اداره سیگار موثریت کمپاین بمباران کارخانه های هیروئین طالبان را زیر سوال برد

پنتاگون در گزارشی عنوان کرده بود که کمپاین راه اندازی شده از ماه نوامبر سال گذشته میلادی برای بمباران منابع مالی طالبان بیش از هشتاد میلیون دالر از شبکه مافیایی مواد مخدر کاسته و ضرری 16 میلیون دالری مستقیما به گروه طالبان وارد کرده است.

اما اداره سیگار در گزارش تازه خود با انتقاد از این آمار پنتاگون می نویسد: «مشخص نیست که نقصان وارد شده به گروه طالبان براساس قیمت گذاری های نرخ صادراتی هیروئین یا تریاک می باشد، و یا این نرخ براساس قیمت بسیار بالای مارکت های بیرون از افغانستان تخمین زده شده است.»

خانم «وندا فلباب براون» از موسسه بروکنیگز در گفتگو با «میلتری تایمز» گفته است تفاوت بسیار زیادی در نرخ صادراتی مواد مخدر از افغانستان و قیمت مواد مخدر در مارکت های بیرون از افغانستان وجود دارد.

او گفت: «ارقامی که استفاده شده است بسیار بنیادی هستند. زیرا کارخانه های بمباران شده در داخل خاک افغانستان بودند، و این تفاوت بسیار زیادی میان کارخانه های پروسس مواد مخدر در داخل خاک افغانستان و یا برای مثال در انگلیس و پاکستان دارد.»

«تام گریسبک» سخنگوی ناتو در افغانستان در همین حال می گوید که رقم اعلام شده مربوط به ارزش مجموع در شبکه مافیایی مواد مخدر است.

آقای گریسبک می افزاید «باید بخاطر داشت که طالبان نه تنها از تولید مواد مخدر درآمد کسب می کنند، بلکه آنها دستی در سیستم بیرون از افغانستان نیز دارند.»

اما اداره سیگار می گوید براساس اطلاعات این نهاد، طالبان تا زمانی که مواد مخدر به دست قاچاقبران بیرونی افغانستان نرسیده است، از منبع تجارت آن درآمد دارد.

تام گریسبک در خصوص ارزش کارخانه های پروسس مواد مخدر می گوید که آنها تعداد بیلرهای پخت هیروئین را در رقم 205 هزار دالر ضرب کرده اند و سپس به رقم یادشده رسیده اند.

او می گوید که رقم 205 هزار دالر رقم تخمینی از ارزش یک بیلر هیروئین می باشد.

اما به گفته ی اداره سیگار، از آنجایی که این کمپاین توسط حملات هوایی و نه زمینی صورت گرفته، مقامات مجبورند تنها براساس حدس و گمان بگویند که چه چیزی در داخل کارخانه ها بوده است.

گریسبک در همین حال اما علاوه می کند که آنها در تخمین هایشان از پایین ترین نرخ ممکن استفاده کرده اند. اما خانم فیلباب معتقد است که تخمین های دست پایین سوالات دیگری را در پی دارد.

او گفت: «در آنجا 5 کیلو تریاک خام بوده و یا 100 کیلوگرم تریاک خام؟ یا اینکه شاید اصلا تریاکی در آنجا وجود نداشته؟ درست است که آنجا مکانی برای پروسس تریاک بوده، اما شاید هنگام حمله هیچ تریاکی نبوده است.»

داکتر «دیوید منسفیلد» از دانشگاه اقتصاد لندن که سال ها در زمینه کشت و برداشت محصولات مواد مخدر در افغانستان مطالعه داشته است، می گوید: «هیچ سندی وجود ندارد که توجیه کننده ادعای نیروهای آمریکایی در افغانستان مبنی بر ضرر رساندن 80 میلیون دالری به شبکه مافیایی مواد مخدر آن هم با تخریب تنها 25 کارخانه پروسس مواد مخدر در ولسوالی موسی قلعه ولایت هلمند باشد. هیچ سندی هم وجود ندارد که ثابت سازد طالبان از این کمپاین مستقیما 16 میلیون دالر ضرر کرده اند.»

