ترامپ خاورمیانه را آشفته تر از گذشته ترک خواهد کرد
خاورمیانه پر از ماجرا است: هر بار که رییسجمهورها فکر میکنند که از این ماجراها بیرون هستند، بیشتر وارد آن میشوند. جورج دبلیو بوش که میخواست ریاست جمهوریاش را به سیاست «محافظهکاری دلسوزانه» اختصاص دهد، اما به جنگ در عراق و افغانستان مصروف گردید.
بارک اوباما میخواست «محور» اصلی آسیا باشد و حتا نیروهای امریکایی را قبل از باز گشت برای نبرد با دولت اسلامی از عراق بیرون کند.
و رییس جمهور ترمپ با صدای بلند اعلام کرد که «رفتن به خاورمیانه بدترین تصمیم در تاریخ کشور ما بود».
با وجود این، ترمپ از این منطقه دستآوردهایی را در سیاست خارجی خود داشته است.
وی مدیریت کشته شدن دو دشمن بزرگ ایالات متحده – ابوبکر البغدادی، رهبر دولت اسلامی و سرلشکر قاسم سلیمانی، رهبر نیروهای قدس ایران را برعهده داشته است.
او همچنین میتواند امتیاز نابودی نهایی خلافت دولت اسلامی را با تعقیب راهکارهای اوباما نیز به خود اختصاص دهد.
در حال حاضر ترمپ برجستهترین دستآورد خود، که همانا تصمیم امارات متحده عربی برای به رسمیت شناختن اسراییل و برعکس تصمیم اسراییل برای توقف الحاق شهرکهای کرانه باختری از خاورمیانه میباشد را به دست آورده است .
در واقع، اسراییل و امارات متحده عربی به دلیل بیم مشترکشان از ایران به هم نزدیک شدهاند و ترمپ ناخواسته در امتیاز آن سهیم شد.
طرح صلح خاورمیانه که توسط مشاور ارشد رییس جمهور امریکا، جارد کوشنر در جنوری منتشر شد، دعوتی بود از اسراییل برای الحاق شهرکهای کرانهی باختری که اگر این اتفاق میافتاد، آسیب چشمگیر به چشمانداز راهحل دو کشور وارد میشد.
با این حال نخست وزیر اسراییل، بنیامین نتانیاهو با حمایت ترمپ قول داد که در جولای الحاق شهرکها را در کرانه غربی، آغاز کند .
امارات متحده عربی به نتانیاهو برای خوشآمدگویی پیشنهاد شناخت دیپلماتیک داد تا اسراییل در ازای آن الحاق شهرکها را به تعویق بیندازد.
طوری که اغلب برای ترمپ اتفاق میافتد، او در حل مشکلاتی که خود سبب ایجاد آن شده است، ماهر است. به عنوان مثال، او توافقنامه تجارت آزاد امریکای شمالی را لغو کرد و توافقنامه ایالات متحده، مکزیک و کانادا را امضا کرد.
به هر حال، به رسمیت شناختن اسراییل از سوی امارات، نباید ما را از این واقعیت منحرف بسازد که ترمپ در خاور میانه سابقه کاملاً منفی دارد .
به گفته جیسون رضاییان، عزیمت برایان هوک همآهنگکننده سیاست ایران از وزارت امور خارجه امریکا، معیار مناسب برای سیاست شکستخوردهی ترمپ در ایران است.
تصمیم فاجعهآمیز ترمپ مبنی بر خروج از توافق هستهای در سال ۲۰۱۸ باعث شده است که ایران برنامه هستهای خود را سرعت ببخشد و از زمانی که ترمپ کرسی ریاست جمهوری را به دست آورده است تا اکنون، ایران بیشتر از هر زمان دیگر به تولید بم اتمی نزدیک شده است.
علیرغم مرگ سلیمانی، ایران تاکنون دست از جنگ نیابتی در لبنان، سوریه، عراق و یمن بر نداشته است.
در حالی که زمان تحریمهای سازمان ملل بر فروش سلاح به ایران در حال انقضا است، مایک پمپیو، وزیر امور خارجه به روز جمعه نتوانست شورای امنیت سازمان ملل را برای تمدید تحریمها علیه ایران متقاعد بسازد.
تحریمهای یکجانبه ترمپ، به اقتصاد ایران خسارت بزرگی وارد کرده است، اما جمهوری اسلامی یک دوست در چین پیدا کرده و نسبت به گذشته به مراتب خطرناکتر ظاهر میشود.
هیچ چیز در سوریه که از سال ۲۰۱۱ درگیر جنگهای داخلی است، بهتر به نظر نمیرسد؛ جایی که در اثر این جنگها حداقل ۴۰۰ هزار نفر کشته شدهاند.
با وجود آتشبس آزمایشی در ادلب سوریه، نقضهای وحشتناک حقوق بشری، توسط رژیم اسد با حمایت متحدان آن، روسیه و ایران، در این کشور ادامه دارد.
ترمپ یکی از معدود دستآوردهای ایالات متحده در سوریه را با عقبنشینی نیروهای امریکایی که با کردها کار میکردند و اجازه دادن به نیروهای ترکیه، سوریه و روسیه برای ورود به منطقه امنی که کردها با کمک ایالات متحده در شمالشرقی ایجاد کرده بودند، از بین برد.
به همین ترتیب، جنگهای داخلی در یمن که از سال ۲۰۱۵ تا کنون حداقل جان ۱۰۰ هزار نفر را گرفته است، در مسیر بیرحمانه خود ادامه دارد و حوثیهای تحت حمایت ایران را علیه ایتلاف به رهبری عربستان سعودی سوق میدهد.
درد و رنج بیمورد در یمن یکی از پیآمدهای چک سفیدی است که ترمپ به محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی میدهد.
عواقب دیگر امتیازدهی به شاهزادهی سعودی، قتل یک ستون نویس و اقدام به قتل یک افسر اطلاعاتی سابق سعودی در کانادا و تلاشهای احتمالی سعودیها برای ساخت سلاح هستهایشان میباشد.
نخست وزیر جدید غربگرای عراق، تلاش میکند تا کنترل شبه نظامیان تحت حمایت ایران را به دست بگیرد، اما آنها دوباره به عراق حمله میکنند و امنیت این کشور را مانند گذشته مختل میسازند.
لبنان با انفجار فاجعهبار در بیروت، با انفجار اقتصادی و گسترش ویروس کرونا از وضعیت بدتری نسبت به گذشته برخوردار است.
توافق ترمپ با طالبان نیز باعث ایجاد صلح در افغانستان نشده است.
در واقع خشونتها در افغانستان بیشتر شده است و بسیاری از افغانها فکر میکنند که همین که سربازان ایالات متحده در سال آینده این کشور را ترک کنند، تصرف کشور توسط طالبان اجتنابناپذیر است و همچنان از زمان انتشار طرح کوشنر برای خاور میانه، اسراییل و فلسطینیها هرگز به صلح نزدیک نشدهاند.
خلاصه، علیرغم خبرهای استقبال از توافق سیاسی امارات و اسراییل، ترمپ خاورمیانه را با وضعیت آشفتهتر از قبل ترک خواهد کرد که این یک اقدام قابل تحسین نیست.
واشنگتن پست
مترجم: سید جمال اخگر