این ولایت به شمار می روند، به وجود آورده است.

هم اکنون بیشتر آثار تاریخی بامیان در نتیجه کاوشگری های غیر قانونی، بی توجهی نهادهای مسئول، عوامل طبیعی نظیر ریزش سنگین برف و باران و عدم آگاهی مردم از ارزش این آثار، در معرض خطر نابودی کامل قرار دارند؛ مساله ای که مقام های محلی بامیان بارها آن را تایید کرده اند.

شامل شدن ده ها ساحه تاریخی دیگر بامیان در فهرست میراث های فرهنگی جهانی در معرض خطر یونسکو،  باعث افزایش کمک های این موسسه برای حفاظت از این آثار ارزشمند باستانی و جلوگیری از نابودی کامل آنها خواهد شد.