اصرار حکومت در برگزاری لویه جرگه مشورتی و تحریم جرگه از سوی مخالفان رئیس جمهور
لویه جرگه مشورتی صلح در حالی قرار است با حضور بزرگان و نمایندگان مردم از ولایات مختلف هفته آینده در کابل برگزار شود که بسیاری از مخالفان غنی حضور در این جرگه را تحریم کردهاند.
تحریم کنندگان لویه جرگه مشورتی صلح معتقدند که طالبان هنوز حاضر به مذاکره جدی با حکومت نیستند و برگزاری لویه جرگه مشورتی در این زمان گرهی از کار افغانستان باز نمیکند.
مذاکرهی ارگ با احزاب سیاسی و نامزدان انتخابات ریاست جمهوری در مورد جرگهی مشورتی صلح، به نتیجه نرسید. احزاب سیاسی، شماری از نامزدان مهم انتخابات ریاست جمهوری و حتی برخی از وزیران حکومت وحدت ملی در مورد هدف جرگهی مشورتی صلح تردید دارند. موضع ارگ این است که حکومت برای مشورت با نمایندگان اقشار گوناگون مردم افغانستان جرگهی مشورتی صلح را برگزار میکند در حالیکه مشخص نیست حکومت در چه موردی میخواهد با نمایندگان مردم مشورت کند. واژه مشورت در اینجا گنگ و مبهم است و دقیق روشن نیست که حکومت چه سوالهایی را روی میز اعضای جرگه میگذارد و از شرکت کنندگان انتظار چه نوع پاسخی را دارد.
به نظر میرسد در این مورد آقای غنی با دیگر نامزدان انتخابات ریاست جمهوری و شماری از مخالفان ارگ گفتوگو کرده است، اما این گفتوگوها بینتیجه بوده است. حتی داکتر عبدالله، رییس اجرایی، اعلام کرد که در مورد هدف جرگه تردید دارد و معلومات مورد نیاز با او در میان گذاشته نشده است. محمدعمر داوودزی، مسوول برگزاری جرگهی مشورتی صلح در کابینه در حضور آقای داکتر عبدالله گزارش داده است. دبیرخانهی کمیتهی برگزاری جرگهی مشورتی با دیگر مقامهای حکومتی هم جلسه گرفته است، ولی با وجود آن هم مدعای داکتر عبدالله و حتا برخی از وزیران حکومت این است که آنان در مورد ضرورت برگزاری جرگه و هدف آن تردید دارند.
هشت صبح در مطلبی در مورد لویه جرگه مشورتی برای صلح و تحریم آن از سوی مخالفان غنی مینویسد مخالفان جرگه بر این باوراند که در حال حاضر به برگزاری آن ضرورت نیست. آنان استدلال میکنند تاهنوز طالبان آمادهی مذاکرهی جدی با حکومت نشدهاند. طالبان پیوسته اعلام میکنند که برمبنای پالیسی آنان، مذاکره با حکومت در کار نیست، بلکه با گروهها و اشخاص حاضر به مذاکرهاند. آنان در فارمت مذاکره با گروهها و اشخاص با مقامهای دولتی هم به عنوان نمایندهگان گروهها و افراد، حاضر به مذاکره هستند نه به عنوان نمایندهگان دولت. به عقیدهی مخالفان جرگه، اگر طالبان آمادهی مذاکره با دولت افغانستان میبودند، در آن صورت حکومت میتوانست با برگزاری جرگه، آجندای این مذاکره را به تصویب میرساند. مخالفان جرگه بر این باوراند اگر مذاکره با طالبان وارد مراحل جدی میشد و جانب حکومت و طالبان روی یک مسوده توافق میکردند، حکومت میتوانست آن مسوده را یا به رفراندوم بگذارد یا به جرگه ارایه کند. در حال حاضر طالبان آمادهی مذاکره با حکومت نیستند و از توافق روی مسودهی یک معاهدهی صلح هم خبری نیست. به باور مخالفان جرگه، در چنین وضعیتی هیچ ضروری نیست که جرگه برگزار شود.
احزاب سیاسی، از جمله احزابی که در کابینه وزیر دارند، با آقای سرور دانش، معاون دوم ریاست جمهوری در مورد این مسایل گفتوگو کردهاند. در آن گفتوگوها هم در مورد هدف برگزاری جرگه، توافق حاصل نشده است. ظاهراً طرفهای مذاکرهکننده با آقای دانش، به استدلالهای او قانع نشدهاند. موضع احزاب این بود که اگر جرگهی مشورتی برای صلح برگزار هم شود، روی مکانیزم انتخاب اعضای آن باید بین احزاب، ارگ، سپیدار و چهرههای سیاسی حکومت تفاهم شود. احزاب خواستار مکانیزمی برای انتخاب اعضای جرگهی مشورتی صلح بودند که همهی جهتها با آن توافق داشته باشند.
نظر احزاب سیاسی این بود که باید اعضای سه دور پارلمان، اعضای سنا و اعضای شوراهای ولایتی در جرگه حضور یابند و اگر بازهم تعداد اعضای جرگه کم باشد، باید از میان نامزدان انتخابات پارلمانی اخیر که رأی بیشتر آوردهاند، گزینش میشدند. روشن است که در طرح احزاب سیاسی موضوع توازن جنسیتی، سیاسی و قومی هم مد نظر گرفته شده بود. اما احزاب سیاسی و حکومت نه روی این مکانیزم به توافق رسیدند و نه روی هدف برگزاری جرگه. مخالفان ارگ به این باوراند که اگر مکانیزم مد نظر احزاب اجرا میشد، اعضای جرگه متشکل از حوزههای گوناگون فکری و سیاسی میبودند و در آن صورت کسی نمیتواند به سادهگی جرگه را سمتوسو دهد.
نبود توافق روی هدف برگزاری جرگه و مکانیزم گزینش اعضای آن، سبب شد که حتا رییس اجرایی و نامزدان مهم انتخابات ریاست جمهوری، آن را تحریم کنند. در حال حاضر جرگهی مشورتی صلح از کسانی تشکیل میشود که به لحاظ سیاسی طرفدار کمپین انتخاباتی رییس جمهور غنیاند. شاید در این جرگه از فیصلهی دادگاه عالی مبنی بر دوام کار رییس جمهور تا مشخص شدن رییس جمهور جدید و موضع ارگ در قبال گفتوگوهای صلح، پشتیبانی صورت بگیرد. ارگ بر محوریت حکومت در گفتوگوهای صلح تأکید دارد و جامعهی جهانی را زیر فشار گرفته است تا طالبان و حامیان این گروه را به قبول محوریت حکومت در روند گفتوگوها وادار سازند. ارگ امیدوار است که برگزاری جرگه، میزان این فشار را بیشتر سازد.