درگیری بر سر دریافت کمک های غذایی و کشته و زخمی شدن ده ها تن در ولایت غور

دهها تن از باشندگان ولایت غور در غرب افغانستان روز گذشته (شنبه، 20 ثور) در واکنش به عدم توزیع شفاف کمکهای یک نهاد قطری و ناعادلانهبودن توزیع کارت برای دریافت نان خشک از نانواییها، در مقابل مقام ولایت غور دست به اعتراض زدند. این اعتراض در ادامه به خشونت گرایید و چندین کشته و زخمی برجای گذاشت.
معترضان قصد ورود به مقام ولایت غور را داشتهاند و با سنگ و چوب دروازه ورودی دفتر والی این ولایت را هدف قرار دادند و حتا پاسگاه امنیتی و دروازه دفتر والی غور را آتش زدند.
محمدناصر خاضع، والی ولایت غور به روزنامه اطلاعات روز گفت شش تن بهشمول دو سرباز پولیس در جریان اعتراض روز شنبه کشته و بیش از 12 تن دیگر زخمی شدهاند: «شماری از معترضان بهطور بسیار خشن بر تأسیسات حکومتی حمله و سنگباران کردند و بینظمی بهوجود آمد. هیأتی از سوی مقام ولایت برای بررسی این رویداد به کارش آغاز کرده است.»
مقامهای محلی در غور میگویند یک بنیاد خیریه کشور قطر پس از سروی برای یکهزار خانواده در شهر فیروزکوه مرکز این ولایت و 500 خانواده در ولسوالی دولینه، مواد اولیه توزیع میکند. اما والی غور میگوید که با ختم توزیع این بسته کمکی و نرسیدن کمک به برخیها، شماری از باشندگان این ولایت دست به اعتراض خونین زدهاند. آقای خاضع هرچند از افراد مشخص نام نمیگیرد اما مدعی است که برخی از افراد از احساسات معترضان سوءاستفاده کردند و باعث هرج و مرج شدند.
فضلالحق احسان، رییس شورای ولایتی غور فقر فزاینده در میان باشندگان این ولایت را فاجعهبار میداند: «برای دریافت دو تان نان، یک بوجی آرد و یک بوجی برنج، مردم سرگردان شوند و دست به بغاوت بزنند. ما نگران فقر مردم هستیم که در ماه رمضان چندین نفر برای نان کشته میشوند و شماری هم زخمی شدند.»
امرالله صالح، معاون اول محمد اشرف غنی به خشونت کشیدهشدن اعتراض باشندگان غور بهخاطر توزیع کمک و کشتهشدن شماری از معترضان و نیروهای امنیتی را «تکاندهنده» توصیف کرده است. او تأکید کرد به هیچ عنوان از نیروهای دولتی در روند توزیع کمکها استفاده نشود و باید از ساختارهای مردمی در امر توزیع این کمکها استفاده گردد.
فعالان جامعه مدنی غور خواستار آمدن هیأت حقیقتیاب از کابل برای رسیدگی به ماجرای به خشونت کشیدهشدن اعتراض روز شنبه هستند. حسن حکیمی، یک تن از این فعالان با هیأت اداره محلی غور گفتوگو کرده است. او به روزنامه اطلاعات روز میگوید که چگونگی به خشونت کشیدهشدن اعتراضات باید به گونهی همه جانبه از سوی کمیسیون حقوق بشر، دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد یا یوناما، نماینده پارلمان و جامعه مدنی رسیدگی شود.
ادعای مسلحبودن برخی از معترضان
پولیس ولایت غور که متهم به شلیک بر معترضان است، میگوید برخی از افراد مسلح در میان معترضان حضور داشتند که بر نیروهای دولتی شلیک کردند و این افراد عامل به خشونت کشیدن اعتراضهای روز شنبه هستند.
امین احمدزی، فرمانده پولیس غور میگوید افرادی را که اقدام به خشونت کشیدن و شلیک بر نیروهای دولتی را داشتند بازداشت خواهند کرد: «معترضان نیروهای امنیتی را مورد لتوکوب قرار دادهاند. ما از آبپاش استفاده کردیم و از امکاناتی که به کسی آسیب نرسد. بدبختانه در بین معترضان، افراد مسلح بودند و بر نیروهای دولتی فیر میکردند. تلاش میکنیم که تنش بهوجود آمده میان مردم و پولیس را از طریق پادرمیانی بزرگان قوم و موسفیدان حل کنیم.»
