با درسی که از جنگ کندوز گرفته اند، نیروهای امنیتی در شمال تغییر تاکتیک می دهند

جنرال قدم شاه شهیم، رئیس ستاد مشترک ارتش افغانستان، در دیدار هفته گذشته خود از کمپ پامیر کندوز تاکید کرد طالبان در فکر یک حمله دیگر به کندوز می باشند.

وی گفت:”ما تقریبا همه چیز را در کندوز تغییر داده ایم، از مانورها گرفته تا شکل عملیات ها و مسیرها.”

قابل ذکر است در اواخر ماه سپتمر سال گذشته طالبان به کندوز ، پنجمین شهر بزرگ افغانستان، حمله  و نیروهای دولتی را شگفت زده کردند. طالبان در عرض چند ساعت نیروهای امنیتی  افغان را مجبور کردند به میدان هوایی و پایگاهی در جنوب کندوز عقب نشینی کنند. باشندگان محل می گویند نیروهای پلیس بدون هیچگونه مقاومتی ناپدید شدند.

نیروهای افغان بعد از دو هفته جنگ سرک به سرک و به مدد نیروهای عملیات های ویژه و پشتیبانی هوایی امریکا توانستند کندوز را از طالبان پس بگیرند. از سال 2001 و همزمان با سقوط طالبان این اولین مرکز مهم شهری بود که به دست طالبان می افتاد.

مقامات نظامی امریکا و کارشناسان امر در توضیح دلایل شکست در کندوز به نبود هماهنگی لازم بین بخش های مختلف نیروهای امنیتی و روحیه پایین آنها اشاره کردند، چیزی که سبب شد نیروهای دولتی نتواند حمله طالبان را پیش بینی و در ادامه از پیشرفت آنها جلوگیری کنند.

رئیس ستاد مشترک ارتش روز گذشته یک جلسه مهم با مقامات عالی رتبه نظامی، پلیس و مسئولین استخباراتی منطقه در کمپ پامیر کندوز برگزار نمود.

اگرچه جنرال شهیم به جزئیات تغییرات انجام شده در تاکتیک ها اشاره نمی کند اما به نظر می رسد این تغییرات شامل اقدامات فعال تر بیشتری از سوی نیروهای دولتی باشد.

فرماندهان ناتو در کابل در اظهار نظری منفی نسبت به فرماندهان افغان می گویند فرماندهان نظامی افغان بعد از خروج نیروهای زمینی ناتو از افغانستان حدود 15 ماه پیش، در عملیات ها اعتماد به نفس لازم را ندارند؛ نیروهای افغان در یک حالت تدافعی محض تنها حملات طالبان را دفع می کنند و حالت تهاجمی ندارند.

جنرال شهیم در ادامه می گوید:”هم اکنون هماهنگی خوبی بین نیروهای امنیتی در کندز ایجاد شده و ما آمده ایم که هماهنگی بین تمام نیروهای نظامی را تقویت کنیم.”

جنرال جفری بوچنان، معاون رئیس ستاد عملیات های ناتو در مامورت قاطع، نیز در جلسه کندوز حضور داشت.

جنرال بوچنان تاکید کرد نیروهای امنیتی افغان توانایی و ظرفیت های خوبی دارند اما مساله نحوه ایجاد هماهنگی است: نیروهای افغان پیاده نظام، قوای هوایی و توپ دارند و اگر قرار باشد از تک تک این سه نیرو به طور جداگانه استفاده شود، کارایی موثری نخواهد داشت اما اگر در یک هماهنگی مناسب از تمام این سه نیرو در یک زمان استفاده شود، نتیجه قوی تری به دنبال خواهد داشت.

  نبرد کندوز دشواریهای جنگ شهری را نیز نشان داد

جنرال شهیم می گوید یکی از اهداف، ایجاد اعتماد مجدد در افراد ملکی بود که در جنگ گیر کرده بودند و فکر می کردند نیروهای امنیتی آنها را رها کرده است.

وی می افزاید بسیاری از مردم هنوز از چور و چپاول در کندوز اندوهگین هستند. اکنون سخت در تلاش هستیم که در بین مردم اعتماد سازی کنیم و بگوییم دولت محکم و با ثبات است.

در جلسه رئیس ستاد مشترک ارتش با مقامات نظامی کندوز از کمبود نیروی انسانی، مهمات و دیگر تجهیزات در این ولایت نیز شکایت شد؛ فاضل عظیم حیرت، افسر عملیات های کمکی ارتش افغانستان، گفت نیروهای امنیتی برای مقابله با طالبان در کندوز و مناطق محاصره شده به کمک های اضافی نیاز دارد.

وی تاکید کرد اولین چیزی که لازم داریم قوای هوایی است و از ماموریت قاطع می خواهیم ما را در عملیات ها کمک کند و در همین راستا درخواستی را به کابل ارسال کرده ایم.

ماموریت نظامی نیروهای ائتلاف بین المللی در پایان سال 2014 در افغانستان به پایان رسید و اکنون امریکا تحت شرایط خاص مانند در خطر بودن نیروهای امریکایی یا حملات تروریستی تنها حمایت هوایی انجام می دهد. مقامات ناتو هنوز در مورد فراهم کردن یا فراهم نکردن کمک هوایی به نیروهای افغان در صورت حمله دوباره طالبان به کندوز اظهار نظری نکرده اند.

در جریان جنگ سال گذشته با طالبان در کندوز طیاره های امریکایی یک شفاخانه را هدف قرار داد و 42 تن به شمول کارمندان شفاخانه و بیماران را کشت. تحقیقات بعدی امریکایی این حمله را “اشتباه انسانی” خواند.

جان کمپل، فرمانده سابق نیروهای ائتلاف، بعد از حمله به شفاخانه کندوز گفت نیروهای افغان در مورد زمان حمله و زمان دفاع باید تصمیمات بهتری اتخاذ کنند.

بوچنان نیز در صحبت های خصوصی با مقامات نظامی در کندوز از افزایش مانورهای تهاجمی خبر می دهد.

او افزود “اگر می خواهیم موفق شویم، باید به دشمن بتازیم تا اینکه منتظر دشمن باشیم. اگر دشمن را دنبال، پیدا و نابود نکنیم، کندوز دوباره تهدید می شود.”

رئیس ستاد مشترک ارتش نیز گفت عملیات های نیروهای امنیتی افغان در ولایت بغلان در جنوب کندوز موفقیت آمیز بود و طالبان به حاشیه رانده شده اند.

ای در حالی است که طالبان هنوز مناطق زیادی در کندوز را در تصرف خود دارند و تغییر در تاکتیک به معنای باز پس گیری این مناطق از طالبان می باشد.

جنرال شهیم می گوید “اوضاع به طور کلی تحت کنترل است و ما قصد نداریم چیزی را که سال گذشته تجربه کردیم را دوباره تجربه کنیم اما باید بسیار مواظب باشیم. کندوز هنوز یکی از اولویت های اصلی ماست.”

فرهاد زارع- کابل