آشنایی با بیماری های زنان و چگونگی تداوی آنها/ بخش 3
تشخیص های پیشرفته بیمارهای مربوط پستان
زمانی که بانویی در معاینه ماهانه خود متوجه تغییری در وضعیت پستان خود می شود و به پزشک زنان مراجعه می نماید، برای تایید و یا رد بیماری احتمالی وی از روش های تشخیصی دیگری علاوه بر خود معاینه گری (بخش اول و بخش دوم) استفاده می شود.
روش هایی که به کمک آن می توان از بافت داخل پستان اطلاع پیدا کرد، سونوگرافی و ماموگرافی هستند.
سونوگرافی را می توان به عنوان اولین قدم برای تشخیص یا رد بیماری در نظر گرفت. از سونوگرافی پستان معمولا برای اسکن ضایعات قابل لمس و یا ارزیابی بیشتر یافته های ماموگرافی استفاده می شود.
در چه مواقعی سونوگرافی پستان توصیه می گردد؟
یک: زمانی که اختلالات قابل لمسی در پستان مشاهده گردد.
دو: زمانی که توده ای در پستان برای زنان زیر 30 سال چه شیرده و یا حامله باشند مشاهده گردد.
سه: زمانی که پاسخ ماموگرافی برای پزشک زنان مبهم باشد به عنوان تکمیل کننده ماموگرافی، سونوگرافی تجویز می گردد.
همچنین ناگفته نماند که سونوگرافی در تفکیک ضایعات خوش خیم از بدخیم نیز مفید است.
لازم به ذکر است که در پاسخ های سونوگرافی از انواع «کیست» تا ضایعاتی تحت عنوان «نودولاریته» نام می برند که تشخیص نهایی با پزشک زنان شما است.
ماموگرافی
ماموگرافی در واقع روش اصلی غربالگری سرطان پستان است که هر بانویی پس از عبور از سن چهل سالگی باید بطور سالانه یا حداقل هر دو سال یک بار آن را انجام دهد.
ماموگرافی به واسطه حساسیت بیشتری که نسبت به سونوگرافی برای تشخیص سرطان پستان بویژه برای زنان در سنین بالاتر دارد، روشی عالی برای غربالگری محسوب می گردد. برای مثال، ماموگرافی می تواند به تشخیص آن دسته از سرطان هایی که دارای رشد تدریجی بوده و حداقل دو سال قبل از اینکه توده در پستان به اندازه ای برسد که قابل لمس گردد، کمک کند.
ماموگرافی برای چه کسانی و یا چه زمانی درخواست می گردد؟
پزشک زنان برای اینکه از بافت پایه پستان مطلع گردد و یا بررسی مجددی برای بیماران در فواصل یک ساله داشته باشد، درخواست ماموگرافی می دهد. از سویی دیگر، همانطور که در «بخش اول آشنایی با بیماری های زنان و چگونگی تداوی آنها- لینک های پایان مطلب» گفته شد، از ماموگرافی برای تشخیص سرطان پستان برای زنانی که در معرض خطر بالایی قرار دارند استفاده می گردد.
همچنین اگر در پاسخ سونوگرافی توده ای مشکوک با حاشیه های نامشخص ذکر شود، و یا اگر بانویی قبلا در معرض پرتو درمانی بوده برای بررسی و کنترل بیشتر، پزشک دستور به ماموگرافی می دهد.
بنابر توصیه کالج رادیولوژی ایالت متحده آمریکا، داده ها و گزارش های تصویربرداری پستان در هفت گروه با نام سیستم (BI-RADS) دسته بندی می گردد.
گروه اول: ناکامل: اگر در گزارش ماموگرافی شما عبارت گروه یک یا گروه ناکامل به چشم می خورد به این معنی می باشد که تصویربرداری بیشتری نیاز است.
گروه دوم: منفی: خوشبختانه مورد نگران کننده ای وجود ندارد، با این حال به توصیه های پزشک زنان با دقت توجه گردد.
گروه سوم: چیزی که در تصویربرداری شما دیده می شود خوش خیم است و به توصیه ها و تذکرات پزشک زنان دقت نمایید.
گروه چهارم: احتمالا خوش خیم است. در فاصله های زمانی کمتر (بسته به نظر پزشک و شرایط شما) مورد بررسی قرار می گیرید تا مشخص گردد که آیا خوش خیم است یا خیر.
گروه پنجم: مشکوک: پزشک شما را راهنمایی می کند تا نمونه برداری از بافت پستان را انجام دهید.
گروه ششم: احتمالا بدخیم: باید اقدامات لازم جهت درمان را شروع کنید.
گروه هفتم: بدخیمی به طور واضح گزارش شده است که پزشک با توجه به شرایط شما نوع و روند درمان را مشخص می کند.
میزان حساسیت تشخیصی ماموگرافی 80 فیصد است که اما عواملی چون مهارت رادیولوژیست و عوامل مربوط به بیمار مانند تراکم پستان، سن بیمار، استفاده از هورمون درمانی (HRT) و اندازه محل و نمای ماموگرافی این فیصد تشخیص را تا 95 فیصد می رساند.
شایان ذکر است که برای بانوان با اضافه زن زیاد، ماموگرافی فیصد تشخیص بالاتری نسبت به سونوگرافی دارد.
در مطلب بعدی، درد پستان و پیشگیری از آن تا حساسیت ترشح در زنان شیرده و غیرشیرده صحبت خواهد شد.
زهرا احمدزاده کارشناس زنان و زایمان
1 دیدگاه