او می گوید: «با توجه به قیمت فعلی هیروئین، ادعایی که نیروهای آمریکایی در افغانستان می کنند، بدین معناست که آنها 73 متریک تن هیروئین، یعنی تقریبا 3 متریک تن در هر کارخانه پروسس مواد مخدر را نابود ساخته اند.»

داکتر منسفیلد علاوه می کند: «با در نظر داشت اینکه از هر 9 الی 13.5 کیلوگرم تریاک یک کیلوگرم هیروئین بدست می آید، این یعنی در هر کارخانه نابود شده باید بین 27 هزار تا بیش از 40 هزار کیلوگرم تریاک تازه بوده باشد. که این خود بدین معناست که 25 کارخانه نابود شده مسئول 8 الی 11 فیصد از کل محصول تولید شده در سال 2017 می باشند. شواهد بدست آمده از 9 تا از کارخانه های یاد شده نمی تواند این ادعای نیروهای آمریکایی را ثابت کند.»

او می افزاید: «اما حملات هوایی که بر شماری از خانه های کرایه شده به منظور پروسس مواد مخدر صورت گرفت بسیار ناچیز است. 50 بیلر/بشکه پخت تریاک در زمان حمله که جنرال نیکلسون مدعی است میلیون ها دالر ارزش داشته، در واقع در بالاترین حد خود 191 هزار دالر ارزش هیروئینی داشته، که از این مقدار طالبان تنها 2863 دالر می توانستند نفع ببرند که نبردند.»

با توجه به اینکه در کمپاین بمباران کارخانه های پروسس مواد مخدر طالبان از بمب افکن های (اف 22) استفاده شده بود که هزینه یک ساعت پرواز این بمب افکن ها چیزی در حدود 70 هزار دالر است؛ این سوال پیش آمده که آیا کمپاین یاد شده به اندازه کافی صرفه اقتصادی دارد.

نیروهای آمریکایی در افغانستان در این کمپاین شان که از ماه نوامبر سال گذشته میلادی تاکنون ادامه داشته، توانسته اند 25 الی 30 کارخانه پروسس مواد مخدر طالبان را نابود سازند؛ که ارزش مجموعی این کارخانه ها براساس تخمین های داکتر منسفیلد در بالاترین حد خود تنها 191 هزار دالر است، در حالیکه هزینه یک ساعت پرواز اف 22 چیزی در حدود 70 هزار دالر است.

از سوی دیگر یک مقام آمریکایی می گوید: «ساخت یک کارخانه تنها سه الی چهار روز زمان نیاز دارد. این کارخانه ها را می توان به راحتی از مناطق روستایی به مناطق شهری انتقال داد.»

نه تنها این کارخانه ها ارزان و آسان هستند، بلکه برخی از آنها تنها شامل یک اجاق گاز، چند چاینک/کتری و مقادیری مواد کیمیایی می باشند.

خانم فلباب می گوید: «دوران پابلو اسکوبار که شما کارخانه های بزرگ پروسس هیروئین و کوکائین می دیدید، تمام شده است. این روزها در تمامی مارکت ها تمایل به کوچک بودن کارخانه ها می باشد.»

او می افزاید هنوز هم تناوب بسیار زیادی در تخمین درآمد گروه طالبان از تجارت مواد مخدر وجود دارد. گرچه وضع مالیات بر کشت مواد مخدر یک بخش عمده از درآمد آنها است، اما تنها منبع آن نمی باشد.

فلباب علاوه می کند: «طالبان به راحتی بر هر چیز محصول وضع می کند. وضع محصول دلایل متعددی دارد. دلیل اول داشتن منابع متعدد مالی و دلیل دوم این است که می خواهند قدرت تحمیل خود را نشان دهند.»

به باور او، «شما می توانید یک دهقان را در وسط فصل زراعی اش هدف قرار دهید و در واقع او را نابود کنید. اما این کار هیچ تاثیری بر شبکه جنایی و مافیایی کلان که منابع متعدد مالی دارند نخواهد داشت. آنها با برنامه ریزی بهتر در فصل کشت بعدی بهتر کارهایشان را سازماندهی می کنند.»