اما ناصر خاضع، والی غور میگوید که در مورد این ادعای فرمانده پولیس تحقیق خواهد کرد.
«کمکها عادلانه توزیع نمیشود»
قیود روزگردی به علت شیوع بیماری کووید -19 پس از 25 روز، هفته گذشته در شهر فیروزکوه، مرکز ولایت غور شکسته شد. عملیشدن قیود روزگردی باعث توقف بسیاری از شغلها شده و میزان فقر را افزایش داده است. معترضان غوری مدعیاند که کمک نهاد خیریه قطری و توزیع کارت برای دریافت نان خشک، بهگونهی عادلانه نبوده است. این معترضان هشدار میدهند در صورتی که به خواستههایشان مبنی بر توزیع کمک رسیدگی نشود، دست از اعتراض نخواهند کشید.
نیازمحمد، یک تن از این معترضان میگوید که توان تأمین مصارف خانوادهاش را ندارد و باید کمک به خانوادهاش صورت بگیرد: «کرونا آمده و کار نیست. فرزندان ما از گرسنگی در حال هلاکت هستند. از مردم غریب خبر ندارند.»
عبدالرحیم، از دیگر معترضان بر توزیع شفاف کمکها تاکید میکند: «کمکها شفاف توزیع نمیشود و به افراد فقیر کمک نمیشود و به توزیع کمکها خیانت است. به نصف مردم کارت دادهاند و به نصف دیگر کارت ندادهاند.»
در همین حال، حسن حکیمی، از فعالان مدنی غور مدعی است که توزیع کمکها به نیازمندان بیمدیریت پیش میرود و سوءاستفاده زیاد از این کمکها صورت میگیرد: «یک عده مردم بهنام مهاجر از توزیع کمکها سوءاستفاده میکنند و حقوق افراد غریب پایمال میشود و باید این وضع تغییر کند.»
اما مقامهای محلی غور میگویند که برای 3008 خانواده کارت برای دریافت نان خشک از نانواییهای شهر فیروزکوه مرکز ولایت غور توزیع شده است و قرار است برای بیش از3000 خانواده دیگر نیز کارت دریافت نان خشک توزیع شود.
محمدناصر خاضع، والی غور میگوید که به تناسب فقر فزاینده، توزیع نان خشک برای رفع نیازمندی مردم فقیر کافی نیست. آقای خاضع از تلاشها برای توزیع گندم کمکی هند و متقاعدکردن نهادهای امدادرسان برای کمکهای بیشتر به باشندگان غور اطمینان میدهد.
بلندرفتن قیمت مواد اولیه
فعالان مدنی غور میگویند که با شیوع ویروس کرونا و تخریبکردن پل کمنج در مسیر شاهراه هرات – غور، قیمت مواد اولیه 30 درصد افزایش یافته است و توان خریداری این مواد را از افراد فقیر گرفته است.
حسن حکیمی، یک تن از این فعالان مدنی میگوید که یک کیلو پیاز به 100 افغانی، پنج لیتر روغن به بیش از 500 افغانی و یک بوجی آرد تا 1800 افغانی در شهر فیروزکوه مرکز ولایت غور به فروش میرسد.
فضلالحق احسان، رییس شورای ولایتی غور میگوید که حکومت توانایی کنترل بازار را ندارد و به همین دلیل قیمت مواد اولیه بهگونهی سرسام آوری افزایش یافته است.
از سویی هم، والی غور میگوید که بلندرفتن قیمت مواد غذایی به تخریب کردن پل کمنج در مسیر شاهراه هرات – غور، صعبالعبور بودن مسیرهای ارتباطی و اخاذی طالبان مسلح پیوند نزدیک دارد.
ولایت غور 800 هزار جمعیت دارد و به گفتهی والی این ولایت در حدود 60 درصد از باشندگان این ولایت زیر خطر فقر قرار دارند. فضل الحق احسان، رییس شورای ولایتی غور در صحبت با روزنامه اطلاعات روز میگوید که حکومت مرکزی هیچ توجهی به بهبود وضعیت باشندگان غور ندارد.
باشندگان غور مدعی اند که حکومت مرکزی طی دو دهه اخیر کاری برای رشد اقتصادی آنان انجام نداده است و آنان با کمترین امکانات به زندگیشان ادامه میدهند. این باشندگان میگویند که بسیاری از آنان نانی برای خوردن ندارند، اما این وضع «اسفبار» باید تغییر کند.